'Flardje tekst citeert Jezus over zijn vrouw'

Een Amerikaanse onderzoeker lijkt de eerste concrete aanwijzing te hebben gevonden dat Jezus een vrouw had. Karen King van de Harvard Universiteit in de Verenigde Staten onthulde dinsdag een vierde-eeuws stukje papyrus waarop Jezus geciteerd wordt terwijl hij expliciet verwijst naar het bestaan van een echtgenote.

King, een expert in de geschiedenis van het christendom, zegt dat de tekst een dialoog bevat waarin Jezus spreekt van 'mijn vrouw', die hij Maria noemt. Het koptische geschrift zou een kopie zijn van een evangelie dat waarschijnlijk in de tweede eeuw in het Grieks is verschenen.

De wetenschapper hielp ook mee het stukje papyrus van 3,8 bij 7,6 centimeter te vertalen. Ze plaatste wel gelijk een kanttekening bij de ontdekking. Het geschrift bewijst volgens haar namelijk niet dat Jezus getrouwd was, maar is wel belangrijk om te begrijpen hoe de christenen van destijds tegenover het huwelijk en het gezin stonden.

In het dialoog bespreken de discipelen of Maria Jezus waardig is, en zegt de Messias 'ze kan mijn discipel worden'. Op het stukje papyrus staan bovendien de woorden 'Jezus zei tegen hen: mijn vrouw'.

In de christelijke traditie is eeuwenlang verondersteld dat Jezus ongetrouwd was, terwijl daar geen bewijs voor was, zegt King. "Vanaf het eerste begin zijn christenen het oneens geweest over de vraag of het beter was om niet te trouwen", zegt ze. "Maar het duurde tot ruim een eeuw na de dood van Jezus voordat ze zijn burgerlijke staat begonnen in te zetten om hun zienswijze te ondersteunen."

Het fragment is van een anonieme verzamelaar die contact opnam met King om de tekst te vertalen en analyseren. Over de herkomst van het kostbare geschrift is weinig bekend, al moet het haast wel uit Egypte komen, waar het dankzij het droge klimaat bewaard is gebleven. Het koptisch is bovendien de taal die daar toen werd gebruikt.

Door de onbekende herkomst dient de ontdekking met behoedzaamheid te worden verwelkomd, waarschuwt Bijbel-kenner Ben Witherington III. Hij ziet het geschrift niet als bewijs dat mensen in die tijd ervan uitgingen dat Jezus getrouwd was. Vrouwelijke gelovigen gingen toen wel vaker mee op pad, zonder dat sprake was van een seksuele relatie, relativeert hij.

King is niet de enige die onderzoek deed naar het geschrift. Ook de in Nederland geschoolde Harvard-onderzoeker AnneMarie Luijendijk hielp mee met de analyse. Beide wetenschappers denken dat het stukje papyrus deel uitmaakt van een onlangs ontdekt nieuw evangelie, dat ze voor het gemak omschreven als het Evangelie van de Vrouw van Jezus.

King presenteerde het document tijdens een zesdaagse conferentie voor experts in het koptisch in Rome. Hoewel Vaticaanse media normaalgesproken verslag doen van dergelijke gebeurtenissen, werd dinsdag geen aandacht besteed aan de ontdekking. Dat kan ook komen doordat de redacteuren het te druk hadden met het zestigtal andere onderzoeken dat dinsdag werd gepresenteerd.