Nieuwe spelling
De basisregels:Zo eens in de tien jaar wordt de Nederlandse taal, door de Nederlandse Taalunie, onder de loep genomen. De laatste keer gebeurde dit in 1995. En dus is het dit jaar weer raak. Zo'n 1000 (op de 100.000) woorden veranderen.
De huidige veranderingen richten zich vooral op het vereenvoudigen van de regels en ook het consequent toepassen ervan. Even wat zaken op een rij:
In beginsel worden Nederlandse woorden geschreven zoals ze klinken. Dit beginsel wordt begrensd door de etymologie van het woord en door gelijkheid van vorm. Met etymologie wordt bedoeld dat sommige woorden vroeger anders werden uitgesproken en daarom nu anders worden geschreven. Of dat ze van origine uit een andere taal komen. Gelijkheid van vorm wordt gehanteerd om te voorkomen dat een woord in zijn vervoegingen anders geschreven wordt. Dus bijv. "goed" met een "d" anders loopt de vervoeging "goede" niet. Ook het beginsel van gelijkheid van vorm wordt weer beperkt door een aantal onderregels (hier en verder).
En nu de nieuwe regels:
Er gaan een aantal zaken veranderen, daar liggen een aantal regels aan ten grondslag:
- meest in het oog springend is de uitzonderingsregel op de tussen-n. Nu worden woorden in alle gevallen met tussen-n geschreven: pannenkoek, muizenkervel, maar ook smartengeld en paardenbloem.
- bovenstaande regel is meteen ook de enige bestaande regel die in de nieuwe spelling veranderd wordt. Wel worden een aantal bestaande regels aangescherpt, dat wil zeggen dat bepaalde zaken die tot nu toe niet waren beschreven nu wel voorgeschreven worden. Daarnaast komen er aanmerkelijk minder uitzonderingen.
- bijvoeglijke naamwoorden die nu met een hoofdletter moeten, worden in het vervolg met een kleine letter geschreven. De uitzondering voor persoonsnamen komt dus te vervallen. Het wordt dus vanaf 1 augustus 2006 freudiaans, leninistisch, victoriaans.
- tot de zaken die beter omschreven worden behoren onder andere het aaneenschrijven van samengestelde woorden, hoofdlettergebruik en verkleinwoorden.
Een aantal opvallende woorden:
appèl wordt appel
bohémien wordt bohemien
procédé wordt procedé
apropos wordt à propos
christenenzielen wordt christene zielen
nasigoreng wordt nasi goreng
kortegolf wordt korte golf
amateur-bokser wordt amateurbokser
langzaam-aan-actie wordt langzaamaanactie
Jonas wordt jonas
Quasimodo wordt quasimodo
randstedelijk wordt Randstedelijk
reuzengebergte wordt Reuzengebergte
Dit is slechts een willekeurige greep uit de 1000 veranderde woorden, je kan ze hier allemaal bekijken.
Vanaf augustus 2006 gaan de nieuwe regels in.
Handige links:
