Het nutteloze feitje van de dag: Friese universiteit

Nutteloze feitjes, ze zullen je leven niet drastisch veranderen maar ze zijn wel altijd leuk om te weten. Dus voortaan voor jullie, elke dag een nutteloos feitje om de dag mee door te komen.

Enige tijd geleden schreven we in deze rubriek al over de voormalige universiteit van Harderwijk, maar wist je dat er vroeger ook in Franeker een universiteit te vinden was? In 1585 werd de Academia Franekerensis geopend in het Kruisherenklooster waar de kruisheren vijf jaar eerder verdreven waren door de Geuzen. De nieuwe universiteit werd bekostigd met de buitgemaakte kloostergoederen.

De Universiteit van Franeker had vier faculteiten: theologie, rechten, medicijnen en vrije kunsten en daarmee was het in die tijd een grote universiteit. De onderwijsinstelling groeide snel en trok veel studenten en zo'n 40 jaar na de opening stond de universiteit bekend als de 'suypacademie'. De bijnaam van de Franeker student is dan ook de Franeker Loskop in die tijd.

Vanaf 1660 daalt de populariteit van de universiteit en daalt ook het aantal studenten gestaag tot nog maar 8 eind achttiende eeuw. In 1811 wordt de Universiteit van Franeker definitief opgeheven. In de ruim twee eeuwen dat de onderwijsinstelling open was, hebben er zo'n 15.000 studenten ingeschreven gestaan. Een derde daarvan was afkomstig uit het buitenland. Onder hen waren astronoom Eise Eisinga, koloniaal bestuurder Peter Stuyvesant, Willem IV van Oranje-Nassau en de Franse filosoof en wiskundige René Descartes.

De universiteit van Franeker (WikiCommons/Pieter Feddes van Harlingen/Verre verwanten)