Brussel: verlaat mij niet

Peter Breuls

In Brussel, de serie, wordt het verhaal verteld van Brussel, de stad, en haar inwoners en bezoekers. Het is een serie over Europa en Europeanen, maar beperkt zich niet tot de stad, of zelfs ons werelddeel. Brussel zet hoog in, en dat pakt goed uit.

Het komt niet vaak voor dat een Nederlandse tv-serie het gevoel geeft dat het eigenlijk een buitenlandse productie is. In positieve zin. Dat noemen we dan 'on-Nederlands goed', waarmee we maar even onderstrepen dat het, als het Nederlands is, meestal niet zoveel voorstelt. Nu zijn er voor die opvatting, die vaak geldt voor tv-series en films van eigen bodem, natuurlijk zat verklaringen, of excuses, maar voor de kijker komt het erop neer dat we liever nog een keer House of Cards of Breaking Bad opzetten, dan de zoveelste politieserie uit een willekeurige Nederlandse stad. Zo'n serie waarvan je tijdens het kijken steeds denkt "mwah, dit is eigenlijk niet eens zo slecht" totdat je een aflevering mist, en je je realiseert dat terugkijken via Uitzending Gemist je een beeldkwaliteit geeft die je een derdewereldland nog niet toewenst en je denkt "ach, laat ook maar". En vervolgens kijk je nooit meer.

Brussel: Aleksandr Lazarev (Foto: KPN/Endemol)

Bij Brussel zit dat anders. Niet in de laatste plaats omdat het een serie is die vanaf de release direct in zijn volledigheid on demand te bekijken is, maar vooral omdat het gewoon een heel sterk stuk televisie is. Je zou bijna zeggen dat het on-Nederlands goed is, maar dat is het mooie: het is Nederlands én goed. Bedacht en volledig geschreven door Leon de Winter, vertelt Brussel over een variëteit aan personages die ofwel in Brussel zijn, ofwel er uiteindelijk wel weer eens in terecht komen. Dat betekent politiek, want Europa, maar niet uitsluitend. En dat maakt Brussel zowel interessant als verwarrend. Want deze mozaïekvertelling kent zoveel diversiteit dat het bijna te veel wordt.

Zo volgt de serie met name de Nederlandse Moniek van Dalen, topvrouw bij een groot oliebedrijf. Zij is, wanneer de serie opent, in Brussel bezig een deal te krijgen voor een pijplijn, die haar concurrent en ex-minaar Viktor Petrenko ook wil aanleggen. Een journalist voor een Europees gerichte nieuwssite probeert aan te pappen met een Europarlementariër om goede verhalen te krijgen. Een Afrikaanse man maakt een pelgrimstocht naar Brussel om zijn ex op te zoeken. Een Afghaanse man vergezelt hem, want hij is op weg naar Den Haag om iemand op te zoeken waarvan de kijker al weet dat deze in Brussel zit. En zo zijn alle personages verbonden met de Belgische stad en bovendien, zo leren we langzaam, met elkaar. Het is een flink aantal verhaallijnen die elkaar op punten raken, al is dat niet direct duidelijk.

Dat is overigens niet erg; wanneer de camera zich ineens naar een ander continent verplaatst en het leven van tot op dat punt onbekende personages begint te tonen, wordt de nieuwsgierigheid al snel geprikkeld - Wie zijn dit nou weer? Wat is hun verhaal? - en uiteindelijk beloond. De Winter introduceert zo meerdere malen nieuwe personages waarvan de samenhang met de anderen pas later duidelijk wordt (hij doet het zelfs in de seizoensfinale nog eens uitgebreid), en schuwt er niet voor om de diverse aspecten de aandacht te geven die ze verdienen. Daarmee onderscheidt Brussel zich dan ook duidelijk als kwaliteitsserie; dit verhaal is gedreven door de schrijver, in plaats van door het moeten inkleuren van een hokje in het programma-aanbod. Dat is goed te zien: De Winter kiest zijn thema's, behandelt ze en doet dat met zorgvuldigheid en visie.

Brussel: Tobias Kersloot (Foto: KPN/Endemol)

De uitvoering van het verhaal van De Winter gebeurt door de Belgische regisseur Arno Dierickx en een uitstekende internationale cast. Opvallende vertolkingen zijn er van Aleksandr Lazarev, die de oligarch Viktor Petrenko speelt, en Liesa van der Aa als onderzoeksrechter Charlotte Verne. Petrenko is gedreven door een recent verlies en zijn oneindige financiële bronnen. Een machtswellusteling met grootheidswaanzin, zo toont Brussel ons geleidelijk. Iemand met een "fuck them before they fuck you"-blik op de wereld en een duidelijk Darth Vader-complex. Hij boeit doordat hij als personage het meeste lijkt te groeien, zowel in macht als persoonlijk, en omdat er achter hem in eerste instantie meer verscholen zit dan je zou denken. Charlotte Verne is na een mislukt huwelijk in Afrika huiswaarts gekeerd, waar ze haar rijke vader negeert en een eenzaam bestaan lijkt te leiden in de Belgische hoofdstad. Haar tweetalige dialogen geven een Nederlandse kijker een blik in hoe anders het leven van onze Zuiderburen eruit ziet en haar nukkige gezichtsuitdrukking en bijbehorende opmerkingen lijken komisch, maar voelen aan als tragisch.

Brussel is een serie die vertelt over macht, familie, religie, wraak, verlies, liefde en cultuurverschillen in een stad die dat alles bevat en vertegenwoordigt. De serie ziet er prachtig uit, en de vertelling wordt door de regiestijl en de muziek van Vidjay Beerepoot bijna poëtisch. Brussel schuwt er niet voor om aanslagen, schietpartijen en andere actie te tonen, maar plaatst dat in een context die het een functie geeft. Dankzij Leon de Winter heeft bingewatchend Nederland een reden om verder te kijken dan Netflix; Brussel is een must-see.

De tien afleveringen van het eerste seizoen van Brussel zijn vanaf vandaag te zien bij KPN Presenteert. Niet-klanten kunnen gratis de eerste drie afleveringen bekijken.