Terlouw: broederschap staat onder druk
De broederschap in Nederland en de wereld staat onder druk. Mensen geven vooral om zichzelf en te weinig om de ander, zei schrijver Jan Terlouw zondag tijdens zijn 4 meivoordracht in de Amsterdamse Nieuwe Kerk.
"Mij lijkt dat 69 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog broederschap meer onder druk staat dan vrijheid en gelijkheid", aldus de oud-politicus en auteur van de bestseller Oorlogswinter. "Broederschap jegens het deel van de wereld dat zucht onder de nog zo grote ongelijkheid. Broederschap jegens toekomstige generaties, die zullen moeten leven op een verschraalde aarde als we in de welvaartsstaten het beleid niet drastisch wijzigen."
De 82-jarige Terlouw waarschuwde voor apathie en naïviteit, vrijheid is geen vanzelfsprekendheid. "Littekens hebben de neiging te vervagen, ze worden steeds minder zichtbaar. Daar schuilt een gevaar in."
Dat gevaar komt niet alleen van buiten, maar kan net zo goed van binnenuit komen, betoogde de schrijver. "Maar wat te doen als die vrijheid verwordt tot vrijblijvendheid? Wat te doen als vrijheid van meningsuiting wordt gebruikt om aan te zetten tot haat? Realiseren we ons dat ware vrijheid weinig van doen heeft met 'lekker kunnen doen waar je zin in hebt', dat het vooral betekent dat je de vrijheid van anderen ruimte moet geven?"
Om oorlog te voorkomen moet er volgens Terlouw continu in de democratie worden geïnvesteerd. Ook waarschuwde hij voor ongelijkheid in kennis. "Analfabetisme is onwenselijk, het is onrechtvaardig, het is ook gevaarlijk. Dictators houden niet van onderwijs. Kennis is macht. Een open samenleving, waar objectieve informatie beschikbaar is, waar de media vrij en kritisch zijn, daar krijgt een dictatuur geen kans."
De eerste literaire 4 meilezing werd in 1992 door Harry Mulisch voorgedragen. In de lezing worden de emoties en herinneringen van oorlog en onvrijheid onder woorden gebracht. Andere bekende sprekers waren Wim de Bie (2009), Nelleke Noordervliet (2006) en Adriaan van Dis (1998).
