Film: 9 Songs
De Brit Michael Winterbottom is zo'n regisseur. Van zijn films kregen Jude, Welcome to Sarajevo, Wonderland, 24 Hour Party People en In This World zeer lovende kritieken en verscheidene prijzen op festivals. Dit zijn achtereenvolgens een kostuumdrama, een oorlogsfilm, een stadsmozaïekvertelling, een muziekfilm in documentairestijl en een vluchtelingendrama, en zijn laatste, Code 46, was een futuristisch liefdesverhaal.
9 Songs is de nieuwe Winterbottom.
De film opent met een klein vliegtuigje boven Antarctica met daarin Matt, een Engelsman die, terwijl hij neerkijkt op de enorme ijsvlakten, terugkijkt op zijn relatie met Lisa, een Amerikaanse met wie hij een jaar heeft samengewoond. Van de zuidpool springen we naar Londen naar een concert van Black Rebel Motorcycle Club, de plek van hun eerste ontmoeting. Na afloop van dit concert belanden ze in bed en niet veel later is Matt totaal verliefd. Maar Lisa is een complex persoon en ze lijkt hem niet makkelijk toe te laten. Ze lijken hun eerste stadium van prille verliefdheid waarin ze zich afsluiten van de buitenwereld niet te kunnen ontgroeien en na steeds meer ups en downs lijkt de relatie gedoemd.
De kijker krijgt deze ontwikkelingen niet te horen uit de monden van de geliefden, want met elkaar praten zien we ze nauwelijks. De manier waarop een relatie meestal getoond wordt in een film - waarbij we de partners alle belangrijke stadia zien doorlopen en elke emotionele confrontatie wordt uitgelicht, maar de seksuele kant bijna geheel wordt vermeden - stoorde Winterbottom zo dat hij van de weeromstuit een film heeft gemaakt die een relatie toont aan de hand van niets anders dan de seks. In 9 Songs zien we Matt en Lisa maar in twee omgevingen: bij een popconcert en in bed. De overeenkomst tussen die twee situaties is de eenzaamheid die, ondanks de verbintenis met je gezelschap, kan toeslaan. Afwisselend zien we steeds een nummer van een optreden van bands als The Von Bondies, Franz Ferdinand, The Dandy Warhols en Primal Scream en een onverhulde seksscène. In beide gevallen ziet de kijker wat Matt en Lisa zien; bij de concerten voelen we ons een toeschouwer in een menigte ergens halverwege of achterin de zaal, en als hij met zijn hoofd tussen haar benen zit, duikt de camera ernaast. De meeste kijkers zullen dan ook, net als de acteurs, hun schaamte opzij moeten zetten.
Naast de moeilijkheid met hoe hun films te categoriseren is er een bijkomend probleem bij zo'n experimentele regisseur, iemand met een wandering eye die van alles en nog wat aangrijpt, en dat is dat die wisselvalligheid in stijl soms ook terug te zien is in de kwaliteit. Is een film die een regisseur bij wijze van experiment of tussendoortje heeft gemaakt, wel interessant voor de kijker? En, misschien een betere vraag, geeft de regisseur daar iets om?
9 Songs weet ondanks de intrigerende opzet helaas nooit echt te boeien, en de korte speelduur, een toepasselijke 69 minuten, is eigenlijk nog aan de lange kant gezien de inhoud. Zoals bij alle concertregistraties, en hier nog meer doordat de kijker zich in de menigte waant, slaat de verveling toe. Binnen een minuut dwalen je gedachten af naar totaal andere dingen. Interessant is nog wel om te zien waarnaar, welke persoonlijke associaties met de film of de muziek je hebt. Bij de seksscènes is er dan tenminste nog sprake van een plotlijn en personages, maar die blijven oppervlakkig. Hoewel er dankzij de ongespeelde seks ook ongespeelde emoties in zitten, zijn de momenten waarop de kijker met de personages kan meevoelen te sporadisch aanwezig. De afstand blijft. Voor Winterbottom zal dat weinig uitmaken, als je dit leest heeft hij zijn volgende film alweer bijna af.
Uiteindelijk biedt 9 Songs zeker interessante kijk- en gespreksstof, maar onvermijdelijk is de conclusie van de kijker voor zowel de concerten als de vrijpartijen:
I guess you had to be there.
Must See
Aanrader
Redelijk
Tsjaa...
Stay away!