Loont misdaad?
Misdaad loont. Tenminste: dat wordt nogal eens gezegd.
“Van hard werken is nog nooit niemand rijk geworden!”
Maar is dat wel zo? Zijn onze misdadige vrienden wel zo slim? Komen ze echt overal mee weg? Is de beroepskeuze dealer, autodief of tasjesrover een verstandiger zet dan je VMBO afmaken?
Nou. Op zich zijn het nu niet bepaald de meest stabiele of prettige markten om in te werken. De concurrentie is moordend. Een beetje autoradio verliest 90% van zijn nieuwwaarde als die radio uit een auto is gejat. De werktijden zijn een ramp voor je gezinsleven. En vrijwel alles zul je “on-the-job” moeten leren: er is gewoon geen fatsoenlijke beroepsopleiding!
Het risico op arbeidsuitval.
Ziekteverzuim is natuurlijk één ding. Als een concurrent je een kogel door het lijf jaagt is het lastig om in de avonduren je kunstje weer te doen. Maar als ook de politie dat nog eens gaat doen, wordt het nog veel lastiger. Dan zit daar meteen een poosje cel aan vast en dat is echt klote voor de continuïteit van je business. En een fatsoenlijke verzekering is al helemaal niet af te sluiten.
Het grote geld zit vanzelfsprekend in de drugshandel. Hoewel je dat dan wel een beetje fatsoenlijk moet organiseren. En hoe hoger je in de organisatie zit, hoe hoger je inkomen. Miljoenen per jaar zijn geen uitzondering. De ellende begint echter al na de eerste paar ton. Je lokale concurrent is namelijk al snel van mening dat die paar ton eigenlijk van hem waren en het blijkt dan lastig hem te overtuigen dat je ze eerlijk hebt verdient. Maar goed: dat eerlijk verdienen is natuurlijk al discutabel als je besluit de illegaliteit in te gaan. Het gevolg wordt al snel dat er stevig moet worden geïnvesteerd in wapentuig en in betrouwbaar personeel om die wapens te bedienen. Betrouwbaarheid is in die wereld behoorlijk prijzig.
Daar gaat je marge!
Maar goed. Dat zijn de mannen aan de top nog maar. Onderaan de ladder van deze beroepsgroep, is het maar wat lastig om je vak een beetje fatsoenlijk uit te kunnen oefenen. Zolang we in Nederland die verrekte christelijke normen en waarden en het wetboek nog als leidraad blijven hanteren, zul je altijd tegen allerlei ambtelijke muren op blijven lopen. En daar kan niet iedereen even goed mee omgaan. Sommigen worden er zelfs redelijk achterdochtig van. Bijna panisch soms.
En tja: angst is een slechte raadgever. Dan gaan ze dus meestal op hun bek.
Zoals de benzinedief die er vandoor gaat en iemand dood rijdt. Die nu probeert de politie de schuld van het dodelijke ongeval in de schoenen te schuiven. Die idioot die er vandoor blijft gaan als er een stuk of zes politieauto's met loeiende sirenes om hem heen rijden. Die de illusie heeft dat ze hem vanzelf met rust laten als hij hard genoeg rijdt.
Voor hoeveel ook alweer? Zal het een euro of tachtig zijn geweest? Ik zou willen stellen dat deze beste kerel de kosten-batenanalyse niet helemaal heeft begrepen.
Of Willem Holleeder. Die zit onder het genot van een kopje thee een krantje te lezen in de kroeg. Ooit één van de koningen van de Amsterdamse onderwereld. Nu één van de grootste schlemielen. De helft van zijn leven is hij vanwege privéomstandigheden uit de roulatie geweest. Af en toe heeft hij financieel goed geboerd, maar met zulke improductieve perioden flikkert je omzet wel in elkaar. Ooit huurde hij de Yab Yum regelmatig af. Nu moet hij tussen het gepeupel in een kroegje zitten.
Toegegeven. Een aantal concurrenten heeft Willem mooi uit weten te schakelen. Met betrouwbaar personeel om de wapens te bedienen. Maar datzelfde personeel is inmiddels al een tijdje aan het jobhoppen en werkt nu voor nieuwe entrepreneurs in het criminele circuit. Of ze zijn als ZZP-er verdergegaan. Al met al is er van loyaliteit niet veel meer over en moet Willem toch wat vaker over zijn schouders kijken.
Hoeveel criminelen zijn er nu werkelijk in geslaagd om met een goed pensioen, rustig oud te worden en een natuurlijke dood te sterven? Misschien een paar. De rest eindigt toch vooral als een zielige idioot die sterke verhalen zit te vertellen in de gevangenis of in een kroeg.