'Te weinig toezicht kinderwens verstandelijk gehandicapten'

Om hulpverleners de kans te geven op tijd te starten met de broodnodige coaching van gehandicapte ouders die een kinderwens koesteren, moeten huisartsen, verloskundigen en chefs van sociale werkplaatsen hier veel alerter op zijn.

Door tijdig met de coaching te starten kunnen verstandelijk gehandicapte stellen mogelijk nog op tijd afzien van een zwangerschap. "Hulpverleners zijn terughoudend uit angst de privacy van hun patiënten te schaden. En huisartsen zijn geneigd alles zelf op te willen lossen. Eerder een ouderpaar met een verstandelijke beperking coachen, kan veel leed voorkomen."

Dat stelt Arjen Louisse, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Artsen voor Geestelijk Gehandicapten, vandaag in het Algemeen Dagblad. Hij wordt gesteund door Kees Korthals, directeur van MEE, een ondersteuningsorganisatie voor gehandicapten.

Verantwoordelijkheid
"Hoe je kinderen moet maken, weten verstandelijk gehandicapten heel goed. Daar doet hun beperking helemaal niets aan af", zo zegt Korthals een dag eerder in dezelfde krant. De overheid zegt dat mensen met een verstandelijke beperking zeker het recht hebben om kinderen te krijgen, want discriminatie is niet toegestaan, ook niet op basis van intelligentie. Bij het maken van een kindje komt echter ook de verantwoordelijkheid voor goede zorg voor datzelfde kindje.

Uit onderzoek is gebleken dat 60 procent van de geestelijk gehandicapte ouders te maken krijgt met de kinderbescherming. Een baby uit Geldermalsen werd al na één dag tijdelijk in een pleeggezin geplaatst. Stichting MEE kwam de geestelijk gehandicapte ouders Henk en Miranda na een melding van de chef van Henk op het spoor. Hij kon geen crèche vinden en schakelde de chef in van de sociale werkplaats waar hij werkzaam is. MEE hield daarop het echtpaar tegen het licht en attendeerde vervolgens het Advies en Meldpunt Kindermishandeling (AMK). De rechter beslist binnen twee weken definitief over het lot van de baby.

Korthals: "We hebben veel te laat contact gekregen met dit echtpaar. Verstandelijk gehandicapten moeten bevatten, doorvóelen wat de consequenties zijn van hun keus. Om hen die verantwoordelijkheid bij te brengen is tijd nodig" Verstandelijk beperkten hebben soms de neiging zichzelf te overschatten, aldus de directeur. "Onze organisatie is gespecialiseerd daarmee om te gaan. Het is een vak met die mensen te praten."

Grotere rol
Korthals ziet voor de huisartsen, verloskundigen, chefs van sociale werkplaatsen en andere hulpverleners een grotere rol weggelegd dan nu het geval is. Nu zeker driekwart van de verstandelijk gehandicapten buiten een zorginstelling woont, is het zaak dat zij instanties als MEE op de hoogte stellen van een kinderwens of zwangerschap. "Hoe moeten we er anders achterkomen. We kunnen moeilijk maandelijks elke verstandelijke beperkte vrouw naar een spreekuur laten komen", zo verklaart Korthals.

Ook Louisse is van mening dat die signalering nu te kort schiet. Hij is zelfs nog kritischer dan Korthals die erop wijst dat het in één derde van de gevallen wél goed gaat. Louisse somt op: "De kans op verwaarlozing van het kind is heel groot. Niet verschonen, er op gaan liggen in bed, te weinig eten geven, niet onderkennen dat een kind koorts heeft. De normale signalen die een kind een ouder geeft, worden in veel gevallen niet opgemerkt."

Ingrijpen
Pas ingrijpen als het fout loopt, zoals nu vaak gebeurt, vindt de arts veel te laat. "Vanuit het perspectief van het kind is het zaak de knoop snel door te hakken over uithuisplaatsing. Wat overigens niet betekent dat er geen contact meer is met de ouders."

Met dank aan DJMO voor de herschreven submit.