Democratisch debat feller dan vorige keer?

anoniem_22072019030306

De strijd om het presidentschap van de Verenigde Staten is bij de Democraten een stuk overzichtelijker dan bij de Republikeinen. Bij de Grand Old Party zijn nog altijd vijftien kandidaten in de race, bij de Democraten nog maar drie. Zaterdagavond voert het overgebleven trio in Des Moines (Iowa) een tv-debat. Het is pas het tweede tv-debat van de Democraten, daar waar de Republikeinen inmiddels vier debatten achter de rug hebben. 

Dat tv-debatten kandidaten kunnen maken of breken bleek deze presidentscampagne al een paar keer. Het eerste Democratische debat, op 13 oktober bij CNN, was geen uitzondering. Topfavoriet Hillary Clinton en haar voornaamste opponent Bernie Sanders kenden allebei een prima optreden. Dat gold niet voor alle vijf kandidaten op het podium. Oud-senator Jim Webb viel uit de toon door zijn tamelijk rechtse opvattingen; sommige analisten meenden dat hij beter bij de Republikeinen op het podium had kunnen staan. Oud-gouverneur Lincoln Chafee maakte een ronduit zwakke indruk.

Afvallers
Een week na het tv-debat maakte Webb bekend dat hij niet langer kandidaat namens de Democraten zou zijn. Drie dagen later trok ook Lincoln Chafee zich uit de race terug. In dezelfde week liet de populaire vice-president Joe Biden weten dat hij zich niet kandideert. Lawrence Lessig, een zesde kandidaat die in veel landelijke peilingen sowieso al niet werd meegenomen, staakte begin november eveneens de strijd toen duidelijk werd dat hij zich niet zou kwalificeren voor deelname aan het debat in Iowa.

Kortom: we zien zaterdagavond een overzichtelijk podium met slechts drie kandidaten. Naast Hillary Clinton en Bernie Sanders staat daar Martin O'Malley, de enige van de drie kleintjes die in het eerste debat niet door de mand viel. Hoewel het CNN-debat een duidelijke 'Clinton & Sanders Show' was, wist O'Malley zich nét voldoende in het gesprek te mengen om in leven te blijven. De campagne van de oud-gouverneur van Maryland komt echter nauwelijks uit de verf. Er zijn peilingen geweest waarin hij 0 procent scoorde; momenteel haalt O'Malley 4 tot 5 procent. Clinton zit rond de 55 procent, Sanders rond de 33 procent.

Hillary Clinton
Hillary Clinton, topfavoriet voor de Democratische nominatie.

Indruk
Eigenlijk lijkt niets de kandidatuur van Clinton nog in de weg te staan. Het wegvallen van Joe Biden, die in veel peilingen werd meegenomen, heeft er niet toe geleid dat Sanders zijn achterstand op Clinton heeft ingelopen. Bovendien maakte de oud-minister van Buitenlandse Zaken op 23 oktober indruk tijdens het Benghazi-verhoor. Clinton werd tien uur lang in het openbaar ondervraagd over een aanval op het consulaat van de Verenigde Staten in de Libische stad Benghazi in 2012. Critici zagen dat verhoor als een poging van de Republikeinen om Clinton te beschadigen. De voormalig First Lady hield zich echter knap staande.

De revolutie die de zelfbenoemde socialist Bernie Sanders (74) voor ogen heeft, lijkt niet van de grond te komen. In New Hampshire, een staat die grenst aan zijn thuisstaat Vermont, lag Sanders lange tijd voor in de peilingen, maar inmiddels duiken steeds meer peilingen op waarin Clinton de leiding weer overneemt. In andere staten die vroeg stemmen vormt Sanders vooralsnog geen bedreiging voor Clinton.

Beleefd
Het eerste Democratische debat verliep erg beleefd; het stak schril af bij het gebekvecht dat de Republikeinen in hun debatten herhaaldelijk lieten zien. Bernie Sanders nam het zelfs op voor Clinton door te zeggen dat mensen moe worden van de aandacht voor het e-mailschandaal waarin Clinton is verwikkeld. Clinton bedankte Sanders glunderend voor die opmerking. Ook O'Malley, die in 2008 de kandidatuur van Clinton nog steunde, waagde zich niet aan al te felle kritiek op Clinton.

Maar er is sindsdien iets veranderd. Het deelnemersveld is niet alleen uitgedund, de kandidaten benaderen elkaar ook kritischer. Met name O'Malley is zijn opponenten nadrukkelijker en feller gaan aanvallen. Misschien niet zo verwonderlijk gezien zijn underdog-positie. O'Malley moet zich dringend in de kijker spelen, wil de tweestrijd alsnog een driestrijd worden. Sanders wordt ook kritischer en zijn campagneteam heeft al laten doorschemeren dat de senator vanavond in Iowa geen blad voor de mond neemt. Beide opponenten betichten Clinton ervan dat ze gemakkelijk van standpunt wisselt als blijkt dat dat beter scoort in de peilingen.

Fel debat?
We kunnen zaterdagavond dus een debat verwachten dat feller is dan de vorige keer. Een debat waarin de deelnemers de kritiek op elkaar niet zullen schuwen. Aangezien het debat twee uur duurt en er slechts drie mensen op het podium staan, komt iedere kandidaat sowieso volop aan bod. Er worden geen hoge kijkcijfers verwacht, maar er staat veel op het spel. Clinton moet haar oppermachtige positie consolideren en moet eventuele aanvallen van Sanders en O'Malley pareren. Sanders heeft een opleving nodig om het Clinton nog lastig te maken. Hij zal Clinton echt moeten overtreffen. Voor O'Malley geldt dat hij vecht voor zijn leven in deze campagne. Een degelijk optreden, zoals de vorige keer, zal nu niet goed genoeg zijn.

Organisator CBS News heeft naar aanleiding van de terroristische aanslagen in Parijs overigens laten weten dat er in het debat extra aandacht wordt besteed aan de bestrijding van terrorisme. Dat belooft alvast een interessante discussie te worden, omdat Clinton IS wil bestrijden, terwijl Sanders pleit voor een diplomatieke oplossing. Het debat wordt zaterdagavond (lokale tijd) uitgezonden op CBS News; het begint zondagochtend om 03.00 uur Nederlandse tijd.