Het Waterliniepad - De Stelling van Amsterdam
6. Etappe 5: Haarlemmerliede - Hoofddorp
Deze etappe begint oorspronkelijk bij het Fort aan de Liebrug, ik ben gestart op station Haarlem Spaarnwoude en vandaar naar het Liewegje gelopen waar ik de route heb opgepakt. (Foto 1). Na een slordige 4 kilometer langs het water (Foto 2) kom je bij de Vijfhuizer Molen uit. (Foto 3). De Vijfhuizer Molen is een in 1874 gebouwde poldermolen aan de Vijfhuizen te Haarlem. De Vijfhuizer bemaalde de Vijfhuizerpolder. De molen verving een op 31 december 1859 afgebrande molen. In 1938 werd een elektrisch aangedreven vijzel geplaatst. Bemaling op windkracht bleef mogelijk, wat tijdens de Tweede Wereldoorlog een goede keuze bleek te zijn.
Na de Tweede Wereldoorlog werd steeds minder op de wind gemalen en de molen raakte in verval. In 1973 en in de jaren 90 zijn restauraties uitgevoerd die niet het beoogde succes hadden. In 2010 is de staart hersteld, waarna de molen weer goed gekruid kan worden. Het interieur zal worden teruggebracht naar de situatie gedurende de periode dat de molen nog in gebruik was. De Vijfhuizer is te bezoeken wanneer hij draait.
Fort Vijfhuizen
Na het oversteken van de Vijfhuizerbrug kom je bij Fort Vijfhuizen uit. Dit fort is een Type A Fort, van onversterkt beton. Het is een van de twee oudste voltooide betonnen forten van de Stelling van Amsterdam. Het fort heeft nog een prachtig gerestaureerde Genieloods uit 1897. Dit is de laatste nog bestaande metalen Genieloods van de Stelling van Amsterdam. De loods diende voor opslag van kanonnen, die elders in de Stelling gebruikt konden worden. Als de vijand aanviel, en de stelling in gereedheid gebracht moest worden, moest de Genieloods worden afgebroken. Daarom is de loods demontabel gemaakt. (Foto's 4 tot en met 9).
Tegenwoordig is het forteiland een presentatie-instelling voor beeldende kunst. In het huidige artistieke programma worden de thema’s verdiept die op het Kunstfort bij Vijfhuizen samenkomen: militair erfgoed en artificiële natuur – en in het verlengde daarvan ecologie, dystopie en (fictieve) defensiesystemen. De programmering is geïnspireerd op sciencefiction. Dit komt naar voren in tentoonstellingen, randprogrammering en multidisciplinaire uitwisseling.
Vanaf hier wordt de route redelijk saai. Tot aan Hoofddorp gaat de wandeling in een bijna loodrechte lijn over de Geniedijk Haarlemmermeer, een 12 kilometer lange dijk van Fort Vijfhuizen, via Hoofddorp naar het Fort bij Aalsmeer. (Foto 10). In Hoofddorp kom je nog een 'coupure' tegen. Hier valt er meer te lezen over deze dijkonderbreking. (Foto 11 en 12).
Fort Hoofddorp
Hierna kom je bij het Fort Hoofddorp. Het fort is aangelegd rond 1903-1904. Het was een model A fort. Het is een van de twee forten van de Stelling met twee verdiepingen, Fort bij Spijkerboor is het ander 'twee verdiepingen fort'. Beide verdiepingen tellen 13 kamers. Het gebrek aan ruimte was ook de reden waarom er maar één keelkazemat werd gebouwd, terwijl twee voor de forten normaal was. Aan het hoofdgebouw zit een frontgebouw vast, dat via een poterne is te bereiken. Voor het frontgebouw ligt nog een gietijzeren front-caponnière. Deze caponnière, Fort aan de St. Aagtendijk was hiermee ook voorzien, had schietsleuven aan de zijkant en kon zo de gracht aan beide zijden van het fort met mitrailleurs onder vuur nemen.
In de Tweede Wereldoorlog werd het fort door de Luftwaffe gebruikt als paardenverzorgingsplaats. Na de oorlog fungeerde het twee jaar als interneringskamp voor politieke delinquenten. In de eerste jaren na de oorlog werden de fortwachterswoning en de genieloods gesloopt. Daarna is het nog een tijd als magazijn gebruikt door de Nederlandse luchtmacht. (Foto's 13 en 14).
Verder nu richting station Hoofddorp langs de liniedijk. Je loopt langs de gehele liniedijk de kans om een kudde schapen tegen te komen, zoals ik dus had. Ze zijn goed gewend aan visite, en wijken geen millimeter opzij als je er langs wil (Foto's 15 tot en met 18). Eindpunt van deze etappe is station Hoofddorp (Foto 19). Ik was vergeten m'n GPS uit te zetten dus de route loopt in de video door tot aan station Sloterdijk, maar dat klopt natuurlijk niet.
Lengte van deze etappe 12.2 km
Waterliniepad - Etappe 5 (1) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (2) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (3) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (4) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (5) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (6) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (7) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (8) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (9) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (10) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (11) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (12) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (13) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (14) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (15) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (16) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (17) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (18) (Foto: FOK!)
Waterliniepad - Etappe 5 (19) (Foto: FOK!)
