Blue Prince

Af en toe komt er een puzzelgame uit die zowaar even je gameleven gaat domineren. Toen ik een paar jaar geleden The Witness heb gespeeld zag ik net als veel andere spelers plotseling overal puzzel-lijntjes in de echte wereld. Animal Well en Lorelei and the Laser Eyes hebben mij vorig jaar gedwongen om met pen en papier aantekeningen te maken en ze hebben soms me zelfs met hun knettermoeilijke puzzels letterlijk slapeloze nachten bezorgd. Blue Prince is deze maand mijn obsessie geworden en het is ook zonder twijfel een van de beste puzzel-games aller tijden.

De basis van Blue Prince begint bij een gek idee: wat als je een roguelike puzzelgame zou maken? De ‘roguelike’ gamestructuur is eerder succesvol toegepast op allerlei andere genres zoals actiegames, RPG’s, strategiespellen en meer. Het idee dat je het ook met een puzzelgame zou kunnen doen is alleen zowel verrassend als onnatuurlijk. Het lijkt immers onmiddellijk vervelend dat je bij een puzzel telkens opnieuw zou moeten beginnen. Ik verklap daarom alvast dat Blue Prince dit originele idee niet alleen in de basis perfect uitvoert, maar het ook veel verder brengt dan ik ooit had durven verwachten.

In Blue Prince speel je Simon, een nieuwbakken erfgenaam van een groot landhuis. Hoewel, om zijn erfenis veilig te stellen moet Simon wel eerst aan een aantal voorwaarden voldoen. De belangrijkste daarvan is dat hij de verborgen 46e kamer in het landhuis moet vinden. Dat is een hele pittige klus, want Simon heeft dagelijks een beperkt aantal voetstappen om te verkennen en hij mag niet in het landhuis overnachten. Als hij de volgende ochtend weer het huis betreedt is de layout de landhuis weer compleet anders.

In Blue Prince begin je dus telkens weer op hetzelfde startpunt en op een kaart van het landhuis zie je ook een kamer die op een eindpunt lijkt. Je eerste doel is dan ook om daar te komen. Dit is dan ook waar de spelmechanieken beginnen. Als je een deur in Blue Prince openmaakt moet je uit drie willekeurige blauwdrukken van kamers kiezen die allemaal hun eigen in- en uitgangen hebben. Je dient dus je eigen route te smeden door het labyrint. Het spel maakt het je ook moeilijker door bijvoorbeeld voor bepaalde blauwdrukken sleutels of edelstenen te eisen, items die je tijdens het verkennen kunt vinden of verdienen. Een run in Blue Prince eindigt omdat je een dood spoor creëert met je keuzes, je voetstappen opraken of omdat je geen deuren meer kunt openmaken omdat je niet de juiste items hebt.

Als alles simpelweg willekeur was en van geluk afhing was dit geen leuk spel geweest. Gelukkig weet Blue Prince dit te voorkomen door de speler altijd meerdere doelen en routes te geven. Je bent dus bijvoorbeeld nooit afhankelijk van één enkele kamer. Door meerdere runs te doen leer je ook deze game spelen en wordt het makkelijker om dieper in het labyrint te komen. Kamers hebben bijvoorbeeld vaak positieve en negatieve effecten. Ze kunnen je sleutels geven of juist je voetstappen reduceren. Iets dat je snel leert is dat bepaalde kamers ook interacties kunnen hebben met andere kamers. Net als je in bijvoorbeeld Slay the Spire een mooie synergistische deck moet maken dien je in Blue Prince kamers te kiezen met effecten die elkaar versterken.

Er woont trouwens niemand meer in het landhuis, maar het zit wel vol geschiedenis en objecten van de voorgaande bewoners. Door hun briefjes te lezen leer je steeds meer geheimen en het is dan ook essentieel om notities te maken van belangrijke informatie. Oplettende spelers kunnen snel permanente upgrades ontgrendelen. Die upgrades transformeren je runs, net als het feit dat je ook nieuwe blauwdrukken kunt ontdekken die significante impact hebben op de keuzes die je maakt als architect van het labyrint. Blue Prince is veel dynamischer dan je misschien in eerste instantie zou verwachten. Het feit dat runs niet repetitief aanvoelen en dat je een sterk gevoel van progressie blijft krijgen is een essentieel kernelement van elke echt goede roguelike.

Afhankelijk van hoe snel je het spel leert begrijpen en natuurlijk ook een beetje geluk kun je de illustere 46e kamer tussen de vijf en de twintig uurtjes vinden. De aftiteling rolt en je hebt dan het gevoel dat je een hele leuke game hebt gespeeld. Het is een prima eindpunt, maar het was voor mij tevens het startpunt van een tweede fase van een nog veel beter spel. Ik zal vanaf hier wel iets vager zijn, want een van de mooiste dingen van Blue Prince is hoeveel verrassingen in dit spel verscholen zitten.

Blue Prince introduceert in die tweede fase nog nieuwe complexere doelen, meer verhaalelementen en veel diepere puzzels. Je krijgt bijvoorbeeld informatie waarmee je alle kamers in het landhuis op een nieuwe manier gaat interpreteren. Je leert een nieuwe taal. Je krijgt aanwijzingen die je versteld doen staan. Je wordt meer achterdochtig dan de grootste complotdenkers. Kortom: je raakt diep in dit spel verstrengeld en het gaat in je hoofd leven.

Wat als ik je dan ook nog zou vertellen dat Blue Prince een derde fase heeft die je wederom nog dieper in het moeras trekt? Plotseling heb je dit spel tientallen uren gespeeld en kun je simpelweg van een verslaving spreken. Begrijp me niet verkeerd; je hoeft niet zo diep te gaan om van dit spel te genieten, maar voor de liefhebbers is dit een schatkist met een haast bodemloze put. Tussendoor blijf je overigens nieuwe blauwdrukken ontgrendelen die de variatie erin houden. Ik stond ook weer telkens perplex van het feit dat je bijna helemaal tot het einde grote permanente upgrades blijft vrijspelen. Er zit heel veel originaliteit en wat ik niet anders dan als magie moet beschrijven in dit spel.

Blue Prince is uiteraard niet perfect. Het is bijvoorbeeld jammer dat het niet alle briefjes die je in het landhuis kunt vinden net als Lorelei and the Laser Eyes in een logboek opslaat. Als je geen screenshot maakt en toch weer een briefje opnieuw wilt zien word je gedwongen om weer op zoek te gaan naar een specifieke kamer, iets dat lastig kan zijn met alle willekeurige elementen. Verder zijn er wat dieper in de endgame een paar taalpuzzels die ik zelf een beetje flauw vond.

Het grootste minpunt kan ten slotte door de speler zelf gecreëerd worden. Ik heb zelf de game grotendeels kunnen spelen voordat hij uitkwam en daardoor alleen af en toe wat vage hints kunnen vragen (en geven) aan andere recensenten. Ik werd dus door natuurlijke omstandigheden gedwongen om echt zelf deze game op te lossen. Spelers die later aan het spel zijn begonnen zijn één Google-zoekopdracht verwijderd van allerlei antwoorden op raadsels die ze misschien nog niet eens begrijpen. Je kunt heel makkelijk en snel op deze manier het spel voor jezelf verpesten. Luister, alsjeblieft! Speel deze game zo blind als je kunt. Blue Prince biedt echt een unieke ervaring aan, maar dan moet je het wel aandurven om zonder gids deze reis te aan te gaan.

Conclusie:
Blue Prince is niet alleen een briljant puzzelspel, maar ook ongelofelijk en originele roguelike. Het is diep, divers en en verslavend. Het is nu al de grootste verrassing van het jaar en zonder twijfel een van de beste games die je dit jaar kunt spelen. Blue Prince is mijn koning.

Gespeeld op PS5. Ook beschikbaar voor Xbox Series X|S en pc.