[OS 2012] Vier maal goud voor de vliegende huisvrouw

Maarten (rubbereend)

Op 27 juli gaan de Olympische Spelen in Londen van start. In aanloop naar het grootste sportevenement aller tijden brengen wij jullie een reeks van specials over de vele facetten van de Spelen. Elke vrijdag kun je een special lezen die gaan over Londen, Nederlandse sporters, Olympische historie en andere mooie verhalen rond dit grote evenement.

Vandaag komt er een stukje historie aan bod. Niet alleen olympische historie maar ook een stukje Nederlandse sportgeschiedenis en ook Londen heeft een belangrijke plek in het verhaal. Dit alles komt namelijk samen bij het hoogtepunt in de carrière van Fanny Blankers-Koen.

Als klein meisje was al duidelijk dat Blankers-Koen veel talent voor sport had. Ze deed aan zwemmen, atletiek, schaatsen en tennis. Nadat ze het advies kreeg zich op één sport te richten koos ze voor atletiek. Dat bleek de juiste keuze. Binnen een jaar nadat ze zich had aangemeld bij de Amsterdamse damesatletiekvereniging liep ze in 1935 al haar eerste Nederlandse record. In 1936 deed ze voor het eerst mee aan de Olympische Spelen. Bij die Spelen in Berlijn werd ze vijfde bij zowel het hoogspringen als de 4 x 100 meter estafette. In de jaren daarna groeide ze door naar de wereldtop en bij de Spelen van 1940 in Helsinki zou ze één van de favorieten zijn. Helaas werden deze spelen door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog afgelast. Tijdens die oorlog bleef ze aan de top van de atletiek en veroverde diverse Nederlandse en wereldrecords.

Toen in 1948 eindelijk weer Olympische Spelen werden georganiseerd leek het voor de Nederlandse atlete te laat. Ze was al 30 en had inmiddels twee kinderen en in die tijd was het niet gebruikelijk om dan nog aan topsport te doen. Blankers-Koen dacht daar echter anders over en ging na de bevalling van haar tweede kind gewoon vol in training voor de Spelen. Volgens de Britse pers behoorde ze inmiddels niet meer bij de kanshebbers voor goud in Londen.

Die Spelen van Londen werden achter een absoluut hoogtepunt voor Fanny persoonlijk en de Nederlandse sportgeschiedenis. Ze wist maar liefst vier gouden medailles te veroveren. Ze was individueel de beste op de 100 meter, 200 meter en 80 meter horden. En samen met Nettie Witziers-Timmer, Gerda van der Kade-Koudijs en Xenia Stad-de Jong won ze ook nog de 4 x 100 meter estafette. Met die oogst werd ze de koningin van de Spelen. Door een ongunstig wedstrijdschema kon Blankers Koen niet meedoen aan het onderdeel verspringen waarin ze waarschijnlijk ook een grote kans op goud had gehad.

De vier gouden medailles leverde haar een groots onthaal in Nederland op. Iets wat haar zelf verraste. Als cadeau ontving ze van de gemeente onder andere een degelijke fiets omdat ze 'nu lang genoeg gelopen had'. De combinatie van haar prestaties aan de ene kant en haar moederschap aan de andere kant leverde haar de bijnaam 'de vliegende huisvrouw' op.

Vier jaar later deed de koningin van de Spelen van 1948 weer mee aan de Olympische Spelen. Bij het evenement dat toen plaatsvond in Helsinki wist ze echter niet meer uit te blinken zoals vier jaar eerder. Door blessures moest ze opgeven in de halve finale van de 200 meter en de finale van de 80 meter horden. In 1955 besloot ze te stoppen met de wedstrijdsport.

Na haar actieve loopbaan ging Blankers-Koen nog driemaal mee naar de Spelen als chef d'equipe. Ze kreeg voor haar prestaties diverse nationale en internationale onderscheidingen. Zo werd ze tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau benoemd en in 1999 werd ze door de internationale atletiekfederatie uitgeroepen tot Atlete van de Eeuw.

Sinds 1981 worden in Hengelo de Fanny Blankers-Koen Games gehouden in het Fanny Blankers-Koen-stadion. Een evenement wat in al die jaren is uitgegroeid tot de belangrijkste jaarlijkse atletiekwedstrijd in Nederland. Ruim een jaar na haar overlijden in 2004 riep het NOC*NSF de Fanny Blankers Koen Trofee in het leven. Een prijs voor sporters met buitengewone verdiensten voor de Nederlandse sport.