Rechtbank mag verlies maken

De Raad voor de Rechtspraak gaat niet langer eenzijdig op productie en geld sturen, maar op de totale prestaties. Als hierdoor gerechten in de rode cijfers komen, 'dan zij dat zo'. Dat stelt de raad donderdag in een brief aan zijn leden.

De beleidswijziging is de uitkomst van een rondgang van de Raad voor de Rechtspraak langs bijna alle rechtbanken en hoven. Aanleiding is een manifest dat door honderden rechters werd getekend, waarin zij onder meer de werkdruk aan de kaak stelden. Zij zouden worden afgerekend op het aantal behandelde zaken, wat de kwaliteit onder druk zet. Ook leefde onder hen het gevoel dat de raad hun belangen niet dient.

De 'productiedruk' was bij alle bijeenkomsten het meest besproken onderwerp, schrijft de raad, die de zorgen 'heel serieus' neemt. De raad onderkent zelf te hebben bijgedragen aan de 'dominantie van productie en financiën' bij overleggen met gerechtsbesturen.

De raad herziet daarom zijn opstelling. "Er zal minder eenzijdig op productie gestuurd dienen te worden." Als blijkt dat gerechten alleen in staat zijn de kwaliteit te handhaven door in de rode cijfers te gaan, dan is dat maar zo.

"De Raad zal hiervoor de verantwoordelijkheid nemen en regering en parlement nadrukkelijk voorhouden dat de samenleving te allen tijde verzekerd moet zijn van kwalitatief goede rechtspraak." Van de gerechten wordt tegelijkertijd verwacht dat zij het 'maximale doen' om hun budget in te zetten voor het primaire proces van de rechtspraak.

Ten aanzien van de vertegenwoordiging belooft de raad 'beter en actiever' uit te dragen welke standpunten namens de rechtspraak worden ingenomen tijdens gesprekken met het ministerie van Veiligheid en Justitie en het parlement.

De rechters waren ook ontevreden over de benoeming van gerechtsbesturen, waarop ze geen invloed zouden hebben gehad. Dit onderwerp heeft relatief weinig aandacht gekregen tijdens de gesprekken. Niettemin is duidelijk geworden dat maar weinig bekend was over de benoemingsprocedures. "Verbetering van de lokale communicatie is dringend noodzakelijk", schrijft de raad.

Het blijft niet bij een brief. De Raad voor de rechtspraak wil het 'gesprek' voortzetten in een tweede serie bijeenkomsten. De ideeën die naar voren zijn gebracht kunnen dan verder worden besproken. Een goed functionerende rechtspraak is namelijk 'van essentieel belang voor de Nederlandse samenleving en de welvaart in ons land', aldus de raad.