Tijdens het wereldkampioenschap biatlon in het Duitse Oberhof is donderdag de single mixed-estafette afgewerkt - de estafette waarbij alle teams bestaan uit één man en één vrouw, die beiden om en om twee keer in actie komen.

Met Marte Olsbu Røiseland en Johannes Thingnes Bø in de gelederen was de vraag eigenlijk vrij simpel: met hoeveel voorsprong gaat het Noorse duo goud pakken? De twee begonnen niet al te dominant, maar toch degelijk, waarna Røiseland met tien treffers in haar tweede optreden de leiding pakte. Bø kwam met een hele reeks missers bij zijn liggende schietbeurt in de problemen, maar herstelde zich op de ski's én met vijf staande treffers daarna, waardoor het Noorse goud 'gewoon' binnen was - vijf uit vijf voor Bø inmiddels, met de massastart en mannenestafette nog te gaan.

Lange tijd kwam de concurrentie van twee teams: Lisa Theresa Hauser en David Komatz namens Oostenrijk en Italië met Lisa Vittozzi en Tommasso Giacomel. Die streden uiteindelijk om het zilver en dat werd in de laatste schietbeurt beslist: Giacomel moest zelfs na gebruik van zijn drie extra patronen twee strafrondes lopen, Komatz hield het hoofd keurig koel en bracht Oostenrijk zo verrassend naar zilver. Giacomel hield de rest, aangevoerd door Hanna Öberg en Sebastian Samuelsson uit Zweden, nog wel achter zich en kon met Vittozzi dus wel het brons vieren.

België was van de partij met Lotte Lie en Florent Claude en deed het niet onverdienstelijk, maar het had beter gekund. Halverwege lag het duo op de tiende plek, maar vooral matig schieten van Claude deed ze uiteindelijk terugvallen naar de zeventiende plaats.

In het Franse Méribel is tijdens het wereldkampioenschap alpineskiën donderdag door de vrouwen gestreden om de wereldtitel op de reuzenslalom. Dat werd een spannende wedstrijd met het nodige drama, waarin het tot het einde spannend bleef.

De Amerikaanse Mikaela Shiffrin stond er goed op en noteerde in de eerste run de snelste tijd, hoewel thuisfavoriete Tessa Worley op slechts 0,12 seconden volgde.

Ook de kersverse wereldkampioene op de alpinecombinatie, Federica Brignone uit Italië, stond er met 0,31 seconden nog prima bij, terwijl verder Lara Gut-Behrami uit Zwitserland (+0,64), de Noorse dames Ragnhild Mowinckel (+0,71) en Mina Fürst Holtmann (+0,82), Sara Hector uit Zweden (+0,96) en de Poolse Maryna Gasienica-Daniel (+0,99) nog binnen een seconde van Shiffrin bleven - Petra Vlhova uit Slowakije stond op exact één tel op de negende plek.

In de tweede run leverde Vlhova een plekje in bij de Italiaanse Marta Bassino, die dertiende stond na één manche. Gasienica-Daniel zakte vier plekken terug, Hector leverde er zeven in en Holtmann kwam op 0,12 seconden van Bassino terecht. Met 0,58 seconden nam Mowinckel dan de leiding over en met 0,09 seconden ging de Noorse ook voorbij Gut-Behrami.

Brignone was nog eens 0,10 seconden sneller, waarna Worley na 2013 en 2017 een gooi kon doen naar de wereldtitel. Ze was goed onderweg, maar voor eigen publiek ging het fout: met de finish in zicht gleed de Française onderuit. Daarmee was het aan Shiffrin om het te beslissen en ondanks wat foutjes deed de Amerikaanse het: met 0,12 seconden voorsprong pakte ze het goud, voor Brignone en Mowinckel.

De vanaf dit seizoen voor Tsjechië uitkomende Nederlandse Adriana Jelinkova eindigde op 5,00 seconden als 29e, Kiara Derks ging met een keurige 34e plek terug naar het hotel (+8,79).

Ajax is het tweeluik in de Europa League begonnen met een 0-0 gelijkspel. Tegen Union Berlin hadden de Amsterdammers het de hele wedstrijd moeilijk tegen de Duitsers.

Ajax kon tegen Union Berlin niets creëren tegen de nummer twee van Duitsland. De Duitsers waren het meest dreigend in de eerste helft, maar kwamen niet tot scoren. Ook in de tweede helft was Union Berlin was de meeste gevaarlijke en was Morten Thorsby dichtbij met een kopbal. Vlak daarna wist de oudspeler van sc Heerenveen wel te scoren, alleen werd zijn doelpunt vanwege hands.

Zo kwam Ajax goed weg en bleef het 0-0 in Amsterdam. Volgende week is de return in Duitsland.

We keren nog even terug naar de woensdagavond, want in het Franse Liévin stond een flinke atletiekavond op het programma. De topprestaties vlogen de fans om de oren in Noord-Frankrijk, waar een Gold-wedstrijd in de World Athletics Indoor Tour gehouden werd.

Polsstokhoogspringen mannen
Met Armand Duplantis in het veld was het mogelijk een van de hoogtepunten van de avond, maar dat viel wat tegen. Relatief, dat dan weer wel, want de 6,01 meter waarna de Zweed het voor gezien hield was nog altijd top. Plek twee was voor de Italiaan Claudio Stecchi, die net als de Australiër Kurtis Marschall over 5,82 meter sprong, maar met minder fouten. Rutger Koppelaar en Menno Vloon werden met 5,73 meter zesde en zevende.

Verspringen mannen
Mittiadis Tentoglou uit Griekenland maakte zijn rol als topfavoriet zonder problemen waar: zijn vier geldige sprongen waren allemaal zeer ruim goed geweest voor de winst. De beste was een beste wereldjaarprestatie van 8,41 meter, beduidend verder dan de Zweed Thobias Montler (8,06m) en de Amerikaan Marquis Dendy (7,94m).

3000m vrouwen
Het werd een grotendeels Ethiopisch feestje, niet geheel verrassend. De snelste was Diribe Welteji, die de eindsprint in 8:34,84 minuten net won van landgenote Lemlem Hailu (8:35,15). Plek drie was voor Mizam Alem in 8:39,03 minuten.

Polsstokhoogspringen vrouwen
De Amerikaanse Katie Moon kwam speciaal voor de wedstrijd in Liévin naar Europa en dat leverde succes op: met 4,83 meter sprong ze een nieuwe beste wereldjaarprestatie. De Sloveense Tina Sutej werd met 4,78 meter tweede, haar eerste nederlaag dit seizoen, voor de 4,71m van de Canadese Alysha Newman.

800m mannen
Vrij vroeg zette de Fransman Benjamin Robert de turbo aan en dat was een goede keuze: hij snelde naar de winst in 1:46,78 minuten. De Belg Eliott Crestan finishte sterk in 1:47,23 minuten, voor de Bosniër Amel Tuka (1:47,86). De snelste man van de dag was echter niemand minder dan Tony van Diepen, die de B-wedstrijd won in een nieuw PR van 1:46,36 minuten, goed voor de EK-limiet.

Hinkstapspringen vrouwen
Cuba boven, zoals wel vaker dit seizoen, en ook nu was het Liadagmis Povea die de sterkste was: met 14,81 meter sprong ze en passant een nieuwe beste wereldjaarprestatie. Landgenote Leyanis Perez deed het ook meer dan uitstekend en sprong naar 14,65 meter in haar laatste poging, ver voor de 14,01 meter van de Oekraïnse Maryna Bekh-Romanchuk.

800m vrouwen
De Britse Keely Hodgkinson was van plan het wereldrecord aan te vallen. Een ambitieus plan en, zo bleek, iets té ambitieus: in de slotfase hield ze het niet helemaal meer vol, hoewel de 1:57,71 nog altijd de snelste tijd van het jaar was. De Keniaanse Mary Moraa finishte in 2:00,61 als tweede, voor Noelie Yarigo uit Benin (2:01:47).

60m mannen
Olympisch 100 meter-kampioen Lamont Marcell Jacobs was van de partij, maar de Italiaan moest het hoofd buigen voor de in topvorm verkerende Ferdinand Omanyala. De Keniaan snelde naar de winst in een persoonlijk record van 6,54 seconden, voor Jacobs (6,57) en de Ivoriaan Arthur Cissé (6,59).

1500m mannen
Vorig jaar liep Jakob Ingebrigtsen een wereldrecord van 3:30,60 minuten, wat hij probeerde aan te vallen. De Noor komt echter net terug van wat gezondheidsproblemen en had het recordtempo nog niet helemaal, maar de 3:32,38 was zonder twijfel een toptijd. De Fransman Azeddine Habz werd in 3:35,27 tweede, voor de Spanjaard Adel Mechaal (3:36,55).

400m vrouwen
Een paar dagen eerder liep Femke Bol met 49,96 seconden een van de snelste tijden ooit, iets wat ze in Liévin hoopte te herhalen. Dat lukte op zich wel, hoewel de 50,20 nét iets langzamer was. Achter de ongenaakbare Nederlandse ging plek twee in 51,40 naar de Poolse Anna Kielbasinska, voor Viktoriya Tkachuk uit Oekraïne (53,96). Lieke Klaver maakte eerder een prima indruk in de B-wedstrijd, waar ze met 51,42 als tweede finishte, achter de Poolse Natalia Kaczmarek (50,90).

3000m mannen
Nog een wereldrecordpoging en dit werd een fraaie: Daniel Komen liep het record van 7:24,90 minuten alweer 25 jaar geleden, maar de tijd van de Keniaan zat er op. Na strak werk van de hazen namen Lamecha Girma uit Ethiopië en de Spanjaard Mohamed Katir het over en vooral Girma gooide er een indrukwekkend slot uit: hij snelde naar 7:23,81 minuten, een dik nieuw wereldrecord. Katir dook met 7:24,68 ook onder het oude record, maar werd tweede, ver voor de Keniaan Jacob Krop (7:31,35). Mike Foppen werd tiende in 7:50,66 minuten, wat genoeg lijkt voor een plek op het EK.

60m horden mannen
Topfavoriet Grant Holloway verloor een indoor hordenwedstrijd in 2014 voor het laatst en aan die streak kwam in Liévin geen einde. De Amerikaan won in 7,39 seconden, hoewel landgenoot Daniel Roberts hem nog op de hielen zat met 7,43 seconden, voor de 7,62 van de Fransman Pascal Martinot-Lagarde. Job Geerds liep in de heats een prima 7,89 seconden, Koen Smet finishte niet.

1500m vrouwen
Ook Gudaf Tsegay deed een poging om een wereldrecord te lopen, maar de Ethiopische kon het tempo van haar eigen record (3:53,09) niet helemaal vasthouden - het wat ongelukkige haaswerk hielp bepaald niet mee - en won in 3:57,47 minuten, alsnog een beste wereldjaarprestatie. Landgenote Hirot Meshesha werd in 4:02,01 minuten tweede, voor de 4:02:47 van de derde Ethiopische, Freweyni Hailu.

400m mannen
Met Karsten Warholm is het altijd spektakel, hoewel de Noor niet vaak indoor loopt. Hij liet wel zien het prima te kunnen en knalde het uit 1995 stammende meetingrecord uit de boeken: 45,76 seconden werd 45,54 seconden. Isayah Boers liep een uitstekende race en werd tweede in 46,60 seconden, voor de Belg Dylan Borlee (47,49).

Het wetsvoorstel Versterking regie volkshuisvesting geeft het Rijk, provincies en gemeenten de wettelijke instrumenten om samen regie te voeren op de volkshuisvesting. Vandaag start de openbare internetconsultatie van dit wetsvoorstel. Overheden krijgen in de wet meer grip op hoeveel woningen, waar en voor wie wordt gebouwd en meer grip op mogelijkheden voor de versnelling van woningbouw.

Minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening Hugo de Jonge: “Te lang is gedacht dat de optelsom van lokale beslissingen als vanzelf een oplossing zou bieden voor de woningnood. Maar dat is niet het geval. Daarom moeten we de volkshuisvesting in ere herstellen en de regie hernemen. Met deze wet zorgen we ervoor dat overheden het juiste gereedschap hebben om te sturen op hoeveel, waar en voor wie we bouwen.”

Regie op hoeveelheid woningen en locaties
Op dit moment zijn er te weinig betaalbare woningen en ontbreekt het aan voldoende locaties om te bouwen. Het kabinet heeft als doel om 900.000 woningen te bouwen tot en met 2030, waarvan twee derde betaalbaar. Om hierop te kunnen sturen komt er een verplichting dat Rijk, provincie en gemeenten een volkshuisvestingsprogramma opstellen. Hiermee wordt invulling gegeven aan de (regionale) bouwopgave, inclusief locaties. Op deze manier werken de overheden als één overheid samen aan de volkshuisvestelijke opgave. De wet geeft zowel het Rijk als provincies de mogelijkheid om juridisch te sturen via instructies, bijvoorbeeld om een knoop door te hakken over een nieuwbouwlocatie. Als overheden er samen niet uitkomen kan het Rijk in het uiterste geval woningbouwlocaties afdwingen.

Regie op betaalbaarheid
Om meer balans in de woningvoorraad te brengen en te zorgen voor een eerlijker verdeling tussen gemeenten, is het streven dat twee derde van de nieuwbouw bestaat uit betaalbare woningen. Zowel koop als huur, voor middeninkomens en lagere inkomens. Gemeenten met weinig sociale huur in de voorraad moeten een been bijtrekken door méér sociale huur te bouwen. Andersom hoeven gemeenten met veel sociale huur in de woningvoorraad juist mínder sociaal te bouwen, zij zullen meer focussen op het middensegment. Dit zorgt voor een betere verdeling van de woningvoorraad.

Versnellen procedures
Als in het woningbouwproces een rechterlijke uitspraak nodig is, dan is het belangrijk dat er snel duidelijkheid komt. Zowel omwonenden, toekomstige bewoners, bouwende partijen en gemeenten hebben immers baat bij een voortvarende uitspraak door de bestuursrechter. De regering wijst daarom categorieën bouwprojecten aan die versneld behandeld worden bij de rechter. Om die versnelling in te zetten komt er voor die projecten één gang naar de rechter in plaats van twee, doet de bestuursrechter binnen zes maanden uitspraak, wordt het beroep versneld behandeld en moeten de redenen van het beroep binnen de beroepstermijn zijn ingediend.

Regie evenredige verdeling
Voor sommige groepen is het extra lastig om een woning te vinden, zoals mensen die uitstromen vanuit de GGZ, de maatschappelijke opvang en het beschermd wonen komen. Dit wetsvoorstel creëert meer mogelijkheden voor mensen die met urgentie een woning nodig hebben. Gemeenten worden verplicht in hun huisvestingsverordening een urgentieregeling vast te stellen, waarbij ze verplicht een aantal landelijk geldende categorieën ‘urgent woningzoekenden’ opnemen. De huisvestingsopgave van deze groepen wordt met de wet tevens evenrediger verdeeld in de regio, daar waar met name centrumgemeenten momenteel de grootste opgave invullen.

Verstevigen van lokale prestatieafspraken
Om de volkshuisvestelijke doelen te realiseren is ook de inzet van woningcorporaties van groot belang. Dit wetsvoorstel regelt dat de gemeentelijke volkshuisvestingsprogramma’s hun doorwerking krijgen in de lokale prestatieafspraken tussen gemeenten, huurdersorganisaties en woningcorporaties. Indien een geschil ontstaat bij het maken en/of het uitvoeren van deze lokale prestatieafspraken, kunnen alle partijen dit geschil voorleggen aan de minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening. Op basis van het advies van een onafhankelijke adviescommissie doet de minister vervolgens een bindende uitspraak. Hiermee kunnen de partijen dan samen verder werken aan de opgave waar zij lokaal voor staan.

Zes actievoerders van Active for Justice hebben zich schuldig gemaakt aan lokaalvredebreuk door begin dit jaar een Utrechts restaurant te bezetten. De verdachten, in de leeftijd van 21 tot en met 37 jaar, komen uit Haarlem, Est, Wormerveer, Utrecht en Emmen. De politierechter van de rechtbank Midden-Nederland vindt dat de actievoerders een grens zijn overgegaan en veroordeelt hen voor lokaalvredebreuk maar legt het zestal geen straf op.

Vastgeketend
Op vrijdag 6 januari van dit jaar hebben actievoerders van Active for Justice het Utrechtse restaurant Bistronome Des Arts in Utrecht bezet. De actievoerders willen dat het restaurant stopt met het serveren van zogenoemd foie gras. Dat is de lever van vetgemeste ganzen of eenden. In Nederland is de productie van foie gras verboden, maar importeren van de vette lever, vanuit bijvoorbeeld Frankrijk, niet. Ook de verkoop is niet verboden. Volgens de actievoerders worden de eenden en ganzen vetgemest door middel van dwangvoeding waardoor hun levers opgezwollen worden zodat het geschikt is voor consumptie. Tijdens hun actie in het Utrechtse restaurant scandeerden de actievoerders leuzen en heeft een deel van hen zich vastgemaakt aan meubilair van het restaurant. Eén binnengelopen buurman is op de trap uitgegleden over een flyer van Active for Justice. De zes actievoerders wilden niet vertrekken, ook niet na herhaaldelijke oproepen van de eigenaar van het restaurant en de politie.

Heft in eigen hand
Op zitting verklaarde een actievoerder dat ze het onacceptabel vinden dat foie gras als consumptie in Nederland niet verboden is. Zij vindt dat ze daarom het recht in eigen hand mag nemen. Eerdere oproepen aan het restaurant, en demonstraties voor de deur, om het gerecht van de menukaart te halen leverde niets op, aldus de actievoerder. Op de vraag van de politierechter waarom Active for Justice niet bij de landelijke politiek aanklopt antwoordt zij dat die procedure te lang duurt.

Over grens van demonstratierecht
De politierechter is het met de officier van justitie eens dat het recht om te demonstreren een groot goed is dat, begrijpelijk, veel vrijheid kent. Maar hier zijn de actievoerders een grens overgegaan. Door hun aanhouding zijn ze niet belemmerd in hun demonstratierecht. Ze hebben na anderhalf uur demonstreren de keuze gekregen om buiten de demonstratie voort te zetten. Het restaurant is niet een openbare plek en de eigenaresse heeft meerdere keren aan de actievoerders gevraagd om weg te gaan. Ook de politie heeft de actievoerders gevraagd om weg te gaan, en hen zelfs de keuze gegeven: blijf je dan wordt je gearresteerd.

De eigenaresse van het restaurant is wél belemmerd in het runnen van haar zaak. Hoewel de demonstratie vreedzaam was, was de actie (scanderen van leuzen) intimiderend voor de eigenaresse en de gasten. Alle zes zijn ze schuldig aan lokaalvredebreuk. De politierechter vindt dat een schuldigverklaring zonder strafoplegging een juiste afdoening is van deze zaak. Bij die beslissing houdt de politierechter rekening met de omstandigheden ter plaatse op 6 januari, het feit dat de zes al enkele uren zijn vastgehouden op het politiebureau en is gekeken naar afdoeningen in soortgelijke zaken.

Een Duitse paardenfokker en -handelaar kocht niet alleen het eigendomsrecht van voormalig dressuurpaard Totilas, maar ook het exclusieve recht om met deze hengst te fokken en zijn sperma te verkopen. Dat oordeelt de rechter. Volgens de verkoper van het paard had de Duitse paardenfokker Totilas alleen de eigendom van dit paard gekocht en maakte het eerder ingevroren sperma en exclusieve fokrecht geen onderdeel uit van de mondeling gesloten koopovereenkomst. De rechter gaat hier niet in mee.

Het Duitse bedrijf fokt en verhandelt paarden. Daarnaast exploiteert het een eigen springstal. De Nederlandse eiser in deze zaak was bestuurder van een vastgoedonderneming en exploiteerde daarnaast een paardenfokkerij, waarvan Totilas één van de dekhengsten was. Rondom de Wereldruiterspelen in 2010 verkocht de Nederlander het paard aan de Duitse firma. Dit gebeurde via een mondelinge koopovereenkomst. De koper betaalde een bedrag van ruim 9 miljoen euro. In december 2020 overleed Totilas. De voormalig eigenaar van Totilas bood vlak na zijn dood via een derde partij sperma van het paard aan op internet. Het Duitse bedrijf, dat in de veronderstelling was het exclusieve fokrecht te hebben om het sperma vervolgens door te verkopen, benaderde de voormalig eigenaar vervolgens om de resterende rietjes sperma te kopen. De voormalig eigenaar ging hier niet mee akkoord. Hij stelt dat alleen de eigendom van Totilas is verkocht en niet het exclusieve fokrecht. Dit was het begin van meerdere juridische procedures in zowel Nederland als Duitsland. In deze zaak vordert de voormalig eigenaar onder meer dat de rechter oordeelt dat het diepvriessperma van Totilas geen onderdeel uitmaakt van de in 2010 afgesloten koopovereenkomst en dat de rechter toestaat dat hij sperma van Totilas mag blijven aanbieden en verkopen.

Fokrecht bij koop inbegrepen
Omdat de koop mondeling tot stand is gekomen, ontbreekt papierwerk waaruit blijkt wat partijen daadwerkelijk zijn overeengekomen. De bedoeling van partijen moet dan uit de omstandigheden worden afgeleid. Na het horen van meerdere getuigen geeft voor de rechter de doorslag dat kort na de verkoop van het paard door de verkoper ook een vrieskist ingevroren sperma is geleverd aan de koper. Aangezien de waarde hiervan in de tonnen – en mogelijk nog meer - liep, past dit goed in de lezing van de koper dat dit sperma – en de exclusieve rechten – ook bij de overeenkomst hoorden. Omdat het een zakelijke overeenkomst betreft ligt het niet voor de hand dat de voormalig eigenaar van het paard dit cadeau heeft gegeven. De rechter oordeelt dat het standpunt van de koper ook wordt bevestigd door het feit dat de verkoper na de verkoop van Totilas tot aan diens dood, 10 jaar later, niet meer in het sperma heeft gehandeld.

Dat de koper later bij de oude eigenaar alsnog het sperma wat deze blijkbaar nog in zijn bezit had heeft willen opkopen maakt dit beeld niet wezenlijk anders. Het Duitse bedrijf gaf aan dat ze hiermee dure juridische procedures zoals deze heeft willen voorkomen. Dit vindt de rechter een plausibele uitleg die past in het plaatje.

Het grootste oorlogsarchief van Nederland wordt digitaal toegankelijk voor een breed publiek. Met deze ambitieuze doelstelling start vandaag het project Oorlog voor de Rechter. Het Nationaal Archief, NIOD, NOB en Huygens Instituut slaan de handen ineen om het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) te digitaliseren en de gedigitaliseerde archiefstukken leesbaar en doorzoekbaar te maken door middel van kunstmatige intelligentie. Vanaf 2025 is het CABR openbaar voor publiek en zullen de eerste dossiers te vinden zijn via Oorlogvoorderechter.nl. Er wordt daarbij rekening gehouden met de AVG-privacyregels, wat maakt dat misschien nog niet alle documenten online beschikbaar kunnen worden gesteld.

Het CABR is het meest geraadpleegde en het grootste archief over de Tweede Wereldoorlog in Nederland. Elk jaar komen duizenden mensen dossiers uit het CABR inzien bij het Nationaal Archief. In dit archief bevinden zich dossiers van zo’n 300.000 personen die verdacht werden van collaboratie met de Duitsers. Het beslaat in totaal bijna vier kilometer. Dossiers kunnen getuigenverslagen, lidmaatschapskaarten van de NSB, dagboeken, gratieverzoeken en soms foto’s bevatten. Over een groot deel van de verdachten bleek de verdenking ongegrond. Twintig procent is uiteindelijk veroordeeld door een bijzonder gerechtshof of tribunaal en bijna 1900 van hen kregen daarbij een gevangenisstraf van tien jaar of meer opgelegd.

Gezamenlijk project
Oorlog voor de Rechter is een gezamenlijk project van het Nationaal Archief, Netwerk Oorlogsbronnen, het Huygens Instituut en NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies. De archiefstukken uit het CABR worden gedigitaliseerd met naar verwachting een gemiddelde productie van 152.000 scans per week. Met kunstmatige intelligentie wordt alles vervolgens digitaal leesbaar en doorzoekbaar gemaakt. Om de documenten uit het CABR beter te begrijpen en te plaatsen binnen een bredere context worden ze verrijkt met achtergrondinformatie. Ook wordt er doorverwezen naar bronnen die over hetzelfde onderwerp gaan uit andere collecties dan het CABR.

De eerste digitale resultaten worden gepresenteerd op Oorlogvoorderechter.nl vanaf 2025. Gedurende het project gaan betrokken partijen in gesprek met belangenorganisaties over de omgang met persoonsgegevens. Het project loopt tot 2027. De mogelijkheid om dwars door het CABR te zoeken zal nieuwe inzichten geven over gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog, in al zijn diversiteit en vanuit verschillende perspectieven.

Financiering
De financiering voor Oorlog voor de Rechter is zo goed als rond. Het project wordt vooralsnog vanuit drie ministeries gefinancierd. Het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap, verantwoordelijk voor het Nationaal Archief waar het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging is ondergebracht. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, verantwoordelijk voor zorg voor oorlogsgetroffenen en de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog. En het ministerie Justitie en Veiligheid, de oorspronkelijke archiefvormer van het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging.

Grootste WOII-archief van Nederland online doorzoekbaar vanaf 2025 (Foto: Nationaal Archief)
Grootste WOII-archief van Nederland online doorzoekbaar vanaf 2025 (Foto: Nationaal Archief)

In het Franse skigebied Courchevel-Méribel is het wereldkampioenschap alpineskiën nog altijd in volle gang. Tussen de traditionele onderdelen door zijn inmiddels de parallelwedstrijden afgewerkt: eerst een landenwedstrijd, vervolgens de individuele toernooien. Van donderdag tot en met zondag wordt het kampioenschap afgesloten met de reuzenslaloms en de slaloms.

Teamwedstrijd
Noorwegen had het niet al te makkelijk in ronde één, maar rekende wel af met België. Vervolgens moest thuisland Frankrijk er in de kwartfinales aan geloven, waarna Oostenrijk in de halve finales verslagen werd. De Noren stonden in de finale tegenover de VS, dat met verrassend veel moeite won van Polen en vervolgens afrekende met Italië en Canada.

In de finale opende Nina O'Brien met winst voor de VS tegen Kristin Lysdahl, waarna Alexander Steen de stand met winst op River Radamus gelijk trok. Paula Moltzan en Thea Louise Stjernesund kwamen daarna exact gelijk over de finish, waardoor Tommy Ford en Timon Haugan het moesten beslissen. De Noor kieperde bij de start echter over het starthekje heen en daarmee eindigde het toernooi in een grote anticlimax, maar wel met goud voor de VS.

De wedstrijd om het brons, tussen Canada en Oostenrijk, begon met winst voor Valerie Grenier op de Oostenrijkse Julia Scheib. Dominik Raschner trok de stand vervolgens gelijk na een grote fout van Jeffrey Read, waarna Franziska Gritsch afrekende met Britt Richardson: 2-1 Oostenrijk. In de laatste wedstrijd wist Erik Read te winnen van Stefan Brennsteiner en zijn tijd was snel genoeg om Canada naar het brons te helpen.

Parallel vrouwen
Maria Therese Tviberg opende met winst op de Française Clara Direz en stuurde vervolgens de Duitse Lena Dürr terug naar het hotel. In de halve finales rekende ze af met landgenote Thea Louise Stjernesund, waarna Wendy Holdener wachtte in de finale. De Zwitserse had op haar beurt gewonnen van Coralie Frasse Sombet uit Frankrijk, de Zweedse kanshebster Sara Hector en de jonge Franse sensatie Marie Lamure.

De finale begon met een bijzonder spannende eerste run, waarin Tviberg en Holdener dezelfde tijd noteerden. In run twee maakte de Zwitserse een foutje, waardoor Tviberg haar allereerste wereldtitel binnen wist te halen. In de kleine finale begon Lamure met een fraaie zege in run één, maar de sensatie ging niet door: in run twee finishte ze na een fout niet, dus het brons ging naar Stjernesund.

Parallel mannen
De Duitser Alexander Schmid plaatste zich voor de finale door te winnen van de Italiaan Filippo Della Vite, Zan Kranjec uit Slovenië en Haugan. In de finale stond Schmid tegenover Raschner, die de Zweed Mattias Rönngren, Steen Olsen uit Noorwegen en landgenoot Adrian Pertl onderweg de baas was.

In de finale begon Raschner al moeizaam, Schmid boekte een ruime zege in de eerste manche en wist dat in de tweede en beslissende run af te maken: goud voor de Duitser. In de strijd om brons greep Oostenrijk er ook al naast: Haugan was net te sterk voor Pertl en revancheerde zich een beetje voor zijn drama in de teamwedstrijd.

Er komt een hogere straf op het ronselen van volmachtstemmen. De straf gaat van maximaal een maand hechtenis naar maximaal zes maanden gevangenisstraf. Ook wordt duidelijker en scherper omschreven wat er onder ronselen wordt verstaan. Dit staat in het wetsvoorstel van minister Hanke Bruins Slot (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) dat vandaag in consultatie is gegaan. Zo kan in de toekomst ronselen van volmachtstemmen sneller worden aangepakt en strenger worden bestraft.

Als je zelf niet naar het stembureau wil of kan tijdens verkiezingen, dan kun je iemand anders vragen om voor je te gaan stemmen: iemand een volmacht geven. Dan geef je iemand het vertrouwen om jouw stem uit te brengen. Het initiatief voor het geven van een volmacht moet altijd van de kiezer zelf uitgaan. Als iemand anders een kiezer benadert met het verzoek om een volmacht af te geven, dan is dat ronselen. Dat is strafbaar. Maar in de praktijk en uit onderzoek van de Kiesraad blijkt ronselen lastig om echt aan te pakken en te bestraffen.

Bruins Slot: “Verkiezingen zijn de basis van onze democratische rechtsstaat. Je stem is zó veel waard. Met je stem heb je invloed op wie er voor jou in bijvoorbeeld de gemeenteraad of de Tweede Kamer komt. Je stemt alleen als je dat zelf wilt, en alleen op wie je wilt. Met dit wetsvoorstel zorgen we ervoor dat we ronselen eerder kunnen aanpakken en strenger kunnen bestraffen. Het ronselen van volmachtstemmen past niet in onze democratie, waar iedereen de baas is over zijn of haar eigen stem.”

Delictsomschrijving bij de tijd
In dit wetsvoorstel wordt de omschrijving bij de tijd gebracht. Op dit moment is de wettelijke delictsomschrijving gebaseerd op de klassieke vorm van ronselen: huis-aan-huis en in persoon volmachten verzamelen. Ook moet het ronselen ‘stelselmatig’ gebeuren om strafbaar te zijn. Met de beoogde nieuwe wet vallen straks andere vormen van ronselen daar ook onder, zoals het eenmalig toespreken van een groep mensen met de oproep om volmachtstemmen af te geven, of het plaatsen van een bericht met die strekking op social media.

Aanpassing drempel voor toekenning restzetel
In het wetsvoorstel dat in consultatie is gegaan wordt ook de drempel voor het toekennen van een restzetel aangepast. Straks moet een politieke partij eerst op eigen kracht een zetel hebben behaald (100% van de kiesdeler) vóórdat zij in aanmerking komt voor een restzetel. Dat is voor de Tweede Kamerverkiezingen al zo geregeld. Het wetsvoorstel regelt dat dit ook voor andere verkiezingen gaat gelden (uitgezonderd Eerste Kamerverkiezingen). De minister van BZK heeft dit al aangekondigd in haar evaluatie van de gemeenteraadsverkiezingen van maart vorig jaar.

De internetconsultatie loopt tot en met 16 april.

In het Duitse Oberhof nadert het wereldkampioenschap biatlon haar ontknoping. Inmiddels zijn ook de twee individuele wedstrijden afgewerkt, de klassieke biatlonwedstrijden: twintig kilometer voor de mannen, vijftien voor de vrouwen, en een strafminuut in plaats van strafrondje voor een misser.

Mannen
Johannes Thingnes Bø begon als topfavoriet weer met vijf treffers, maar bij de twee volgende schietbeurten liet hij telkens één schijf staan. Daardoor moest hij op de ski's nog aanpoten om onder de tijd van Quentin Fillon Maillet te duiken, maar de Fransman had zijn twintigste en laatste schot gemist en met veel beter langlaufen dook Bø alsnog anderhalve minuut onder de tijd door.

De Zweed Sebastian Samuelsson kwam de eerste twee schietbeurten foutloos door, maar bij de derde liet hij een schijf staan. Sturla Holm Lægreid deed dat niet, maar kende hetzelfde euvel als Fillon Maillet: negentien keer raak, de twintigste mis. Het kostte hem de kans op goud, en in een spannende slotronde wist hij een tijd neer te zetten die nét scherp genoeg was om Samuelsson naar het brons te verwijzen, voor Fillon Maillet.

Vrouwen
De Franse World Cup-leidster Julia Simon was weer erg snel onderweg, maar liet drie keer een schijf staan bij het schieten en dat was uiteindelijk ook voor haar teveel om op de ski's nog goed te maken. De Italiaanse Lisa Vittozzi was heerlijk onderweg, maar bij de vierde en laatste schietbeurt ging het laatste schot mis. Ze dook wel ruim onder Simon's tijd door, maar er waren nog dames sneller onderweg.

Linn Persson uit Zweden was op de ski's niet de allersnelste, maar schoot wel keer op keer alles raak en bleef zowaar foutloos. Daardoor kon ze bij de finish 17,7 seconden onder Vittozzi's tijd door duiken, maar landgenote Hanna Öberg zorgde voor gevaar: zij had bij de eerste schietbeurt een keer gemist, maar daar bleef het bij. In de slotronde was ze vervolgens snel genoeg om Persson met tien tellen te kloppen en - na de Spelen van 2018 en het WK van 2019 - voor de derde keer het goud op 'haar' discipline te pakken, voor Persson en Vittozzi.

Goede morgen!

We beginnen de dag zonder een code geel, wel grijs met motregen in het oosten. Vanuit het zuidwesten komt ook een regengebied aan. Later in de ochtend vallen er ook aan de noordkust buitjes. Vanmiddag wordt het wat droger bij een temperatuur van 9 graden en een matige wind uit het zuidwesten. Aan de kust is deze (vrij) krachtig.

Vanavond trekt de motregen weer aan wat door gaat in de nacht. De minimumtemperatuur is met 8 graden vrijwel gelijk aan de maximumtemperatuur van de dag er voor. Morgen is het een groot gedeelte droog, in de ochtend en eind van de middag wordt de meeste neerslag verwacht. De komende dagen is de neerslagkans rond de 50%, de zon zullen we weinig tot niet zien. Maar ik ben er morgen wel weer, tot dan!

In Noordbroek begon de dag mistig, uiteindelijk won de zon van de mist (Foto: bondage) 

Jouw foto of filmpje bij het weerbericht? Deze is te mailen via weer@fok.nl of up te loaden via ons fotoforum. Vermeld bij de foto waar deze ongeveer is gemaakt.

Meepraten over het weer? Dat kan op ons weerforum waar de atmosfeer op ontploffen staat:
WKN - De atmosfeer staat op ontploffen.
Of uiteraard in de reacties onder het weerbericht.