Verkoper Totilas mag diens sperma niet verkopen
Een Duitse paardenfokker en -handelaar kocht niet alleen het eigendomsrecht van voormalig dressuurpaard Totilas, maar ook het exclusieve recht om met deze hengst te fokken en zijn sperma te verkopen. Dat oordeelt de rechter. Volgens de verkoper van het paard had de Duitse paardenfokker Totilas alleen de eigendom van dit paard gekocht en maakte het eerder ingevroren sperma en exclusieve fokrecht geen onderdeel uit van de mondeling gesloten koopovereenkomst. De rechter gaat hier niet in mee.
Het Duitse bedrijf fokt en verhandelt paarden. Daarnaast exploiteert het een eigen springstal. De Nederlandse eiser in deze zaak was bestuurder van een vastgoedonderneming en exploiteerde daarnaast een paardenfokkerij, waarvan Totilas één van de dekhengsten was. Rondom de Wereldruiterspelen in 2010 verkocht de Nederlander het paard aan de Duitse firma. Dit gebeurde via een mondelinge koopovereenkomst. De koper betaalde een bedrag van ruim 9 miljoen euro. In december 2020 overleed Totilas. De voormalig eigenaar van Totilas bood vlak na zijn dood via een derde partij sperma van het paard aan op internet. Het Duitse bedrijf, dat in de veronderstelling was het exclusieve fokrecht te hebben om het sperma vervolgens door te verkopen, benaderde de voormalig eigenaar vervolgens om de resterende rietjes sperma te kopen. De voormalig eigenaar ging hier niet mee akkoord. Hij stelt dat alleen de eigendom van Totilas is verkocht en niet het exclusieve fokrecht. Dit was het begin van meerdere juridische procedures in zowel Nederland als Duitsland. In deze zaak vordert de voormalig eigenaar onder meer dat de rechter oordeelt dat het diepvriessperma van Totilas geen onderdeel uitmaakt van de in 2010 afgesloten koopovereenkomst en dat de rechter toestaat dat hij sperma van Totilas mag blijven aanbieden en verkopen.
Fokrecht bij koop inbegrepen
Omdat de koop mondeling tot stand is gekomen, ontbreekt papierwerk waaruit blijkt wat partijen daadwerkelijk zijn overeengekomen. De bedoeling van partijen moet dan uit de omstandigheden worden afgeleid. Na het horen van meerdere getuigen geeft voor de rechter de doorslag dat kort na de verkoop van het paard door de verkoper ook een vrieskist ingevroren sperma is geleverd aan de koper. Aangezien de waarde hiervan in de tonnen – en mogelijk nog meer - liep, past dit goed in de lezing van de koper dat dit sperma – en de exclusieve rechten – ook bij de overeenkomst hoorden. Omdat het een zakelijke overeenkomst betreft ligt het niet voor de hand dat de voormalig eigenaar van het paard dit cadeau heeft gegeven. De rechter oordeelt dat het standpunt van de koper ook wordt bevestigd door het feit dat de verkoper na de verkoop van Totilas tot aan diens dood, 10 jaar later, niet meer in het sperma heeft gehandeld.
Dat de koper later bij de oude eigenaar alsnog het sperma wat deze blijkbaar nog in zijn bezit had heeft willen opkopen maakt dit beeld niet wezenlijk anders. Het Duitse bedrijf gaf aan dat ze hiermee dure juridische procedures zoals deze heeft willen voorkomen. Dit vindt de rechter een plausibele uitleg die past in het plaatje.
