Commissie bepaalt Nederlandse geschiedenis
Het nieuwe geschiedenisonderwijs zal niet meer worden gedomineerd door de interesse van de docent, maar door een 50-puntenplan van belangrijkste gebeurtenissen en personen in de Nederlandse geschiedenis. Dit puntenplan is opgesteld door een commissie onder leiding van professor Frits van Oostrom op verzoek van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Vandaag is de officiële lijst verschenen.Langzamer lopende geschiedenis
Het idee van de lijst is dat deze niet het opdreunen van feitjes in de hand werkt, maar ook de langzamer lopende geschiedenis. Aan de hand van namen van belangrijke personen wordt de wereld blootgelegd die erachter schuilgaat. Zo is Willibrord zelf misschien niet heel bekend bij veel Nederlanders, hij vertegenwoordigt de verspreiding van het Christendom in de achtste eeuw.
De officiële lijst begint bij het hunebed en eindigt bij de Europese Unie. Verder staan er belangrijke personen in als Willem van Oranje, Willibrord, Erasmus, Michiel de Ruyter, Vincent van Gogh, Napoleon Bonaparte en Willem Drees. Als gebeurtenissen staan er onder andere de Eerste en Tweede Wereldoorlog, de Verenigde Oostindische Compagnie, de oprichting van de Republiek der Verenigde Nederlanden, het eerste Nederlands op schrift, de Nederlandse grondwet en de eerste televisie.
Kritiek
Maar er is nu al kritiek op de lijst. Zo ontbreekt de Tachtigjarige Oorlog, de aanslagen van 11 september 2001 en staat er niets in over de revolutie in de jaren zestig. De Tweede Wereldoorlog en Anne Frank staan beide in de lijst: dat wordt door critici als dubbelop gezien. Ook ontbreekt sport: niets over Johan Cruijff of de winst van het EK van 1988. Daarnaast ontbreekt de 'grootste Nederlander': Pim Fortuyn komt niet voor in het belangrijkste deel van de Nederlandse geschiedenis. Wel komen de multiculturele samenleving, slavernij en vrouwenemancipatie voor. "Het is gewoon lastig selecteren met maar vijftig items voor zo’n lange tijd", vindt Van Oostrom.
De recente gebeurtenissen in Srebrenica staan wel in de lijst. De commissie aarzelde om deze gebeurtenis toe te voegen aan de vijftig hoofdlijnen. "Niet zozeer omdat het verhaal erachter complex is, of op zijn zachtst gezegd niet vleiend voor Nederland, maar omdat er via het internet gruwelijke beelden van te vinden zijn", zegt van Oostrom.
De commissie denkt dat de lijst de komende jaren waarschijnlijk wel aangepast moet worden. "De blik op het verleden is dynamisch. Het is vooral moeilijk om over het recente verleden te oordelen", aldus Van Oostrom. Hij stelt dat er naar het verleden gekeken wordt met een blik van het heden. "Misschien wordt Annie M.G. Schmidt over vijf jaar wel vervangen door Ali B", aldus Van Oostrom.
De complete lijst:
3000 v.Chr: Hunebedden
47-400: De Romeinse Limes
658-739: Willibrord (verspreiding Christendom)
742-814: Karel de Grote
ca. 1100: Hebban olla vogala (eerste Nederlands op schrift)
1254-1296: Floris V
1356-ca. 1450: De Hanze (handelssteden in de Lage Landen)
ca. 1450: Boekdrukkunst
1466-1536: Erasmus
1500-1558: Karel V
1566: De Beeldenstorm (godsdienststrijd)
1533-1584: Willem van Oranje
1588-1795: De Republiek
1602-1799: Verenigde Oostindische Compagnie
1612: De Beemster (Nederland en het water)
1613-1662: De grachtengordel (stadsuitbreidingen in de 17e eeuw)
1583-1645: Hugo de Groot
1637: De Statenbijbel
1606-1669: Rembrandt
1662: De Atlas Major van Blaeu (de wereld in kaart)
1607-1676: Michiel de Ruyter
1632-1677: Spinoza
ca.1637-1863: Slavernij
17e en 18e eeuw: Buitenhuizen (rijk wonen buiten de stad)
1744-1828: Eise Eisinga (Verlichting in Nederland)
1780-1795: De patriotten (crisis in de Republiek)
1769-1821: Napoleon Bonaparte (de Franse tijd)
1772-1843: Koning Willem I (koninkrijk van Nederland en België)
1839: Eerste spoorlijn
1848: De grondwet
1860: Max Havelaar
19e eeuw: Verzet tegen kinderarbeid
1853-1890: Vincent van Gogh
1854-1929: Aletta Jacobs (Vrouwenemancipatie)
1914-1918: Eerste Wereldoorlog
1917-1931: De Stijl (revolutie in vormgeving)
1929-1940: De crisisjaren
1940-1945: Tweede Wereldoorlog
1929-1945: Anne Frank (Jodenvervolging)
1945-1949: Indonesië (kolonie vecht zich vrij)
1886-1988: Willem Drees (verzorgingsstaat)
1953: Watersnoodramp
1948: Eerste televisie
vanaf 1880: Haven van Rotterdam
1911-1995: Annie M.G. Schmidt
1945: Suriname en de Nederlandse Antillen
1995: Srebrenica
Vanaf 1945: Multiculturele samenleving
1959-2030?: De gasbel
Vanaf 1945: Europese integratie
