[update] Onrust na aanslag op sjeik Yassin

De moordaanslag die Israël vanochtend pleegde op de halfblinde en verlamde Hamas-leider sjeik Ahmed Yassin is in verscheidene landen veroordeeld. De Britse minister van Buitenlandse Zaken Jack Straw noemde de aanslag "onacceptabel en niet te rechtvaardigen". De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Dominique de Villepin, ziet in de aanslag een terugslag in het vredesproces. Zijn Duitse collega Joschka Fischer uitte zijn diepe bezorgdheid. ''Alles moet worden gedaan om verdere escalatie te voorkomen.'' De EU-gezant voor het buitenland, Javier Solana, noemde de gewelddadige dood van Yassin "heel, heel slecht nieuws voor het vredesproces in het Midden-Oosten.''

Het Israëlische leger doodde de oprichter en geestelijk leider van de Hamas-beweging vanochtend. Helikopters vuurden raketten af op Yassin in zijn rolstoel toen hij een moskee verliet. Behalve Yassin vonden acht anderen de dood, onder wie zijn drie lijfwachten. De Israëlische onderminister van Defensie, Zeev Boim, zei vanochtend dat sjeik Yassin zijn dood heeft verdiend "vanwege al de terroristische aanslagen die door Hamas zijn gepleegd."

Israël heeft voor het hele land de hoogste staat van paraatheid voor het leger en de politie afgekondigd. De grens met de Westoever en Gaza is door Israël afgesloten.

Arafat
Enkele uren na de dood van de sjeik is in Gaza-stad zijn begrafenis begonnen. Tienduizenden Palestijnen begeleiden de stoet. De Palestijnse president Yasser Arafat heeft de dodelijke aanslag op Yassin veroordeeld. In een verklaring sprak hij zijn afkeuring uit over "het misdrijf van de moord op de held-martelaar Ahmed Yassin.'' De Palestijnse premier Qurei noemde de Israëlische actie "gevaarlijk en krankzinnig". De deuren zijn volgens hem nu geopend naar ''totale chaos.''

De gewapende tak van Hamas heeft inmiddels gezegd honderden Israëliërs uit wraak te zullen doden. De militante beweging kondigde aan dat moslimbewegingen over de hele wereld hun krachten zullen bundelen om de moord op sjeik Yassin te wreken. Daarbij wordt ook de VS genoemd als mogelijk doelwit


Sjeik Yassin

De aan een rolstoel gekluisterde, bijna dove en halfblinde sjeik was een van de meest bekende symbolen van het gewelddadige Palestijnse verzet tegen de Israëlische bezetting. Verlamd raakte hij op 12-jarige leeftijd bij een partijtje voetbal in het vluchtelingenkamp Shati. Na het uitbreken van de eerste intifada in 1987 richtte hij de Islamitische Verzetsbeweging op. Zijn uiteindelijke doel was de ondergang van de joodse staat. Hamas kent een politieke vleugel en een militaire tak, de Izz al-Din al-Qassam Brigade, die verantwoordelijk is voor veel zelfmoordaanslagen.

Update 15:24
Vertegenwoordigers van de Verenigde Naties, de Verenigde Staten, de Europese Unie en Rusland zullen vanavond in Caïro de consequenties van de aanslag bespreken.

De Nederlandse regering heeft de aanslag scherp veroordeeld. Volgens minister Bot van Buitenlandse zaken is deze actie strijdig met het internationaal recht.

In de Tweede Kamer veroordeelden onder meer CDA, PvdA en VVD de aanslag op de sjeik, de ze omschrijven als een ''executie zonder proces''. Wel gaven de partijen aan niet te treuren om de dood van Yassin, die zij als terrorist beschouwen. Zo zei VVD-Kamerlid Wilders dat hij "geen traan zal laten" om de dood van de Hamas-leider. "Deze man was één van de grootste terroristenleiders in het Midden-Oosten met veel bloed aan zijn handen." Toch veroordeelde Wilders de aanslag omdat hij vreest dat de dood van de Hamas-leider grote gevolgen voor het Midden-Oosten zal hebben. "Hij is gevaarlijker als martelaar dan als oude man in een rolstoel in Gaza. Men had hem niet zonder proces moeten executeren.'' Woordvoerders van CDA en PvdA kwamen met gelijksoortige reacties.

De SP was feller in zijn reactie, en noemde het optreden van Israël ''staatsterreur die met kracht verworpen moet worden.''

-
Het tv-programma Netwerk bezocht de Sjeik in juni 2003 op de Gaza-strook en sprak Yassin en politiek leider (nu zijn beoogde opvolger) Abdel Aziz Rantisi.

Het gesprek met de Sjeik is online terug te zien.