Faber loopt blauwtje in EU: geen 'opt-out' voor asiel

Jippie

PVV-minister Marjolein Faber (Asiel) is naar Luxemburg gereisd om tijdens een EU-overleg steun te vinden bij andere lidstaten voor een Nederlandse uitzondering op de regels. Eerder had minister Faber al aan de Tweede Kamer laten weten dat ze deze bijeenkomst te willen aangrijpen om te lobbyen voor een Nederlandse opt-out van het Europese migratiebeleid.

Bij haar aankomst geeft ze aan optimistisch te zijn over de mogelijkheden: "Waarom zou het niet lukken? Ik ben positief gestemd."

Echter, haar collega-ministers uit andere landen delen haar visie niet en tonen weinig enthousiasme voor een uitzonderingspositie. Nancy Faeser, de Duitse minister van Binnenlandse Zaken, noemt het "geen goed idee."

Eurocommissaris Ylva Johansson uit Zweden stelt dat het niet zomaar kan: "Dit is niet mogelijk volgens het verdrag." Ook de Zweedse minister van Justitie deelt deze mening: "Ik denk dat dit geen goed idee is. We moeten samenwerken."

De ministers van Frankrijk, België en Finland geven geen duidelijk antwoord op de vraag of het verzoek van Nederland meer een kwestie van wensdenken is of daadwerkelijk kans van slagen heeft. "Frankrijk vraagt niet om een opt-out," zei minister Bruno Retailleau in reactie op een vraag van het ANP. "Integendeel, wij hebben het asiel-immigratiepakket krachtig gesteund en willen zelfs anticiperen op de inwerkingtreding ervan."

Het recent aangenomen EU-migratiepact zal vanaf het midden van 2026 van kracht zijn. Dit pact omvat strengere regels voor het opvangen, verdelen en terugsturen van migranten. Asielzoekers met weinig kans op een verblijfsvergunning moeten worden ondergebracht in detentie. Daarnaast dienen alle landen asielzoekers op dezelfde wijze te registreren. Er is jarenlang over dit pact onderhandeld.

"Het is van groot belang dat we nu het Europese migratiepact in de praktijk brengen," aldus Nicole de Moor, de Belgische staatssecretaris voor asiel. De Finse minister Lulu Ranne beschouwt de wens van Nederland als 'niet haalbaar'. Voor een opt-out is een wijziging van het EU-verdrag vereist. Tot nu toe is alleen Hongarije enthousiast over het voorstel van Faber.

Het kabinet heeft eerder al laten weten zo snel mogelijk een uitzonderingspositie in de EU aan te zullen vragen. Minister Faber heeft onlangs officieel verzocht om een 'migratie opt-out'. In de toelichting bij haar schrijven merkte ze op: "We moeten weer zelf beslissen over ons asielbeleid."

Het kabinet weet dat de Europese verdragen aangepast moeten worden om de gewenste uitzondering voor Nederland mogelijk te maken. Voor deze wijziging moeten alle 27 lidstaten instemmen.Tot nu toe hebben alleen de Hongaren positief gereageerd. Premier Viktor Orbán maakte deze week in Straatsburg bekend dat zijn regering ook een brief naar Brussel heeft gestuurd waarin ze verzoeken om een opt-out.

Volgens politiek verslaggever Floor Bremer (RTL) wilde minister Faber onderzoeken of er steun is voor haar voorstel om op termijn een uitzondering voor Nederland te krijgen op het Europese asielbeleid. "Maar dat staat op dit moment niet op de agenda, iets wat Europa al heeft aangegeven nadat ze haar brief had verstuurd. Het is geen haalbaar plan, dus Fabers enige doel vandaag is om een signaal af te geven," zegt Bremer. "Van de andere EU-landen nemen alleen Hongarije en Polen dit serieus. Faber zal tijdens haar ministerschap dus moeten blijven samenwerken in Europees verband."

Gisteren haalde Faber ook al bakzeil in de Tweede Kamer, ze mag niet haar omstreden terugkeer-bordjes plaatsen bij asielzoekerscentra plaatsen. De oppositie in de Tweede Kamer dwong Faber af te zien van het plan. Coalitiepartij Nieuw Sociaal Contract (NSC) van Pieter Omtzigt stemde mee met de oppositie.