VS willen verdachten zonder proces executeren

De regering Obama heeft een wet in voorbereiding om de militaire commissies die zich in Guantanamo Bay buigen over het lot van de gevangenen, de macht te geven een doodsvonnis uit te spreken en uit te voeren zonder dat er een volledige rechtszaak aan vooraf gaat. Dit meldt de New York Times vandaag.

De toevoeging zou militaire aanklagers toestemming kunnen geven, pijnlijke details over het martelen van de gevangenen achterwege te laten. Zeker vijf van de verdachten hebben hun vermeende betrokkenheid bij de terroristische aanslagen in New York en Washington op 11 september 2001 toegegeven tijdens martelingen in geheime CIA-gevangenissen.

In eventuele processen zouden details bekend kunnen worden over de ruwe ondervragingen, waarbij de bekentenissen nietig verklaard zouden kunnen worden. Gevangenen waartegen de doodstraf geëist wordt, kunnen nu alleen na een rechtsgang schuldig of onschuldig pleiten. De nieuwe wet moet aanklagers de macht geven, een proces 'uit te vinken' en na schuldbekentenis van de vijf verdachten meteen op oordeel en uitvoering over te gaan.

Het voorkomen van een proces lijkt de Amerikaanse regering dus essentieel. De vijf kunnen als de wet in werking wordt gesteld zonder volledig proces worden veroordeeld en, vermoedelijk, geëxecuteerd.

De wet is nog niet officieel aan het parlement voorgelegd, maar is al wel op voorwaarde van geheimhouding onder diverse officials verspreid. De wet is volgens degenen die de wet al hebben gelezen of erover gebriefd zijn, aan minister van defensie Robert Gates voorgelegd door een task force die zich bezighoudt met het detentieprobleem.

David Glazier, een professor aan de Loyola Law School in Los Angeles die over het systeem van militaire commissies heeft geschreven, zegt: “Dit lijkt me een poging om het probleem zo simpel mogelijk op te lossen, hetgeen in zal houden dat de verdachten schuldig pleiten, waarna ze  geëxecuteerd kunnen worden. Ik denk ook dat het plan internationaal geloofwaardigheid zal missen.”

Dean Boyd, een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van justitie, zei dat het nog te vroeg was om het te hebben over definitieve wetsvoorstellen. “Maar zoals de president ook al zei, werkt de regering keihard aan mogelijke wijzigingen aan het systeem van militaire commissies.”

Commandant Suzanne Lachelier, een marine-advocaat voor één van de gevangenen in de 11 september-zaak, zegt over de regering van Obama: “Ze moedigen martelaarsdood aan.”  Luchtmacht-majoor David Frakt, eveneens advocaat, voegt toe: “Ze proberen de 9/11-lui te geven wat ze willen: schuldig pleiten en de doodstraf, zonder proces.”

Denny LeBoeuf, advocaat van de American Civil Liberties Union en specialist op het gebied van Guantanamo-doodstraffen, zegt: “Aanklagers verplichten te onthullen wat ze over de gevangenen weten en hoe ze dat te weten zijn gekomen, zou licht laten schijnen op de ondervragingstechnieken die gebruikt zijn en op de daden waarvoor doodstraf wordt geëist.” Ze concludeert met een retorische vraag: “Hebben we als samenleving geen belang bij een proces dat het bewijs nauwkeurig bestudeert en een objectief en betrouwbaar beeld schetst wat er precies is gebeurd?”