Vraag het aan Googlemuti en Wikisil ( antwoord )

De twee uitverkoren vragen van vorige week zijn;
Waarom kun je je ogen niet openhouden als je niest? Door Ryoga
Waarom gapen we? Door Razo
Waarom gaat de leuning van een roltrap sneller dan de roltrap zelf? Door Nephtys

Waarom gapen we? door Wikisil

Moest je al gapen toen je het woord "gapen" las? Ik kan je wel vertellen dat tijdens het onderzoeken van de vraag ik zou vaak heb gegaapt, dat mijn kaken er zeer van deden.
Gapen of geeuwen is een reflex die ontstaat in je hersenen, om precies te zijn in je hersenstam. Tijdens het gapen spannen je spieren zich aan, doe je je mond open en neem je een grote hap lucht. Een gaap tegen houden is vrijwel onmogelijk en een goede gaap gaat gepaard met jezelf uitgebreid uit te rekken en je ogen lekker dicht te knijpen. Er gebeuren nog meer dingen in je lichaam tijdens het gapen. Je ogen gaan bijvoorbeeld tranen, omdat je gezichtsspieren tegen je traanbuisjes aan duwen. Je hartslag gaat omhoog, je bloeddruk stijgt en je kleine bloedvaten vernauwen zich.

Waarom we gapen is eigenlijk onduidelijk, maar er is wel een aantal theorieën!
Theorie 1
Gapen is om het zuurstofgehalte in het bloed te verhogen en het koolstofdioxidegehalte te verlagen. Volgens deze theorie ga je gapen omdat je teveel koolstofdioxide inademend. Dit verklaart meteen waarom gapen zo aanstekelijk is, we ademen immers altijd dezelfde lucht in, als we bij elkaar zitten. Dit verklaart echter niet waarom ik nu zo vaak moet gapen tijdens het schrijven van dit blogje, terwijl mijn man nergens last van heeft. Deze theorie zou wel verklaren waarom mensen gapen als ze moe zijn. Als je moe bent, ga je langzaam ademen en krijg je minder zuurstof binnen. Het koolstofdioxide gehalte stijgt en dus zou je moeten gaan gapen.
Theorie 2
Gapen is een communicatiemiddel. Mensen communiceren altijd, ook al gebruiken ze geen woorden. Dit noem je non-verbale communicatie, voorbeelden zijn lachen en huilen. Volgens deze theorie zou gapen hetzelfde zijn, de boodschap van gapen is dat je iets saai vindt, je moe bent of je jezelf verveeld.
Theorie 3
Gapen is een reflex uit de oertijd. Ook deze theorie is gebaseerd op communicatie. Toen de mens nog niet kon praten, moesten ze andere manieren vinden om dingen duidelijk te maken, door bijvoorbeeld te gapen naar elkaar als ze honger hadden. Jagen was natuurlijk een gevaarlijke bezigheid, en door te gapen naar elkaar kon men duidelijk maken dat ze honger hadden en dus wilde gaan jagen. Dit zou verklaren waarom gapen aanstekelijk is. Onze reflexen zien het nog als communicatie. Uit onderzoek is inderdaad gebleken dat mensen gapen als ze honger hebben, maar van honger word je natuurlijk ook lusteloos en zijn we weer bij theorie 1 en 2 aanbelandt.
Theorie 4
Gapen zou een voorbereiding zijn op inspanning. Volgens deze theorie gapen mensen om wakker te blijven en kijkt puur naar de fysieke reactie op het gapen, namelijk het verhogen van de hartslag, het stijgen van de bloeddruk en het aanspannen en strekken van de spieren. Het verklaart weer niet waarom gapen zo enorm aanstekelijk is.

Geen van deze theorieën is tot op heden bewezen, en helaas, het antwoord is dan ook nog niet te geven. Gapen is namelijk een wetenschappelijk mysterie!

Waarom kun je je ogen niet openhouden als je niest? door Googlemutti
Er wordt gedacht dat bij mensen de niesreflex aan de oogreflex is gekoppeld. Dit heeft als reden dat je dan automatisch je ogen dicht doet als je niest. Het is belangrijk dat je je ogen sluit, omdat anders de druk te groot wordt, en je ogen er uit zouden kunnen schieten. Maar dit heeft ook tot gevolg dat wanneer je je ogen sluit in een reflex op fel licht, je ook moet niezen.

Waarom gaat de leuning van een roltrap sneller dan de roltrap zelf? door Googlemutti
Een roltrap is een diagonaal transportsysteem, bestaande uit een trap met omhoog of omlaag schuivende treden. De treden hebben onderaan wieltjes die over een rail in lusvorm lopen. De meeste roltrappen hebben twee meebewegende handleuningen in dezelfde richting, de zogenaamde leuningbanden. De snelheid van de meebewegende leuningbanden wordt doorgaans opzettelijk iets sneller genomen dan de roltrap zelf om veiligheidredenen. Men wordt op die manier immers naar voor getrokken in plaats van naar achter indien er een kleine speling zou zitten op de omloopsnelheid van de leuningen.
De roltrap is ontworpen om in dezelfde tijd een groter aantal mensen van de ene naar de andere verdieping te brengen. Echter, wanneer de meeste mensen blijven staan, worden er juist minder mensen vervoerd in vergelijking met een vaste trap. Daarom worden bijvoorbeeld in de Londense metro stilstaande passagiers verzocht om rechts gaan staan op de trede waardoor anderen hen links kunnen passeren (Stand on right, walk on left).