Vijf jaar schrijven voor FOK! - bazbo's jubileum

'Dames en heren, zijn columns voor FOK! worden bijzonder hoog gewaardeerd. Het is algemeen bekend dat zijn verhalen vooral de vrouwelijke lezers weten te prikkelen. Dagelijks ontvangt hij ontelbare fanmail van zijn lezeressen, van wie hij niet zelden ondeugende voorstellen krijgt. Dat is niet verwonderlijk. Sinds 18 januari 2007, nu dus al vijf jaar lang, plaatst hij iedere donderdagmorgen een prachtig stukje op de FrontPage. Dames, bij mij schuift aan: bazbo!'

(Applaus.)

'Bas, wat wil je drinken?'
'Water graag, Adriaan.'
'Water? Geen Korenwolf? Geen Dommelsch? Geen vodka?'
'Vodka is Russisch voor water. Maar daarover meer in mijn nieuwe, binnenkort te verschijnen boek Voer voor psychiaters.'
'Genoeg eromheen geluld, Bas. Laten we van start gaan.'
'Prima.'

'Bas, twee jaar geleden zat je hier ook. Wat is er sindsdien veranderd?'
'Mijn stukjes zijn nog beter, nog mooier en nog leuker.'
'Hoe schrijf je?'
'Ik ga zitten en ik begin.'
'Waar begint het mee?'
'Dat verschilt enorm. Het ligt eraan wat ik wil gaan vertellen. Soms weet ik van tevoren heel precies wat dat is; soms weet ik het echt niet, schrijf ik in het wilde weg en zie ik wel wat het wordt. Dat kan heel verrassend uitpakken. Soms begint een verhaal met alleen een titel. Dan moet ik er een verhaal bij verzinnen of bedenken: Te veel seks, Goed schijten, Bloot poepen in het bos. Meer daarover trouwens in mijn nieuwe, binnenkort te verschijnen boek Hou je d'r buiten.'
'Gaat het echt zo gemakkelijk?'
'Neen. In andere gevallen is het heel erg zoeken naar de juiste titel. Ik maakte onlangs een stukje over dat ik 's morgens vroeg lang op de wc zit, in de hoop dat ik voordat ik de deur uitga nog eens goed zal poepen. Daar kwam maar geen goede titel bij. Pas op het allerlaatste moment schoot mij te binnen: persbericht. Toch gebruik ik nooit 'vieze' titels alleen maar om veel lezers te krijgen. Een titel moet de lading dekken en Persbericht dekte die lading volkomen. Als het toevallig zo uitkomt, dan is het mooi meegenomen. Zoals Lekker wippen, Seks met mijn kind of Oude doos. Meer daarover in mijn nieuwe, binnenkort te verschijnen boek Kom nou eindelijk 's klaar, zeg.'

'Als je jouw verhalen zo leest, lijkt het net of je ze zo uit je mouw schudt.'
'Af en toe is dat ook zo. Ik schrijf wel heel gemakkelijk en snel, maar dat is niet zomaar uit de lucht komen vallen. Ik heb jarenlang hard gewerkt aan een stijl, die toegankelijk en helder is. De vruchten daarvan pluk ik nu. Toch blijft het iedere keer weer schuren en schaven totdat alle woorden goed zijn en op de juiste plek staan.'
'Waar haal je je onderwerpen vandaan?'
'Overal en nergens. Ik kan overal over schrijven, maar doe dat wel op mijn heel eigen manier. Van mij zul je niet snel een politieke column lezen. 'Actueel' is een relatief begrip, hoor. Wat voor mij actueel is, hoeft voor een ander niet zo te zijn. Voor mij zijn bepaalde gebeurtenissen in mijn leven heel actueel. Of bijvoorbeeld de seizoenen. Ik moet een zomerverhaal niet tot de winter laten liggen. Het moet allemaal wel kloppen.'
'Het dagelijks leven levert je veel stof om over te schrijven?'
'Precies. Meer daarover lees je in mijn nieuwe, binnenkort te verschijnen boek Niets menselijks. Ik noem mijn stukjes wel eens: een ode aan het gewone, over het fijne van het kleine.'
'Toch gaat het soms ook over zaken die heel ingrijpend zijn, zoals de ziekte van je vrouw. Komt dat niet heel dichtbij?'

'Die vraag krijg ik vaak. Of het niet eng is om zomaar mijn hele leven op internet te gooien. Maar ik gooi niet mijn hele leven op internet. Andere mensen vragen vaak: "Is het nu allemaal echt waar wat jij schrijft?" Welnu, het antwoord is even eenvoudig als complex: "Ja, het is allemaal echt waar, maar het is niet de werkelijkheid." Ik schrijf over de dingen in mijn leven, maar over de meeste dingen in mijn leven schrijf ik juist niet. Bovendien knal ik er ook genoeg onzin doorheen die de lezer weer geheel op het verkeerde been zet. Meer daarover trouwens in mijn nieuwe, binnenkort te verschijnen boek Sterf.'
'Ik lees onder jouw columns nog wel eens reacties als: "Deze ging weer helemaal nergens over; een echte bazbo!"'
'Tsja, al een tijdje ben ik aan het proberen om het ultieme stuk over helemaal niets te schrijven. Die zijn zo verschrikkelijk mooi om te maken. Het is me alleen nog steeds niet echt gelukt. Maar ik blijf oefenen.'
'Laatst had je ook een paar columns die meer leken op een associatie dan op een echt verhaal.'
'Ik wilde een gedachtestroom weergeven. Waar ik ook ben, mijn hersenen staan niet stil. Gedachten, ideeën, herinneringen, invallen en overwegingen: ze wisselen elkaar voortdurend af in mijn hoofd of ze spelen tegelijkertijd. Dat wilde ik vastleggen. Het is bijzonder goed gelukt in het verhaal Het meisje dat voor mij uitfietst. Je leest de hersenkronkels die ik had (of zou kunnen hebben gehad; wat maakt het uit?) in de vijf minuten dat ik achter iemand aan fietste. En omdat het een doorgaande springvloed van hersenactiviteit was, moest het stuk er ook zo uitzien, dus niets geen alinea's en witregels. Gewoon een brij van woorden en zinnen die allemaal bij elkaar horen. Ik was heel trots op dat stuk, maar de lezers vonden het minder interessant en konden er niet zo veel mee. Hahaha, de leukste reactie was: "Ik kan dit niet lezen. Te veel tekst."'

'Een vraag die ik de vorige keer ook stelde: wat zijn voor jou de hoogtepunten van de afgelopen jaren?'
'Gaat het om de dingen hier op FOK! waarbij ik betrokken ben geweest? Dan wil ik allereerst de samenwerking met collega tuvokki noemen. Tsjonge, wat een duistere en debiele dingen hebben we samen gemaakt.'
'Noem eens wat?'
'We begonnen met Regensburg, de totaal mislukte serie uit 2007. Daaruit voort kwamen de verhalen van kassameisje. Een jaar lang schreven we onder de naam van een jonge vrouw haar belevenissen vol bruut geweld en ranzige seks. Die verhalen zijn inmiddels legendarisch, mag ik dat zeggen? Vrij snel daarna, in 2008, begonnen we met het werken aan een nieuw project, deze keer een serie over een ex-gedetineerde. Het heeft lange tijd stil gelegen, maar vanaf april 2011 zijn we ermee verder gegaan. Aanzet was de miniserie SOA:p.'
'Je hebt het nu over de serie Het vuur ontketend? Die liep toch in de zomer van 2011? Waarom hebben jullie die onder een pseudeniem geplaatst en niet onder jullie eigen namen?'
'We wilden de lezer op het verkeerde been zetten. Als je schrijft in de eerste persoon enkelvoud, denken lezers vaak dat het echt waar is. Aan het begin van de serie is de hoofdpersoon Johan Huiskamp misschien een vreemde, maar nog wel sympathieke man. Pas op de helft van de serie kom je er steeds meer achter dat hij een psychopatische seriemoordenaar is. Door het vanuit het perspectief van de ik-figuur te schrijven, leek het alsof het allemaal echt gebeurd was. Dat maakte het spannender voor de lezer. Het hele verhaal is uiteindelijk redelijk zieke shit geworden. De serie werd aardig gelezen, al kregen we nauwelijks reacties.'
'Gaan jullie in de toekomst nog meer samen schrijven?'
'Als het aan mij ligt wel. We vullen elkaar goed aan en leren veel van elkaar. We hebben tientallen ideeën liggen, al zijn we nu nog niet met iets specifieks bezig. Meer daarover in mijn nieuwe, binnenkort te verschijnen boek De oorlogsjaren van Joachim Bauthächler.'

'Nog meer hoogtepunten?'
'De voorleesvoorstellingen!'
'Vertel!'
'In december 2008 ontmoetten enkele columnisten elkaar voor het eerst en tijdens die bijeenkomst hebben we aan een keukentafel wat aan elkaar voorgelezen. Halverwege 2009 stelde ik de columnisten voor om wekelijks iets voor te gaan lezen op FOK!radio en dat zijn we gaan doen. Tegelijkertijd ben ik met Zonnetje40 aan de slag gegaan om de eerste officiële columnistenvoorleesbijeenkomst te organiseren. Die vond uiteindelijke plaats in oktober van dat jaar in Amsterdam. Het was een groot succes. Meer hierover in mijn nieuwe, binnenkort te verschijnen boek Als ik hier druk, doet het daar pijn.'
'En sindsdien voeren jullie regelmatig dat soort voorstellingen op?'
'Er zijn er nu al zes geweest, in Apeldoorn, Zwolle, Tilburg en Amsterdam. Het leuke is dat er steeds meer publiek op afkomt, zowel FOK!kers als buitenstaanders. Op 11 maart is er weer eentje in Apeldoorn. Maar meer daarover in mijn nieuwe, binnenkort te verschijnen boek Er zijn nog vier wachtenden voor u.'

'Vijf jaar schrijven voor FOK! Wat heeft het je opgeleverd?'
'Zelfmoord is een optie, mijn boek vol columns. Ach, het verdient leuk. Belangrijker is dat ik bij ieder nieuw stukje weer leer en beter word. Zo oud als ik nu ben; ik groei nog steeds in het schrijven. Daarnaast ben ik er best bekend door geworden.'
'Word je op straat herkend? Leg uit.'
'Voorbeeld: een tijdje terug werd ik op het busstation in Arnhem door een groepje jongelui begroet met duimen omhoog: "bazbooooo!" Meer daarover in mijn nieuwe, binnenkort te verschijnen boek Kijk maar uit, straks pakken ze je uitkering af. Het grappigst was die keer dat ik in de supermarkt door een meneer op mijn schouder werd geklopt met de vraag: "Bent u het?" Dat is toch wel gaaf. Ik word ook nog wel eens benaderd om voor andere webstekken te komen schrijven.'
'Ga je op dat soort verzoeken in?'
'Dat heb ik alleen gedaan in het geval van Apeldoorn Direct, de stadsblog van Apeldoorn.
'Jij als veelschrijver doet gewoon allebei?'
'Inderdaad.'

'Vast goed voor je verdere bekendheid?'
'Ik word ook wel gevraagd om her en der te komen voorlezen. Dat is mooi werk. Meer daarover trouwens in mijn nieuwe, binnenkort te verschijnen boek Mag ik hier kakken, mevrouw?'
'Wat heb jij toch met kakken?'
'Niet veel meer dan jij. Of kak jij soms niet?'
'Jawel, maar ik schrijf er niet over.'
'Kakken is wezenlijk onderdeel van het leven. Je kunt niet zonder.'
'Waar komt die fascinatie vandaan?'
'Mijn ouders zijn beiden geboren en getogen in Amsterdam. Daar ligt de humor op straat. Net als de hopen hondenpoep. Dat zal het zijn. Meer daarover in mijn nieuwe, binnenkort te verschijnen boek Zoals mijn goede moeder zei.'

'We zijn bijna aan het eind van dit gesprek.'
'Mag ik nog een paar mensen bedanken? TheGrandWazoo, voor het feit dat hij mij ooit heeft meegesleept naar FOK!. DriekOplopers voor zijn jarenlange werk als eindredacteur en dat hij mij nog altijd niet van de beste plek in het rooster (donderdagmorgen) heeft geschopt. Bakoenin voor de wekelijkse spellingscontrole. Tuvokki voor de schitterende samenwerking. Alle andere collegacolumnisten en alle lezers!'
'Wat staat ons nog te wachten in de toekomst?'
'Meer daarover in mijn nieuwe, binnenkort te verschijnen boek Weet je wat jij kan krijgen?'

(Applaus. Staande ovatie. Gejuich. Hysterisch gillende meisjes. Natte onderbroekjes.)

-
Apeldoorn, januari 2012