Montenegro stemt over onafhankelijkheid
Vandaag mogen alle Montenegrijnen in een referendum stemmen over de onafhankelijkheid van hun land. Montenegro is nu een deelrepubliek van de unie Servië-Montenegro. Montenegro heeft momenteel wel een grote vorm van autonomie. Het land heeft een eigen parlement en gebruikt een andere munteenheid dan Servië, namelijk de euro.
Met de Europese Unie is afgesproken dat de keuze voor onafhankelijkheid alleen geldig is als 55 procent van de kiezers ja stemt, en als 50 procent komt opdagen. De EU wilde drie jaar geleden dat de unie tussen Servië en Montenegro er zou komen, maar Montenegro wilde hier alleen mee akkoord gaan als ze drie jaar later voor onafhankelijkheid mochten stemmen in een referendum. Servië zal de uitslag van het referendum respecteren, maar wil liever dat de unie standhoudt. Een gevaarlijke situatie dreigt te ontstaan wanneer voorstanders van de onafhankelijkheid meer dan 50 procent van de stemmen halen, maar minder dan 55 procent.De peilingen geven aan dat er sprake is van een nek-aan-nek race. Wel lijkt de meerderheid voor onafhankelijkheid te zijn. De premier van Montenegro, Milo Djukanovic, probeert Montenegro al negen jaar onafhankelijk te maken van Servië. Aanhangers van onafhankelijkheid denken dat Montenegro alleen sneller bij de EU kan komen. Dit komt onder andere doordat Servië de oorlogsmisdadiger Ratko Mladic weigert uit te leveren. Daarbij denken zij dat Servië een slecht imago heeft door oorlogsmisdaden uit het verleden en dat dat economische investeerders in Montenegro afschrikt. De ruzie tussen Servië en Montenegro over de inzending van het Eurovisie Songfestival geeft volgens voorstanders aan hoe verdeeld de landen zijn.
De unionisten, de voorstanders van de unie met Servië, worden aangevoerd door oud-president Miodrag Bulatovic. Hij stelt dat de Montenegrijnen en de vele etnische Serviërs die in het land wonen een grote culturele, historische en religieuze verwantschap hebben met Servië. Daarbij zou Montenegro met 620.000 inwoners te klein zijn om economisch op eigen benen te kunnen staan.
De tegenstanders van een Montenegrijnse staat beschuldigen Djukanovic ervan stemmen gekocht te hebben. Zo is er een filmpje in omloop die laat zien hoe Djukanovic een zakenman omkoopt met de belofte dat zijn lokale voetbalteam tot de nationale competitie van Montenegro zou worden toegelaten als hij en zijn team ja stemt. Een ander filmpje laat zien hoe mannen die zeggen van de regering te zijn bij een boer aankomen. De mannen verklaren dat de regering zijn elektriciteitsrekening betaalt, als zijn hele gezin voor onafhankelijkheid stemt. "Het land heeft maar 600.000 inwoners en een clanstructuur. Iedereen kent iedereen", zegt Nebojsa Medojevic, die voorstander is van een onafhankelijk Montenegro, maar tegenstander van Djukanovic. Volgens hem runt Djukanovic het land als zijn eigen BV. Baantjes worden beloond en gunsten worden verleend om mensen ja te laten stemmen.
Overigens zal ook bij een ja de unie Servië-Montenegro tijdens het WK voetbal voor de laatste keer samen voor het wereldkampioenschap strijden. Servië-Montenegro zit in dezelfde groep als Nederland.
De vlag van Montenegro