Vandaag behandelde de rechtbank Zwolle vier van de in totaal acht verdachten in een zaak die draaide om grootschalige acquisitiefraude, oftewel een zogenaamde babbeltruc.

Het Openbaar Ministerie (OM) verwijt de verdachten onder andere het deelnemen aan een criminele organisatie, het oplichten van natuurlijke- en rechtspersonen en het plegen van witwassen. 

Aangifte door 191 personen
In de periode van oktober 2016 tot half 2018 is een groot aantal mensen, kleine en middelgrote ondernemers, opgelicht. Zij werden telefonisch benaderd door een persoon die zich voordeed als een medewerker van de Belastingdienst. Deze zogenaamde medewerker deed voorkomen dat er een belastingschuld open stond. Indien deze schuld niet direct werd voldaan, zou er beslag worden gelegd op aanwezige tegoeden. De slachtoffers hebben veelal geld overgeboekt door middel van een spoedoverboeking. Het geld van deze overboeking belandde op de rekening van een zogenoemde ‘geldezel’, iemand die zijn bankrekening ter beschikking had gesteld om deze gelden op te ontvangen. De gelden werden nog tijdens het telefoongesprek opgenomen bij een geldautomaat en het geld verdween in handen van de oplichter. Er is aangifte van oplichting gedaan door 191 personen. Deze aangevers is in totaal ruim 2,2 miljoen euro afhandig gemaakt door verdachten. Een groot aantal van deze aangevers heeft vorderingen benadeelde partij ingediend en een aantal is ter zitting verschenen.

Babbeltruc
“Het woord ‘babbeltruc’ heeft iets aandoenlijks in zich. Babbelen is een liefkozend woord voor praten en ‘truc’ is een kunstje dat je normaliter laat zien aan derden. Woorden die in zichzelf volkomen onschuldig zijn. De zaak vandaag draait om een babbeltruc. Maar een truc waar niets onschuldigs aan is. Het gaat vandaag om een grootschalige georkestreerde oplichting. Een ‘truc’ die aan 191 gezinnen en bedrijven groot leed heeft toegebracht. Een truc die enkel was gericht op zelfverrijking en om grote sommen geld afhandig te maken van nietsvermoedende en hardwerkende mensen. Een criminele wijze van handelen die grote gaten heeft geslagen in financiële reserves van gezinnen en ondernemingen en die mensen groot leed heeft aangedaan. Een truc waarbij de naam van en het vertrouwen in de Belastingdienst (en daarmee de overheid) ernstig geweld is aangedaan. Juist het feit dat men veronderstelde gebeld te zijn door de Belastingdienst, is doorslaggevend geweest voor het overboeken van de geldbedragen naar de betreffende bankrekeningen van de geldezels.”, aldus de officier. Wat volgens het OM het meest schrijnende is, is het feit dat verdachten nauwelijks compassie hebben voor de aangevers die op deze grote schaal zijn opgelicht. “Sterker nog, in het dossier zijn meerdere foto’s opgenomen van verschillende daders binnen deze oplichting die trots met grote stapels cash poseren. Verwerpelijke trofeeën van de misère van de aangevers.”, aldus de officier van justitie.

Strafeisen
Tegen de eerste twee hoofdverdachten eist de officier een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van 36 maanden waarvan 6 maanden voorwaardelijk, de derde hoofdverdachte hoorde een celstraf van 12 maanden waarvan 6 maanden voorwaardelijk tegen zich eisen. Tegen de vierde verdachte eiste de officier een onvoorwaardelijke celstraf van 15 maanden waarvan 5 maanden voorwaardelijk.

Twee verdachten gesignaleerd
Met de aanhouding van de verdachten, heeft het OM niet de illusie dat hiermee de volledige organisatie is opgerold. Omdat criminele organisaties vaak een meer fluïde karakter hebben is de kans, volgens de officier, heel groot dat er een aantal personen buiten schot zijn gebleven. Omdat ze niet naar voren zijn gekomen in het onderzoek of omdat ze niet te vinden zijn. Zo verblijft een van de hoofdverdachten in Turkije alwaar de Turkse autoriteiten, in verband met andere feiten, een eigen onderzoek zijn gestart. Verdachte staat tevens als verdachte gesignaleerd in Nederland. Hetzelfde geldt voor een andere verdachte waarvan het OM vermoedt dat hij ook een grotere rol speelde bij deze oplichtingspraktijk. Mocht één van beiden op wat voor wijze dan ook in Nederland met justitie in aanraking komen, dan kunnen ze worden meegenomen voor verhoor.

Vervolg behandeling
Volgende week maandag en dinsdag moeten de overige 4 verdachten zich verantwoorden voor de rechtbank.

Rusland zal alleen overgaan tot het gebruik van kernwapens als het zijn bestaan in gevaar ziet. Het agentschap Tass citeerde met deze woorden de Russische presidentiële woordvoerder Dmitry Peskov.

In een interview met CNN-journalist Christiane Amanpour deed Peskow een soortgelijke verklaring. Hij geeft geen verdere details over wanneer een dergelijke existentiële dreiging zou ontstaan, maar verwijst eenvoudigweg naar een bestaande veiligheidsdoctrine in Rusland die de redenen voor gebruik van nucleaire wapens definieert.

Het document noemt de volgende punten als voorwaarden voor het gebruik van kernwapens:

• Betrouwbare informatie verkrijgen over de lancering van ballistische raketten die het grondgebied van de Russische Federatie en (of) haar bondgenoten aanvallen
• Gebruik van kernwapens of andere soorten massavernietigingswapens door de vijand op het grondgebied van de Russische Federatie en (of) haar bondgenoten
• Vijandelijke invloed op kritieke staats- of militaire faciliteiten van de Russische Federatie, waarvan het falen zal leiden tot verstoring van de vergeldingsacties van de nucleaire strijdkrachten
• Agressie tegen de Russische Federatie met conventionele wapens wanneer het voortbestaan van de staat wordt bedreigd

President Putin has raised the threat of using nuclear weapons – and his spokesperson Dmitry Peskov refused to rule out their use, in an interview with me tonight. pic.twitter.com/uxQqncLGYN

— Christiane Amanpour (@amanpour) March 22, 2022

Het onderzoek door een coldcaseteam naar het verraad van Anne Frank is amateuristisch uitgevoerd en er zijn conclusies getrokken op basis van misinterpretatie en tunnelvisie. Dat oordeelt een groep Tweede Wereldoorlogexperts in een tegenonderzoek naar het boek Het verraad van Anne Frank. In het boek wordt de Amsterdamse notaris Arnold van den Bergh aangewezen als verrader van het Achterhuis, maar volgens de experts kan dat niet: hij zat met zijn gezin in Laren ondergedoken. Zo meldt AT5. 

Het nieuwe onderzoek wordt vanavond gepresenteerd in het bijzijn van de kleindochter van Van den Bergh, meldt de NOS.

In Het verraad van Anne Frank deed een team van historici en criminologen zes jaar met moderne technieken onderzoek naar een grote hoeveelheid verzamelde data, waaronder interviews, dagboeken en oorlogsdossiers. De onderzoekers concludeerden dat Arnold van den Berg de onderduikadressen van Anne Frank en de andere onderduikers in het Achterhuis doorgegeven had aan de Duitsers om zijn eigen gezin te kunnen redden.

Kort na publicatie kwam er flinke kritiek van kenners en experts op de aannames van de onderzoekers. Op eigen initiatief liepen zes wetenschappers onder leiding van hoogleraar Joodse Studies Bart Wallet van de Universiteit van Amsterdam de bewijsvoering langs. Ze hebben er geen goed woord voor over.

"Het coldcaseteam heeft van het verraad van het Achterhuis een spannende cold case-zaak gemaakt", aldus de experts in hun rapport. "Helaas moet geconstateerd worden dat het onderzoek amateuristisch is uitgevoerd en door misinterpretatie en tunnelvisie ten onrechte Arnold van den Bergh heeft aangewezen als de verrader van Anne Frank."

Volgens de groep experts wordt de historische context van de Tweede Wereldoorlog en de directe naoorlogse periode in het boek regelmatig verkeerd begrepen. "Dat hij (Arnold van den Bergh red.) de oorlog overleefde en niet in een kamp heeft gezeten, wordt opnieuw als een uiting van privilege gezien en als mogelijke indicatie voor verraad. Dat maakt in feite iedereen die in de onderduik heeft gezeten verdacht."

Anne Frank-specialist David Barnouw zei eerder tegen AT5/NH Amsterdam dat hij kritisch op het boek is. Uitgeverij Ambo Anthos bood later excuses aan en extra drukken van het boek werden uitgesteld. Ook onderzoekt de gemeente Amsterdam het terugvorderen van een ton subsidie die werd gegeven voor de totstandkoming van het boek.

De VVD wil dat het kabinet de onbelaste kilometervergoeding zo snel mogelijk gaat verhogen, wellicht naar 21 of 23 cent. Het voorstel zal naar verwachting een meerderheid van de stemmen in de Tweede Kamer behalen. 

De onbelaste reiskostenvergoeding staat al jarenlang op 19 cent per kilometer. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie spraken in het regeerakkoord al af dat dit bedrag omhoog moet, maar dat plan zou nu sneller moeten worden ingevoerd, vindt de VVD. Oorspronkelijk was het plan om in 2024 naar 21 cent te verhogen en vanaf 2025 naar 23 cent. 

Volgens het Amerikaanse ministerie van Defensie kampen de Russische strijdkrachten in Oekraïne nog steeds met grote logistieke problemen. De Oekraïense generale staf had al een soortgelijke verklaring afgelegd.

Volgens het Pentagon zijn er niet alleen tekorten aan voedsel en brandstof, maar ook aan de uitrusting van de Russische soldaten, zei een hoge functionaris.

"We hebben aanwijzingen ontvangen dat sommige soldaten bevriezingsverschijnselen hebben opgelopen en zijn teruggetrokken uit de strijd. Dus blijven ze logistieke en bevoorradingsproblemen hebben." De Russische troepen ondervonden ook problemen om met elkaar te communiceren.

De functionaris van het Pentagon schreef de logistieke problemen waarmee de Russische strijdkrachten werden geconfronteerd toe aan het aanhoudend verzet door de Oekraïners en een slechte organisatie. De moeilijkheden bij het leveren van brandstof zouden ook gevolgen hebben voor de marine.

Het Korps Commandotroepen (KCT) bestaat vandaag officieel 80 jaar. Tijdens een sobere ceremonie op de Engelbrecht van Nassaukazerne vond een zogenoemd dodenappel plaats. Hierbij werd stilgestaan bij alle militairen die zijn omgekomen in dienst van het korps, zowel in de strijd als tijdens oefeningen.

Eén van de namen die vanochtend werd voorgelezen, was die van korporaal Kevin van der Rijdt. Hij sneuvelde tijdens een vuurgevecht in de Afghaanse provincie Uruzgan. De Nederlandse Task Force Uruzgan (2006-2010) is een van de missies in de recente geschiedenis waarbij het KCT veelvuldig in actie kwam.

De inzet met de Special Forces Task Group Viper en Task Force 55 was dusdanig onderscheidend dat het KCT er in 2016 de Militaire Willems-Orde voor ontving. Daarnaast waren er de individuele onderscheidingen met de Militaire Willems-Orde voor de commando’s Marco Kroon en Gijs Tuinman. Op 21 mei staat er een grote reünie gepland vanwege het jubileum. Dan wordt uitgebreid stilgestaan bij de KCT-geschiedenis en de korpsverjaardag.

Geschiedenis
Het KCT is ontstaan door het samenvoegen van de speciale eenheden die werden opgericht tijdens de Tweede Wereldoorlog en in Nederlands-Indië. Het korps wordt met name ingezet voor speciale operaties. Hierbij moeten ze langere tijd zonder ondersteuning onder de zwaarste (weers)omstandigheden kunnen opereren. Het kan daarbij onder meer gaan om gerichte offensieve acties, speciale verkenningen en antiterrorismeoperaties.

Sabotage
Kenmerkend voor de commando’s is de groene baret. Deze stamt af van de Britse commando’s en het oudste Nederlandse commando-onderdeel: No 2 Dutch Troop. Dit werd opgericht als onderdeel van het Britse No. 10 Inter Allied Commando. De Britse regering wilde een elite-eenheid van goed getrainde en zelfstandige militairen. Die moesten achter de vijandelijke linies verzetstroepen trainen en sabotageacties uitvoeren. Zo moesten ze onder meer de invasie vergemakkelijken.

De eerste 48 Nederlandse aspirant-commando’s werden op vrijwillige basis geworven uit de Prinses Irene Brigade. Van hen wisten 25 de zware opleiding te voltooien. Deze eerste lichting vertrok op 22 maart 1942 voor de opleiding. Dit wordt gezien als de oprichtingsdatum.

(foto: Ministerie van Defensie)

Op het platteland in de buurt van Bordeaux, Frankrijk, krijgt een groep burgers die overwegen om vrijwillig te gaan vechten in Oekraïne een spoedcursus moderne oorlogsvoering.

In slechts twee dagen hopen ze vaardigheden te leren die hen kunnen helpen te overleven op het slagveld, van het hanteren van wapens tot elementaire militaire tactieken.

Sommigen beginnen tijdens de training echter te twijfelen of ze wel van nut kunnen zijn in een oorlogsgebied, terwijl anderen denken dat hun nieuwe vaardigheden altijd van pas kunnen komen, zelfs als ze gewoon in Frankrijk blijven.

Volt maakte zojuist bekend dat Nilüfer Gündogan niet langer deel uit maakt van de Volt-fractie. De Tweede Kamer telt hierdoor vanaf vandaag twintig fracties, een recordaantal.

Gündogan was zelf niet bij het crisisberaad van Volt aanwezig, ze liet weten met koorts op bed te liggen. Ze heeft haar stem wel - per mail -  uitgebracht, maar dat mocht niet baten.

De twee andere fractie-leden, Laurens Dassen en Marieke Koekkoek, stemden vandaag in met twee voorstellen. Als eerste het aanpassen van het fractiereglement van Volt, waardoor het voortaan eenvoudiger is om iemand uit de fractie te zetten. Hierna werd gelijk gebruik gemaakt tijdens de tweede stemming, waarbij duidelijk werd dat Gündogan de fractie moet verlaten.

Tweede Kamerlid Nilüfer Gündoğan is definitief uit de fractie van Volt gezet. https://t.co/SrstvzGlRo

— RTL Nieuws (@RTLnieuws) March 22, 2022

Mijn reactie nav de recente ontwikkelingen. pic.twitter.com/q7wfJC7duG

— Nilüfer Gündoğan (@ngundogan77) March 21, 2022

De Oekraïense president Volodymyr Zelenskyy heeft ingestemd met gesprekken over een overeenkomst om de oorlog te beëindigen. In ruil voor een staakt-het-vuren, terugtrekking van Russische troepen en veiligheidsgaranties voor zijn land, zou hij bereid zijn te praten over het afzien van het NAVO-lidmaatschap door Oekraïne, zei Zelenskyy in een interview met Oekraïense tv-zenders.

"Het is een compromis voor iedereen: voor het Westen, dat niet weet wat ze met ons aan moeten als het gaat om de NAVO; voor Oekraïne, dat veiligheidsgaranties wil; en voor Rusland, dat geen verdere NAVO-uitbreiding wil."

Zelenskyy herhaalde ook zijn oproep tot directe gesprekken met Kremlin-chef Vladimir Poetin. Zolang zo'n bijeenkomst er niet is, kan hij onmogelijk beoordelen of Rusland de oorlog überhaupt wil stoppen, aldus de Oekraïense president.

Kiev is ook bereid om de status te bespreken van de door Rusland geannexeerde Krim en de door pro-Russische separatisten gecontroleerde Donbass in Oost-Oekraïne na een staakt-het-vuren en stappen in de richting van veiligheidsgaranties voor Oekraïne.

Zelenskyy heeft aangekondigd dat hij zijn volk zal laten beslissen over een mogelijk 'compromis' in de onderhandelingen met Rusland. De inhoud van een mogelijke overeenkomst zou 'historische' veranderingen kunnen betekenen, zei het staatshoofd in een interview met de nieuwswebsite Suspilne. Daarover zal de Oekraïense kant uiteindelijk in een referendum beslissen.

"De mensen zullen moeten stemmen over bepaalde soorten compromissen. En hoe ze eruit zullen zien, hangt af van onze gesprekken met Rusland", zei Zelensky. Hij wees erop dat zijn land "een Russisch ultimatum niet kan accepteren". Hij sloot een 'overdracht' van de Oekraïense steden Kiev, Charkov en Mariupol aan Rusland uit.

Maar liefst 48 procent van alle Nederlanders wil zijn of haar partner het liefst niet als directe collega. Dit blijkt uit onderzoek van Acties.nl onder 1.038 Nederlanders met een vaste relatie, uitgevoerd door PanelWizard. Een kwart van alle ondervraagden zou hun wederhelft daarnaast niet aannemen wanneer hij of zij solliciteert op een openstaande vacature binnen hun bedrijf.

Van alle Nederlanders zijn Noord-Brabanders (31 procent) het minst bereid om hun solliciterende partner aan te nemen. Drentenaren en Friezen hebben hier met dertien procent opvallend weinig problemen mee. “Het lijkt erop dat veel Nederlanders werk en privé zoveel mogelijk gescheiden willen houden”, zegt Vince Franke van Acties.nl. “Door de jaren heen heb ik meerdere stelletjes zien ontstaan op de werkvloer. Ongeacht het verloop van de relatie, kiest vrijwel altijd één van de twee ervoor om uiteindelijk te vertrekken. Uit eerder onderzoek van het CBS blijkt dat slechts vier procent van alle werkenden een relatie heeft met een collega.”

Ongeschikt als baas
Niet alleen als collega’s, maar ook als leidinggevenden zijn veel partners niet populair. Zo zou maar liefst zestig procent van alle ondervraagden niet onder hun huidige partner willen werken. De belangrijkste reden hiervoor lijkt een gebrek aan knowhow. Zo stelt 58 procent van de ondervraagden dat wanneer zij hun baan zouden overdragen aan hun partner, hij of zij dit waarschijnlijk niet lang volhoudt. Mannen (zestig procent) zijn hierin nét iets stelliger dan vrouwen (56 procent).

Een andere reden lijkt een gebrek aan collegialiteit; maar liefst negen procent van de respondenten heeft hun partner weleens betrapt op oncollegiaal gedrag tijdens bijvoorbeeld een telefoongesprek of thuiswerkdag. Erg opvallend is daarbij het verschil tussen mannen (zeven procent) en vrouwen (elf procent). Franke: “Tijdens de coronacrisis werkten veel Nederlanders ineens fulltime samen met hun partner. Zeker wanneer je twee jaar vanuit hetzelfde huis werkt, is het erg moeilijk om niet op elkaar te gaan letten. Ik kan me voorstellen dat je dan in sommige gevallen tot de conclusie komt dat je vriend of vriendin een hele fijne partner is, maar geen goede leidinggevende.”

Ongevraagd advies
Ondanks dat ze geen collega’s zijn, geeft maar liefst 48 procent van alle Nederlanders hun partner weleens ongevraagd advies over zijn of haar werk. Met 51 procent maken vooral mannen zich hier schuldig aan, onder vrouwen bedraagt dit niet meer dan 45 procent. Goedbedoeld of niet; lang niet iedereen krijgt graag ongevraagd werkadvies van zijn of haar partner. Uit het onderzoek blijkt dat maar liefst een kwart van alle respondenten het vervelend vindt wanneer hun wederhelft zich bemoeit met hun werk.

Vrouwen spannen met 27 procent de kroon, mannen scoren slechts 21 procent. Franke: “Het heeft even geduurd, maar sinds kort ben ik het werkadvies van mijn vriendin meer gaan waarderen. Linksom of rechtsom zit er eigenlijk altijd wel een kern van waarheid in. De vraag is alleen of ik op dat moment het geduld kan opbrengen om het te filteren. Vaak lukt me dat pas na een nachtje slapen.”

De politie heeft zondag 20 maart een minderjarige jongen uit Elburg aangehouden omdat hij in het bezit was van een gas-alarmpistool en drugs. Rond 18.30 uur kreeg de politie de melding van een conflict op de Zwolscheweg in Elburg. Hierbij zou een vuurwapen getoond zijn. Drie personen die bij het conflict betrokken zouden zijn, waren weggelopen in de richting van het centrum. Agenten zagen drie jongens die voldeden aan het opgegeven signalement. Omdat zij mogelijk een vuurwapen bij zich hadden, werden de jongens met getrokken wapen benaderd.

Bij een jongen troffen agenten een gas-alarmpistool, munitie en drugs en attributen aan die gebruikt worden bij het dealen in drugs. De jongen is na zijn aanhouding ingesloten voor verhoor. Tijdens nader onderzoek op het woonadres van de jongen troffen agenten verschillende op vuurwapens gelijkende wapens aan. Er wordt nog een nader onderzoek op echtheid ingesteld. Alle aangetroffen goederen zijn in beslag genomen.

De andere twee jongens zijn niet aangehouden. De ouders van de drie jongens zijn in kennis gesteld van het voorval.

Voor de liefhebbers kijken we nog even naar het weekeinde, waarin het voorlaatste World Cup-evenement in het schansspringen van dit seizoen werd afgewerkt. Op de grote vliegschans van Oberstdorf stond ouderwets skivliegen op het programma, net als komend weekeinde bij de seizoensfinale in het Sloveense Planica.

Zaterdag
In de eerste ronde vloog wereldrecordhouder Stefan Kraft uit Oostenrijk naar 232 meter en de leiding in de wedstrijd, voor de Slovenen Timi Zajc en Ziga Jelar - laatstgenoemde kwam ook tot 232 meter, maar met gunstiger omstandigheden. De Noor Marius Lindvik volgde, voor Anze Lanisek uit Slovenië en de Polen Kamil Stoch en Piotr Zyla.

Zyla behield zijn plek met verve in de tweede ronde, Stoch verloor er daarentegen zes. Lanisek deed het nog wat beter dan Zyla en nam de leiding in handen, wereldkampioen Lindvik kwam achter Zyla terecht. De in topvorm verkerende Jelar vloog ruimschoots naar de eerste plek en ging Zajc voorbij, waarna Kraft het af mocht maken. Het werd spannend, maar hij haalde het net: Kraft won, voor Jelar en Zajc.

Zondag
Wereldkampioen Lindvik viel zwaar tegen: in de kwalificaties werd hij slechts 52e en dus haalde hij de wedstrijd überhaupt niet. De wedstrijd was beduidend spannender dan een dag eerder, de verschillen waren klein. Zyla was de beste in de eerste ronde, voor de verrassende Fin Eetu Nousiainen, Kraft en de volgende Pool, Dawid Kubacki. De Japanner Ryoyu Kobayashi volgde op plek vijf, voor Domen Prevc en Zajc en met Karl Geiger uit Duitsland en de Noor Johann André Forgang ook nog binnen schootsafstand.

Forfang leverde in de tweede ronde een plek in bij Jelar, Geiger kwam achter zowel de Noor als de Sloveen terecht. Zajc behield zijn positie op zeer overtuigende wijze wel, Kobayashi moest drie posities inleveren en kwam zo net voor World Cup-concurrent Geiger terecht. Kubacki verloor vier posities en nestelde zich tussen de twee World Cup-kemphanen, niet goed voor Geiger. Kraft kwam achter Zajc op plek twee terecht, Nousiainen zakte zes plekken terug, maar pakte zo wel zijn beste resultaat ooit en was blij. Zyla sloot de wedstrijd af, maar wel met plek twee: Zajc pakte de zege, Kraft werd derde.

Bij een eenzijdig verkeersongeval langs 't Sittert is de bestuurder van een personenauto maandagavond om het leven gekomen. Het gaat om een 75-jarige man uit de gemeente Roerdalen.

De auto was door nog onbekende oorzaak naast een talud beland. De politie is met een onderzoek gestart om duidelijkheid te krijgen over de toedracht van het ongeval.

EU-ministers van Buitenlandse Zaken hebben maandag in Brussel een akkoord bereikt over een tweede militair steunpakket voor Oekraïne. Het gaat om een steunpakket ter waarde van 500 miljoen euro, dat gefinancierd wordt vanuit de Europese Vredesfaciliteit.

Minister Hoekstra: ‘Ik verwelkom dit akkoord. De ongekende Russische agressie heeft enorme impact op de Europese veiligheid. Dit vereist dat we snel handelen. Oekraïne verdient onze maximale steun.’

Minister Ollongren: ‘De Europese lidstaten staan schouder aan schouder om aanvullende militaire steun aan Oekraïne mogelijk te maken. Dit EU-steunpakket draagt eraan bij dat Oekraïne zichzelf kan verdedigen in de illegale Russische agressie.’

Het akkoord volgt minder dan een maand nadat een eerste steunpakket ter waarde van 500 miljoen euro werd goedgekeurd. Net als bij het eerste pakket kan 450 miljoen euro worden besteed aan wapens. De overige 50 miljoen euro is voor andere middelen, zoals uitrusting, medische voorzieningen en brandstof.

De plannen voor extra winning uit het Groningen-gasveld liggen qua veiligheidsrisico’s zo dicht bij elkaar, dat het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) adviseert samen met de regio te beslissen met welk plan de inwoners van Groningen het beste gediend zijn. Dit heeft SodM de staatssecretaris Mijnbouw laten weten in haar advies over de veiligheidsrisico’s van noodzakelijke extra gaswinning uit het Groningen-gasveld.

Theodor Kockelkoren, inspecteur-generaal van SodM: “Mensen in het aardbevingsgebied leven in onzekerheid. Ze hebben geen zeggenschap over wat de gaswinning met hun leven doet. Bevingen die maar doorgaan en scheuren veroorzaken. Sommigen wachten al jaren op versterking van hun huis. Dit gaat aantoonbaar ten koste van hun veiligheid, gezondheid en welbevinden. Daarom adviseer ik de staatssecretaris om de bewoners een stem te geven in het te kiezen scenario. Zo kan rekening worden gehouden met wat in de ogen van getroffen bewoners het meest doorwerkt naar de ervaren onzekerheid en de veiligheid.”

Twee plannen: Grijpskerk nu of in 2023 omzetten naar laagcalorisch
De staatssecretaris heeft twee plannen voorgelegd. Bij het ene plan is de gaswinning dit gasjaar hoger, bij het tweede plan gaat de gaswinning een jaar langer door. Beide plannen hebben geen gevolgen voor de omvang van de versterkingsopgave, noch op de mate waarin huizen versterkt moeten worden.

In het eerste plan wordt er 4,6 miljard Nm3 gewonnen gasjaar 2021-2022 en wordt de gasopslag in Grijpskerk vanaf 1 april gevuld met laagcalorisch gas. Hiervoor is eerst nog wat aardgas nodig uit het Groningen-gasveld, daarna zal de opslag worden gevuld met laagcalorisch gas door hoogcalorisch gas met stikstof te mengen. Dan kan het Groningen-gasveld in oktober 2023 dicht – al wil het kabinet hier gezien de huidige oorlog in Oekraïne geen garanties voor geven.

In het tweede plan wordt de gasopslag in Grijpskerk nog tot april 2023 gebruikt voor de opslag van hoogcalorisch gas, en zal daarna worden ingezet voor de opslag van laagcalorisch gas. In dat geval hoeft er in gasjaar 2021-2022 slechts 3,5 miljard Nm3 gewonnen worden maar zal er ook nog 1,3 miljard Nm3 moeten worden gewonnen in gasjaar 2023-2024.

Veiligheid
Pas als de gaswinning is afgebouwd en de huizen die dat nodig hebben versterkt zijn, is het in Groningen even veilig als in de rest van Nederland. Er zijn duizenden huizen waar de kans op instorting bij een zware aardbeving te groot is. Daarnaast heeft de gaswinning gevolgen voor de gezondheid en welbevinden van mensen in het gebied. De gezondheid van mensen met mijnbouwschade neemt duidelijk af in 2021 volgens Gronings Perspectief (Rijksuniversiteit Groningen). De gezondheidsrisico’s zijn significant. Het huidige tempo van de versterkingsopgave zal fors opgeschroefd moeten worden om de operatie in 2028 te kunnen afronden. SodM blijft daarom hameren op versnelling van de versterkingsopgave voor de veiligheid en gezondheid van de mensen in Groningen.

Onzekerheden als gevolg van de oorlog in Oekraïne
Tot slot adviseert SodM om waar dat mogelijk is, de onzekerheden voor de inwoners van Groningen te beperken. Deze onzekerheden zijn afgelopen tijd toegenomen als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Het is onduidelijk welke gevolgen de oorlog in Oekraïne zal hebben op de levering van Russisch gas aan Nederland. Als in geval van een gascrisis niet aan de leveringszekerheid kan worden voldaan, kan dat in het uiterste geval leiden tot veiligheidsrisico’s in Nederland. Het kabinet heeft aangegeven dat de inzet van het Groningen-gasveld in zo’n geval het ‘aller-, allerlaatste redmiddel’ is. SodM adviseert dit standpunt te concretiseren, zodat een deel van de onzekerheid kan worden weggenomen. Daarnaast adviseert SodM de sluitingsdatum van het Groningen-gasveld vast te leggen zodra dat kan.

In 2020 is ruim 2,5 procent meer leidingwater gebruikt dan in 2019. Huishoudens gebruikten meer water, bedrijven minder. Voor het derde jaar op rij gebruikte de landbouwsector door de droogte relatief veel grond- en oppervlaktewater, de energiesector gebruikte minder (koel)water. Dit meldt het CBS op basis van nieuwe cijfers over het watergebruik.

Leidingwater bestaat uit drinkwater en industriewater. Huishoudens gebruikten 855 miljoen kubieke meter drinkwater, 37 miljoen kubieke meter meer dan in 2019. Bedrijven gebruikten 380 miljoen kubieke meter leidingwater in 2020, ruim 5 miljoen kubieke meter minder dan in 2019. Industriewater maakte een vijfde deel uit van het totale leidingwatergebruik door bedrijven in 2020.

Drinkwatergebruik huishoudens in 2020 ruim 4 procent hoger
Op basis van het geleverde drinkwater werd per hoofd van de bevolking ruim 134 liter drinkwater per dag gebruikt. In 2019 was dit bijna 130 liter per persoon per dag. De toename van het leidingwatergebruik in 2020 ging samen met het eerste coronajaar, waarin mensen meer thuis waren. Zij spoelden thuis bijvoorbeeld vaker het toilet door dan op het werk of op school. Ook waren het voorjaar en de zomer relatief warm en droog, waardoor mensen meer drinkwater gebruikten voor het sproeien van de tuin of het vullen van een zwembadje.

In de periode 2003-2014 daalde het huishoudelijk drinkwatergebruik per inwoner nog met bijna 8 procent van 138 naar 127 liter per persoon per dag. Dit geringere watergebruik hangt vooral samen met het zuiniger worden van huishoudelijke apparaten.

Meer grondwater voor de landbouw door droogte in voorjaar
In de landbouw is het watergebruik sterk afhankelijk van het weer. In 2020 viel er gemiddeld weliswaar 860 millimeter neerslag, maar in de belangrijke periode april – september viel minder regen dan gemiddeld. Vooral april en mei waren zeer droog: 29 mm neerslag tegen een langjarig gemiddelde van 105 mm. Door het neerslagtekort moesten akkers en graslanden in 2020 meer geïrrigeerd worden. Daarvoor wordt vooral grondwater gebruikt. Het gebruik van grondwater in de landbouw steeg in 2020 met 8 procent ten opzichte van 2019 tot 214 miljoen kubieke meter, het oppervlaktewatergebruik steeg met ruim 70 procent tot 93 miljoen kubieke meter.

In totaal gebruikte de landbouw in 2020 349 miljoen kubieke meter water. In 2018, 2019 en 2020 werd meer grondwater en oppervlaktewater gebruikt voor irrigatie dan in eerdere jaren, vanwege droogte in het groeiseizoen. Drinkwater wordt in de landbouwsector vooral gebruikt voor drenking van dieren en voor schoonmaak van de stallen en melkinstallaties. Dit watergebruik was in 2020 2 procent lager dan in 2019. Binnen de veehouderij is het watergebruik het sterkste toegenomen.

Minder water voor energievoorziening
Terwijl het watergebruik door huishoudens en de landbouw toenam, daalde het watergebruik voor de energievoorziening voor koeling van 9,4 miljard kubieke meter in 2019 naar 8,8 miljard kubieke meter in 2020, een daling van bijna 7 procent. Dat wordt veroorzaakt door minder centrale energie-opwekking, waar koeling voor nodig is. De onttrekking van oppervlakte- en grondwater door drinkwaterbedrijven vormde met 1,6 miljard kubieke meter een relatief klein deel van het totale watergebruik. In totaal werd in 2020 14,2 miljard kubieke meter onttrokken aan oppervlaktewater en grondwater, 0,5 miljard kubieke meter minder dan in 2019.

Het stroomdiagram hieronder geeft de stromen van leiding-, oppervlakte- en grondwater in Nederland weer in 2020. De breedte van de pijlen in het diagram is proportioneel met de grootte van de stroom. In het diagram is het onderscheid te zien tussen zoet- en zout oppervlaktewater. Waterschaarste is uitsluitend van belang bij zoet water. Koelwater stroomt na gebruik terug naar het oppervlaktewater en is opnieuw beschikbaar voor gebruik, in tegenstelling tot irrigatiewater dat verdampt, in het gewas wordt opgenomen of in de bodem trekt.

De onttrekking van oppervlaktewater is vanaf 2003 gedaald met 7 procent tot 13,1 miljard kubieke meter in 2020. De daling komt volledig op conto van zoet oppervlaktewater, waarvan het gebruik met 30 procent is afgenomen. Er wordt steeds meer zout water onttrokken voor koelwater. Vanaf 2003 nam het gebruik hiervan toe met 53 procent (met name voor de energievoorziening). In 2020 is de onttrekking van zout water door de energievoorziening echter met 5 procent gedaald ten opzichte van 2019.

Bestaande koopwoningen waren in februari 20,2 procent duurder dan een jaar eerder. De prijsstijging is wat kleiner dan een maand eerder, toen met 21,1 procent de grootste prijsstijging sinds de start van de statistiek in 1995 werd genoteerd. Dit blijkt uit onderzoek naar de prijsontwikkeling van bestaande particuliere koopwoningen in Nederland van het CBS en het Kadaster.

De prijsindex bestaande koopwoningen is één van de inflatie-indicatoren die is opgenomen in het prijzendashboard.

Stijgende trend prijzen koopwoningen
In juni 2013 bereikten de prijzen van koopwoningen een dieptepunt. Sindsdien is er sprake van een stijgende trend. Vergeleken met het dal in juni 2013 waren de prijzen in februari 91,7 procent hoger.

Minder transacties bestaande koopwoningen in februari
Het Kadaster maakte bekend dat het in februari 14.037 woningtransacties registreerde. Dat is bijna 17 procent minder dan een jaar eerder. In de eerste twee maanden van dit jaar zijn 28.090 woningen verkocht, ruim 32 procent minder dan in dezelfde periode van 2021.

Het ziekteverzuim van werknemers van mkb’ers in Nederland is het hoogst in vier jaar, blijkt uit data van verzekeraar Interpolis over de meldingen die deze ontvangen hebben van mkb-ondernemers. Hoewel werknemers minder ziek zijn van de omikron-variant en de ziekenhuisopnames stabiel blijven volgens het RIVM, loopt het verzuim op en leidt dit tot personeelstekort. Interpolis adviseert ondernemers om duidelijke afspraken te maken met werknemers over thuiswerken, om onnodige tekorten aan personeel te voorkomen.

Het aantal ziekmeldingen in 2022 is tot nu toe hoger dan in de drie jaar voor corona. In de eerste tien weken is er een toename van 50 procent te zien.

Zorgen om personeel
29 procent van de mkb-ondernemers maakt zich momenteel zorgen over het gezond houden van personeel. Dat blijkt uit de maandelijkse BedrijvenMonitor van Interpolis, onderdeel van financieel dienstverlener Achmea. Mede door het afschaffen van het thuiswerkadvies is er een flinke stijging van het ziekteverzuim te zien. Dit leidt in verschillende sectoren tot personeelstekort. Een derde van de mkb-ondernemers heeft het werven van personeel dan ook hoog op de agenda staan. Bij de grote mkb’ers is er zelfs een stijging van 10 procent te zien ten opzichte van januari. René Voets, directeur Bedrijven van Interpolis: ‘Vooral in sectoren waarbij er niet vanuit huis gewerkt kan worden, zoals de horeca, beveiliging en zorg, zie je dat er grote problemen ontstaan door personeelstekort. We zien in onze BedrijvenMonitor dan ook terug dat dit tekort de afgelopen maanden een grote zorg is voor mkb-ondernemers’.

Maak afspraken over thuiswerken
Uit de BedrijvenMonitor, uitgevoerd door Ipsos, komt naar voren dat twee op de vijf mkb’ers van plan is om thuiswerken te blijven stimuleren. Voets: ‘Niet in iedere sector kan er vanuit huis gewerkt worden. Kijkend naar het momenteel hoge verzuim adviseren wij mkb’ers van wie de werknemers wel vanuit huis kunnen werken om de komende tijd duidelijke afspraken te maken over wanneer er thuis en op kantoor gewerkt wordt. Spreek bijvoorbeeld met elkaar af dat er de eerste dagen na terugkomst van vakantie, waarbij de kans op een corona-besmetting groter is, vanuit huis gewerkt wordt. Maak ook de afspraak dat als een werknemer griepklachten heeft, deze thuis werkt. Ook als het niet gaat om een corona-besmetting. Hierdoor verklein je de kans dat medewerkers elkaar op kantoor besmetten. Daarmee voorkomen we met elkaar dat het ziekteverzuim onnodig toeneemt de komende periode’.

De lente is begonnen!

Gister al, en 1 maart voor de meteorologen maar we hadden even wat anders. Maar nu waar het weerbericht om gaat; het weer.

Vandaag begint nog frist met 2-3 graden in het (noord)oosten tot 7 aan de kust. De zon laat zich flink zien en de 20-gradengrens kan zomaar worden doorbroken. In de middag kan een enkele stapelwolk ontstaan maar die zijn niet van betekenis. De wind is zwak tot matig vanuit het zuidoosten.

De maximumtemperatuur ligt tussen de 15 graden op de wadden tot ik zei het al, 21 graden in het zuiden.  

De volle maan in volle glorie (Foto: DJMO)

Jouw foto of filmpje bij het weerbericht? Mail hem naar weer@fok.nl onder vermelding van je username en waar je de foto (ongeveer) hebt gemaakt. Dan kom je 'm vanzelf tegen!