[D-Day 65 jaar] De balans
Al in het voorjaar van 1943 was besloten tot een invasie van Noordwest-Frankrijk: operatie Overlord. Aan de oorspronkelijke plannen werd echter nog een hoop bijgesteld, voordat het uiteindelijke plan voor de invasie tot stand kwam. Dit definitieve plan omhelsde dat één Canadese en twee Britse divisies in de omgeving van Caen aan land zouden gaan. Dit was het oostelijke gedeelte van het invasiegebied. In het westen zouden twee Amerikaanse divisies (waarvan één versterkte) nog twee stranden bestormen. Tussen de twee Amerikaanse stranden zou een bataljon Rangers de kliffen van Pointe-du-Hoc aanvallen. Een Britse en twee Amerikaanse luchtlandingsdivisies zouden voor de landingen gedropt worden. Zij moesten de flanken, strategische punten en belangrijke dorpjes innemen. Een speciaal getrainde versterkte compagnie Britse parachutisten zou de brug over het Kanaal van Caen moeten veroveren. Dit zou de openingsaanval van D-Day zijn.
De Amerikanen moesten na het vestigen van een bruggenhoofd uitbreken, de havenstad Cherbourg innemen en vervolgens oprukken in de richting van de Seine en Parijs. De Britten zouden Caen en de hoogvlakte tussen deze stad en Falaise innemen, om vervolgens ook in de richting van de Seine op te rukken. Het uiteindelijke doel van de Normandische veldtocht, die 90 dagen zou omvatten, was de verovering van Parijs. Montgomery stelde zichzelf als doel om Caen op D-Day te veroveren en de hoogvlakte rond Caen onmiddelijk daarna. De Amerikanen moesten het schiereiland Cotentin isoleren en zo snel mogelijk Cherbourg veroveren.
Om genoeg materiaal en manschappen hiervoor aan de andere kant van het Kanaal te krijgen werden 1213 gevechtsschepen, 4126 landingsvaartuigen, 736 ondersteunende vaartuigen en 864 koopvaardijschepen ingezet. De luchtmacht leverde 11.590 vliegtuigen en 3500 zweefvliegtuigen. Met deze vliegtuigen en schepen moesten op D-Day 133.000 manschappen over het Kanaal gezet worden, evenals 20.000 voertuigen.
Nadat de invasie op 5 juni met een dag was uitgesteld vanwege het slechte weer gaf de geallieerde opperbevelhebber Eisenhower een dag later alsnog het bevel te gaan. De Britse verrassingsaanval op de brug over het Kanaal bij Caen slaagde. De rest van de luchtlandingen werden echter een minder groot succes. De parachutisten werden veel te verspreid gedropt, waardoor eenheden zich niet snel konden organiseren. Veel mannen waren de hele nacht op zoek naar hun kameraden. Toen bij zonsopgang de landingen vanuit zee begonnen waren slechts enkele doelen gehaald. De Britse landingen op Gold en Sword Beach verliepen vrij goed volgens plan. De Canadezen op Juno Beach kregen het al een stuk zwaarder te verduren en telden veel slachtoffers. Nog erger ging het eraan toe op Omaha Beach, waar de Amerikanen hevige verliezen leden. Pointe-du-Hoc werd ook door de Amerikanen veroverd, maar de kanonnen waarvoor de aanval gepland was bleken te zijn verwijderd. De troepen voor Utah gingen op de verkeerde plek aan land, waar de kust veel minder goed verdedigd werd. Deze landingen vergden dan ook veel minder slachtoffers dan op Omaha.
Van de vooraf gestelde doelen voor D-Day werd het merendeel niet gehaald. Tegen het einde van de dag hadden zowel de Amerikanen als de Britten en de Candezen een bruggenhoofd gevestigd. Er waren 130.000 troepen aan land gegaan. Echter, de Amerikanen hadden de Cotentin niet weten te isoleren en hadden Cherbourg nog lang niet bereikt. Britse en Canadese troepen waren na het veiligstellen van hun bruggenhoofden landinwaarts getrokken, maar slechts één enkel verkenningsgroepje wist in de buurt van Caen te komen. Ook de hoogvlakte tussen Caen en Falaise was nog in Duitse handen.
De geallieerden hadden tijdens het plannen van operatie Overlord weinig aandacht besteed aan het land achter de stranden. Gevolg hiervan was dat ze bij hun uitbraak uit het bruggenhoofd verzeild raakten in hardnekkige gevechten in het Bocage landschap. De akkertjes die waren omheind met dikke en hoge hagen waren ideaal te verdedigen en het kostte de geallieerden de grootste moeite om vooruitgang te boeken. Het duurde nog weken voordat de Cotentin, Cherbourg en Caen veroverd zouden zijn. Hiervoor moesten ook verschillende aanvallen worden gelanceerd (Epsom, Charnwoord, Goodwood, Cobra, Totalize, Tractable. Na lange en hevige gevechten braken de geallieerden in augustus definitief door de Duitse linies. Een race naar de Seine en Parijs volgde, waarbij rondom Falaise een enorme Duitse troepenmacht werd omsingeld. Op 25 augustus werd Parijs bevrijd, tachtig dagen na D-Day. Het doel van operatie Overlord was bereikt, maar het was lang niet allemaal volgens de planning verlopen.
Dit was het laatste deel van de zeven specials over D-Day op FOK! Meer informatie over D-Day is te vinden op www.go2war2.nl. Ook vind je hier enkele artikelen die ingaan op de strijd in Normandië.
