De leugens over downloaden
Een paar weken geleden was er nog zo'n bericht op het radiojournaal: "De industrie lijdt jaarlijks miljoenen schade door illegaal downloaden en kopiëren van muziek." Nergens de toevoeging dat dit de mening is van de muziekbranche zelf, maar - boem! - gebracht als vaststaand feit. Ik snap ook wel dat een bulletin van een paar minuten niet de plek is om uitgebreid alle kanten van het verhaal te belichten, maar een iets genuanceerdere berichtgeving zou toch wel mogen. Bovendien, ook in rubrieken die de achtergronden bij het nieuws behandelen merk je nauwelijks dat er journalisten zijn die eens met een kritische blik durven te kijken naar de oorzaken van de omzetdaling in muziekland en zich de vraag stellen of de muziekindustrie dit misschien niet voor een groot gedeelte aan zichzelf heeft te wijten.
Dat er sprake is van een dalende cd-verkoop en dat er veel wordt gedownload zijn natuurlijk vaststaande feiten. Alleen, het wordt gebracht alsof het aantal downloads omgekeerd evenredig is aan een fictief aantal niet verkochte cd's. Dus dat er met elk gedownload muziekbestand zekere inkomsten voor de muziekindustrie verloren gaan.
Het is mijn stellige overtuiging dat de maatschappijen aan het grootste gedeelte van de downloads ook nooit verdiend zouden hebben indien het internet niet bestond. Het is muziek die je vroeger misschien een keer van iemand kopieerde op een cassettebandje of desnoods opnam van de radio. Wegwerpmuziek, waarvan je geen nacht wakker zou liggen als je het niet zou hebben. Of muziek die gewoonweg niet of nauwelijks meer in de winkel te krijgen is, omdat de maatschappijen er geen brood in zien om het opnieuw uit te brengen. Tel daarbij op de nummers die voor het gemak in mp3-formaat binnengehaald worden, terwijl diegene ze al op vinyl of cd in huis heeft, en je houdt een relatief klein percentage over.
De muziekliefhebber die graag geld over heeft voor het originele product zit er helemaal niet op te wachten dat de platenindustrie instort. Integendeel! De industrie is alleen, in haar onnoemelijke ijver om een markt te heroveren die ze om te beginnen al nooit gehad heeft, op haar beurt vergeten dat ze het juist van deze mensen moet hebben. Ze voert een bij voorbaat al verloren strijd met een ongrijpbare concurrent. Elke econoom kan uitleggen dat als je wilt dat jouw product meer verkocht wordt, je het kopen van dat product aantrekkelijker moet maken en nieuwe manieren moet bedenken om je product aan de man te brengen. Op de ontwikkelingen van je concurrent heb je toch geen vat, dus daartegen vechten is alleen maar verspilde energie.
De muziekindustrie meent echter het kopen van hun eigen product, door middel van kopieerbeveiligingen en te hoge prijzen, steeds onaantrekkelijker te moeten maken. Net zo lang tot zelfs de meest trouwe klanten overwegen over te stappen naar de concurrentie. Want waarom zoveel geld betalen voor een inferieur product? Elke kopieerbeveiliging is toch wel te kraken, maar als die beveiliging inhoudt dat je je duurbetaalde cd niet eens op elke normale cd-speler kunt afspelen, en je dus al gelijk gedwongen bent een kopie te maken, waarom zou je er in godsnaam dan nog zoveel voor neertellen? Er komt een moment dat het bezitten van de originele hoesjes en boekjes zelfs voor de meest fervente muziekfan van ondergeschikt belang wordt, laat staan voor de minder fanatieke verzamelaar.
Zelden is er een slechtere marktstrategie gevoerd dan die van de muziekindustrie op dit moment. Ze jaagt haar eigen klanten tegen zich in het harnas en daardoor verliest ze steeds meer terrein. Zo wordt de bewering over de oorzaak van de dalende verkoop uiteindelijk een soort self-fulfilling prophecy, of in ieder geval een tendens waar ze zelf het hardst aan meewerkt. Waarom blijven ze zich richten op de Top 40-markt die van oudsher beheerst wordt door tieners die hun geld tegenwoordig wel beter kunnen besteden dan aan die veel te dure cd-singles? Waarom zorgen ze niet dat de muziekliefhebber eindelijk eens de nummers die hij al jaren zoekt, maar nooit op cd heeft kunnen vinden, in een goede kwaliteit en tegen een redelijke prijs kan downloaden? Waarom laten ze de prijs van cd's niet zakken tot een niveau waarop je je ook weer eens kunt veroorloven een cd te kopen die misschien niet boven aan je verlanglijstje staat, maar die je tegen een schappelijke prijs toch wel wilt aanschaffen?
Het zou voor de muziekindustrie, en daarmee voor iedereen die van muziek houdt, beter zijn als ze de oorzaak van de omzetdaling bij zichzelf zou zoeken en zou ophouden met verhalen als zou deze alleen en direct veroorzaakt worden door het downloaden. Er zijn ook onderzoeken bekend die hebben aangetoond dat mensen het downloaden gebruiken om nieuwe muziek te ontdekken en daardoor uiteindelijk juist meer cd's gaan kopen. Laten ze daar eens aan denken, in plaats van BREIN af te sturen op elke idioot die het met een paar drankjes teveel op een misschien goed idee leek om De Pizzahut te downloaden en, eenmaal nuchter, vergeten is hem uit zijn Shared Folder te halen. En hopelijk willen de media dan aan deze kant van de zaak ook eens aandacht besteden.
