Oorlogskruis Baarsjes komt toch terug

BinnenlandsHet kruismonument in stadsdeel De Baarsjes dat onlangs werd weggehaald wegens bouwwerkzaamheden, keert in de loop der tijd toch gewoon terug op de oude plek. Dat heeft het dagelijks bestuur van stadsdeel De Baarsjes vandaag besloten na spoedoverleg.

Geschrokken van alle commotie kwam het bestuur vandaag bijeen om over de kwestie te overleggen. Vorige week werd na overleg met het Amsterdamse 4 en 5 mei Comité besloten het monument te vervangen door een nieuw te ontwerpen versie. Daar werd 50.000 euro voor uitgetrokken.

Het Comité gaf het advies tot een nieuw monument nadat er kritiek was gekomen vanuit de Pakistaanse moskee op de christelijke vorm van het huidige monument. Een opvatting die vanuit de Marokkaanse en Turkse moskee werd gedeeld. Een Joodse participant in het A'damse Comité 4/5 mei sloot zich bij het pleidooi voor een geheel nieuw ontwerp aan. Lange tijd bleef overigens onduidelijk wie die Joodse participant nou precies was. Gisteren werd bekend dat het om een synagoge ging.

'Mislukte integratie'
Buurtbewoners, oud-Verzetstrijders en het NIOD (Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie) leverden afgelopen week fel commentaar op het weghalen. Het NIOD sprak van ''doorgeslagen politieke correctheid'' en stelde dat het comité en stadsdeel De Baarsjes wel erg makkelijk gehoor gaven aan kritiek op het kruis en de makkelijkste weg van verwijderen kozen. Bovendien zouden er met deze redenatie op den duur talloze oorlogsmonumenten moeten verdwijnen omdat die ook een kruis bevatten. Buurtbewoners eisten de terugkeer van het 60 jaar oude monument en noemde de integratie niet geslaagd als een christelijk monument in deze buurt niet kan.

Vandaag sloot ook nog het CIDI (Centrum Informatie en Documentatie Israel) zich aan bij de kritiek op het weghalen van het monument. De Joodse instelling zei ''verbijsterd'' te zijn over de berichten en riep op tot terugplaatsing. ''Het feit dat de etnische en religieuze samenstelling van de buurt is veranderd mag geen reden zijn om de geschiedenis te herschrijven door een ander monument te plaatsen. Het bezwaar dat vanuit een Pakistaanse moskee in de buurt tegen het kruis werd geuit kan geen reden zijn om het kruis te verwijderen en daarmee de gevoelens van vele overlevenden van de Tweede Wereldoorlog te krenken'', aldus het CIDI.

Als het stadsdeel een ''neutraler'' oorlogsmonument wenst waarbij het in samenspraak met alle etnische en religieuze groeperingen in de wijk de oorlog kan herdenken, dan dient het op een andere plaats een nieuw monument neer te zetten, zo redeneert het centrum.

Neutraal
VoetbergDe A'damse 4/5 mei Comité-voorzitter Jan Voetberg lijkt een hoofdrol te hebben gespeeld met het besluit tot weghalen. Hij is namelijk niet alleen Comité-voorzitter maar ook deelraadslid (CDA) van de Baarsjes. Afgelopen week verdedigde hij het weghalen nog met de uitleg dat de etnische samenstelling van de bevolking in de Baarsjes in de loop der jaren drastisch is veranderd. Voetberg zei dat wanneer de buurt nu aan een ander monument behoefte heeft, aan die wens gehoor dient te worden gegeven. Zijn comité wilde geen ''nodeloze drempel'' opwerpen voor nieuwe bewoners. Bovendien vond hij dat het monument moet aansluiten bij de Westermoskee:''Iets nieuws kan ook een betere eenheid vormen met de prachtige architectuur van de moskee.''

Volgens een woordvoerder van de Baarsjes was het niet de bedoeling om ''iets te schrappen, maar om in een gemis te voorzien''. Men wilde het kruis vervangen door een monument waar verschillende bevolkingsgroepen zich betrokken bij voelen. ''De moslims misten in het monument iets waarin ze zich herkenden.'' Op zoveel verzet tegen het verwijderen van het monument had men echter niet gerekend. Het bestuur zegt het heel erg te vinden dat allochtonen nu de schuld hebben gekregen van de commotie.

Een nieuw neutraal Herdenkingsmonument wordt overigens wél gebouwd. Op welke plek dit precies wordt geplaatst, beslist stadsdeel De Baarsjes over anderhalf jaar na gesprekken met bewoners hierover. Het Kruismonument komt rond 2008 terug op de plaats waar het stond. Dat zal dan tegenover De Westermoskee zijn, die dan is voltooid. Tot die tijd wordt het neergezet op het Columbusplein.


Het verwijderde kruismonument dat toch terugkeert. Op de achtergrond wordt nu de Westermoskee gebouwd. (Terrein op de foto is inmiddels al gesloopt)


Met dank aan KonnieKipke voor de submit.