Radicale imams werken vaker ondergronds

In toenemende mate laten radicale imams, die het salafisme aanhangen, zich meer anti-Westers uit en keren zich af van de Nederlandse samenleving. De Algemene Inlichtingen en VeiligheidsDienst (de AIVD) signaleert een trend waarbij dit steeds meer ondergronds gebeurt dan voorheen publiekelijk. Tegelijkertijd is er onder moslimjongeren in Nederland een groeiende belangstelling voor deze radicale ideologie. Volgens de AIVD is dit te wijten aan de identiteitsproblematiek waarmee moslimjongeren kampen. Ze noemt de zaak "zeer ernstig."

Het salafisme streeft met name naar het herstel van de "zuivere islam", dit wil zeggen de islam zoals gepraktiseerd door de Profeet Mohammed en zijn eerste volgelingen. Het hedendaagse salafisme verschaft zicht op een nieuwe identiteit als 'zuivere moslim' en propageert daarvoor een eenvoudig recept. Het stelt namelijk dat men 'zuiver moslim' kan worden door al het 'onislamitische' uit het eigen leven uit te bannen en in bepaalde gevallen zelfs te bestrijden. Volgens de AIVD gedijt deze intolerante stroming nog altijd in diverse moskeeën en islamitische stichtingen.

De salafistische invloed komt grotendeels uit Saudi-Arabië, waar het als de officiële staatleer wordt beschouwd. Traditioneel kent dit land deze vorm van de islam, die gemakkelijk kan leiden tot radicale, intolerante opvattingen en anti-Westerse sentimenten. Toch signaleert de AIVD dat salafistische geestelijken zich op bepaalde punten gematigder opstellen dan ze voorheen deden, veelal door druk van buitenaf. De vraag rijst dan ook of deze trend zal doorzetten, aldus de AIVD.

In diverse moskeeën in Nederland zijn gedurende vele jaren radicale (sterk anti-integratieve) opvattingen uitgedragen, nauw verwant met het salafisme. Niet alleen de preken van imams vallen eronder, maar ook de verspreiding van literatuur, waarbij werd opgeroepen homo's te doden. Een bekend voorbeeld is de zeer omstreden Amsterdamse omstreden El Tawheed moskee. In deze moskee werd dikwijls haat gepredikt. De AIVD heeft herhaaldelijk activiteiten van rekruteurs vastgesteld, ook (maar niet uitsluitend) in en rond deze moskeeën. Zo is bekend dat de twee jongeren die in 2002 in Kashmir de dood vonden nadat zij gerekruteerd waren voor de jihad, banden hadden met de Fourkaan moskee in Eindhoven.

Fourkaan Moskee te Eindhoven
Forukaan Moskee te Eindhoven.

Jarenlang was het zo dat middels het sturen van imams, het doorsluizen van geld via 'liefdadigheidsfondsen' werd geprobeerd in Nederland het salafisme aan de man te brengen. De AIVD heeft concrete bewijzen dat het Saudische ministerie van Islamitische Zaken geld aan deze personen en instellingen geeft, in het kader van de 'zendingsactiviteiten'.

Deze week werd bekend de Verenigde Staten dit soort organisaties keihard gaat aanpakken. Daarbij wordt begonnen met het bevriezen van de tegoeden van al-Haramain, een moslimorganisatie die op de zwarte VN-lijst gezet wordt. Ook in Saudi-Arabië worden steeds meer extremistische groeperingen aangepakt, na de diverse aanslagen en gijzelingen door moslimradicalen die het land teisterden.