Fries water als warmtebron

Monique Verlind (DJMO)

De Friese wateren kunnen gebruikt worden als verwarming van de toekomst. Provincie, Wetterskip en gemeente Súdwest-Fryslân willen warmtewinning uit water op grote schaal inzetten om huizen te verwarmen. Aquathermie is een nieuwe warmtebron en een schoon alternatief voor aardgas. In Heeg zijn vergevorderde plannen om op deze manier alle woningen in het dorp te verwarmen. Fryslân zet daarmee een eerste forse stap om Europees koploper te worden op het gebied van deze warmtetechniek.

Fryslân ziet economische kansen door kennis en kunde over aquathermie naar de provincie te halen en verder te ontwikkelen. De drie partijen willen met verschillende projecten in kaart brengen wat aquathermie betekent voor de watertemperatuur, waterkwaliteit en natuur. Daarnaast wordt onderzocht wat er nodig is op het gebied van regelgeving, financiën en organisatie voor een succesvolle invoer van deze techniek.

Warm Heeg
De inwoners van Heeg willen het Hegermeer gebruiken om het volledige dorp te voorzien van warmte. Ze sluiten daarvoor alle 864 woningen aan op een warmtenet dat gevoed wordt met warmte uit het naastgelegen meer. De Energiecoöperatie Heeg heeft het project bedacht en opgezet. Een subsidie van het rijk moet het mogelijk maken om het plan tot in detail uit te werken en uiteindelijk van start te kunnen gaan. Provincie, Wetterskip en gemeente steunen de dorpsbewoners.

Kennis opdoen
Om zoveel mogelijk ervaring op te doen met aquathermie starten in Fryslân verschillende grote en kleine projecten. Vanaf eind 2021 wordt het Swettehûs in Leeuwarden verwarmd met water uit het Van Harinxmakanaal. Vanaf deze locatie bedienen brugwachters de bruggen in Fryslân. Ook woongemeenschappen en woonwijken zijn in beeld om mee te doen als proefproject.

Aquathermie
Het winnen van warmte uit water vindt al op verschillende plekken plaats, maar is nog nooit zo grootschalig toegepast als in het plan van Heeg. Uit eerder onderzoek is gebleken dat aquathermie ruim één-derde van de Friese huizen en gebouwen van warmte kan voorzien.