Paralympics 2016: Hoe en wat? Deel VII: Handboogschieten & Judo
Woensdag 7 september zullen de Paralympische Zomerspelen van start gaan. Maar hoe werkt het op deze Spelen? Net als tijdens de Winterspelen in Sochi zal in deze specialreeks worden uitgelegd welke sporten er zijn en in welke handicapklassen er gesport wordt. De Paralympische Spelen kennen 22 sporten: atletiek, bankdrukken, basketbal, boccia, boogschieten, voetbal 5-tegen-5, voetbal 7-tegen-7, goalball, judo, kanovaren, paardensport, rugby, roeien, schermen, schietsport, tafeltennis, tennis, triatlon, volleybal, wielrennen, zeilen en zwemmen. Deze week gaat het over handboogschieten en judo.
Handboogschieten
Het paralympisch handboogschieten is een van de eerste sporten waar rolstoelatleten georganiseerde competitie konden bedrijven en is een van de sporten die al vanaf de eerste editie van de Paralympische Spelen op het programma staan. Het is ook de sport die de meeste overeenkomsten kent met de olympische variant. Atleten hebben dan ook de mogelijkheid om aan beide Spelen deel te nemen zolang zij maar voldoen aan de kwalificatie-eisen.
De sport is open voor alle atleten met een lichamelijke beperking. Sporters kunnen in twee verschillende klassen uitkomen. Klasse W1 is voor atleten met een beperking in de onderste ledematen en verlies van de rompfunctie. Daarnaast komt het ook voor dat atleten een lichte beperking aan de armen hebben zoals spierfunctieverlies. Een goed voorbeeld hier van is tetraplegie of tetraparese, waarbij alle vier de ledematen al dan niet volledig verlamd zijn. In de Open klasse komen de sporters uit met alleen een beperking in hun onderste ledematen hun armfunctie wordt gezien als normaal. Hierbij kunnen atleten deelnemen in een rolstoel, maar ook staand. Er mag hier gebruik worden gemaakt van hulpmiddelen zodat men beter de balans kan houden. Ook komt het voor dat men een verschil in beenlengte heeft of een amputatie wat ervoor zorgt dat de balans minder goed is dan een valide sporter zou kunnen.
In Rio de Janeiro zullen negen medaille-evenementen gaan plaatsvinden. Op de Paralympische Spelen wordt, in tegenstelling tot de Olympische Spelen, wel met de compoundboog geschoten. In de klasse W1 bij de vrouwen, mannen en de gemengde paren mag er gekozen worden tussen de compound- en recurvebogen. Vaak wordt er voor de compoundboog gekozen omdat deze minder kracht vereist dan de recurveboog. Dan zijn er in de open klasse medailles voor de mannen compound en recurve en voor de vrouwen in compound en recurve. Daarnaast zijn er voor de gemengde teams medailles voor compoundteams en recurveteams.
De meest bekende atlete op deze Spelen is de Iraanse Zahra Nemati. De rolstoelatlete komt in Rio de Janeiro op de Olympische en de Paralympische Spelen uit en mocht zelfs tijdens de openingsceremonie van de Olympische Spelen de vlag dragen voor Iran. In Londen 2012 wist zij goud te behalen in de klasse W1. Inmiddels is ze helaas al uitgeschakeld in de olympische wedstrijd, maar ze is er klaar voor om haar titel te verdedigen over vier weken tijdens de Paralympische Spelen.
Zahra Nemati in actie tijdens de Olympische Spelen in Rio de Janeiro 2016 (Foto: Pro Shots/Action Images)
Judo
Judo staat sinds de Paralympische Spelen van 1988 in Seoul op het programma voor mannen. In Athene 2004 werden de vrouwen ook toegevoegd aan het programma. Judo is de enige vechtsport op de Paralympics. Het kent dezelfde regels met als uitzondering dat de judoka's als startpositie en tijdens de wedstrijd elkaar vasthouden aan dejas van hun tegenstander. Aan judo doen alleen atleten mee met een visuele beperking. Atleten komen uit in de klasse B1, B2 en B3 waarbij B1 de categorie is voor atleten die vrijwel helemaal blind zijn en B3 de categorie is voor de minst slechtziendende atleten.
De wedstrijden duren vijf minuten in de mannen en vrouwenwedstrijden. Het doel is om meer punten te verzamelen dan de tegenstander door aanvallen en grepen toe te passen op de tegenstander of door een "ippon" te scoren door middel van het op de rug gooien van de tegenstander. Daarnaast kunnen er ook houdgrepen worden toegepast.
In Rio de Janeiro zullen er zeven verschillende gewichtsklassen zijn voor de mannen: -60kg, -66kg, -73kg, -81kg, -90kg, -100kg and +100kg; en zes verschillende gewichtsklassen voor vrouwen: -48kg, -52kg, 57kg, -63kg, -70kg and +70kg. Tussen de Spelen door komen de atleten uit op NK's EK's, WK's en World Cups.
Op dit moment heeft Nederland geen judoka die uitkomt op de Paralympische Spelen. In 2008 behaalde de 16-jarige Sanneke Vermeulen de allereerste paralympische medaille voor Nederland. In Peking wist Vermeulen brons te pakken in de klasse -70kg.
Voor het thuisland is de Braziliaanse Lucia Araujo de hoop voor een medaille in het judo. In de klasse -57kg wist Araujo al het zilver te pakken tijdens de Spelen in Londen. Vorig jaar pakte ze het goud op de Toronto Parapan American Games. Tijdens de wereldkampioenschappen in 2014 was ze goed voor brons. Araujo heeft zware concurrentie is haar klasse en zal het op moeten nemen tegen de Oekraïense Inna Cherniak, Sabina Abdullayeva uit Azerbeijan, de Zuid-Koreaanse Ha Na Seo.
In de zwaarste gewichtsklasse bij de vrouwen domineert de Chinese Yanping Yuan al jaren. In Peking 2008 en Londen 2012 was zij goed voor het goud en de kans is vrij groot dat zij ook in Rio de Janeiro een gouden medaille op gaat halen. Yuan was in 2014 de enige judoka op de wereldkampioenschappen die het goud wist te pakken na de olympische titel in Londen te hebben gewonnen.
Yuan Yanping na haar gouden medaille in klasse +70kg (Foto: Getty Images)
