Europa Universalis IV

Ontwikkelaar Paradox stond met de ontwikkeling van Europa Universalis IV voor een aartsmoeilijke opdracht. EU IV moest de complexe natuur van de vorige games in de franchise behouden, maar tegelijk toegankelijk zijn voor nieuwkomers. Geloof het of niet, Paradox is er nog in geslaagd ook.

Vrijheid
Europa Universalis IV heeft geen vooropgestelde doelen voor de speler. De game laat je volledig vrij in wat je als heerser wil bereiken in de periode tussen 1444 en 1820. Wil je als de Nederlanden heel Europa veroveren? Dat kan. Of wil je liever als de Ottomanen van Azië een Islamitisch wereldrijk maken? Ga je gang. Spanje uitmoorden als de Azteken? Check. Europa Universalis IV beoordeelt niet en zorgt enkel voor de fundering: de regels van het spel. Wat de speler daarmee doet, is zijn eigen keuze.

Dat is ook meer dan logisch, gezien de roots van de franchise. De serie is ooit begonnen als een adaptatie van het gelijknamige bordspel, wat te merken valt aan het visuele aspect van EU IV. Het enige wat de speler te zien krijgt, is een grote wereldkaart. Met enkele klikken zie je welke provincies tot jouw rijk behoren, waar welke godsdienst prominent aanwezig, wie met jou op goede voet staat, enzovoort. Ook de interface is heel gestroomlijnd en simpel gehouden.

Toch word je als nieuwkomer in de eerste uren overweldigd met informatie. Europa Universalis IV bevat wel een tutorial, maar een grote hulp is die niet. Spelers die geïnteresseerd zijn in dit soort spellen weten ook wel dat je de camera kan bewegen door met de muis naar de zijkanten van het scherm te bewegen. Ook het hintsysteem laat veel te wensen over. Meer dan enkele zinnen over de belangrijkste onderdelen van de game zit er jammer genoeg niet in.

Iron Man
Dat maakt dat je geen andere keuze hebt dan in het diepe te springen. Gewoon een spel beginnen op de makkelijke modus en leren uit gemaakte fouten. Die eerste uren is het dan ook doorzetten geblazen. Door vaak je voortgang op te slaan, kunnen misstappen gelukkig rechtgezet worden. Dit is enkel mogelijk op easy. Wanneer je denkt de basis van de game genoeg te beheersen, kan je aan het echte werk beginnen: de Iron Man-modus.

Klinkt dreigend, niet? De Iron Man-modus betekent zoveel als 'de speler kan niet meer valsspelen-modus'. Hier kan je niet meer terug. Elke gemaakte beslissing is bindend en kan niet ongedaan gemaakt worden. Dit is ook waar Europa Universalis IV echt begint. Je voelt je als een ware heerser. Elke beslissing heeft consequenties en kan de ondergang van je staat betekenen. Jouw zorgvuldig geregeerd rijk uit elkaar zien vallen kan wel voor frustraties zorgen, maar dat hoort natuurlijk bij het leven van een leider. 

Oorlog en vrede
Zoals eerder al vermeld werd, beslist de speler wat zijn doel is en hoe hij dat zal behalen. Voor het verkrijgen van nieuw grondgebied zijn er twee mogelijkheden: diplomatie of oorlogsvoering. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Crusader Kings is oorlog niet noodzakelijk. Bij kleine, afgelegen landen kan dit de makkelijkste optie zijn. Het neerhalen van mastodonten zoals Engeland of Frankrijk dwingt je echter tot sluiten van allianties en ver vooruitplannen.

Op technologisch gebied mag je eveneens niet achterblijven. Ook hier kan de speler kiezen of hij al dan niet voor de vredelievende optie kiest. Als je bijvoorbeeld een inval vreest, kunnen overeenkomsten met naburige landen de oplossing zijn. Zodra een oorlog uitbreekt, snellen zij je ter hulp. Het onderhouden van relaties kan op verschillende manieren gebeuren. Een huwelijk regelen, verdragen sluiten, een gemeenschappelijke vijand hebben of gewoon wat geld doneren: alles is geoorloofd om die broodnodige vriendschappen te behouden.

Met de goedkeuring van historici
Wat leuk is aan Europa Universalis IV is de nadruk die het spel legt op historische feiten. Alle landen hebben hun eigen ideëen, die bijna altijd overeenkomen met de geschiedenisboeken. Spanje heeft conquistadores, Engeland en Frankrijk zijn eeuwige rivalen, ... Door de optie 'historical lucky nations' stijgt of daalt ook de welvaart van naties gelijktijdig met de geschiedenis. Voor fans van de Inca's of de Ottomanen kan dit gelukkig uitgezet worden.

Misschien is het je wel opgevallen dat ik vaag ben gebleven over de eigenlijke regels van Europa Universalis IV. Dit komt omdat de game simpelweg te ingewikkeld is om helemaal uit te leggen. Alle regels houden rekening met elkaar. Daarenboven verschijnen af en toe volledig willekeurige evenementen die je land positief of negatief beïnvloeden. EU IV is een van de meest complexe spellen die ik ooit gespeeld heb, en het zal ongetwijfeld enkele maanden duren vooraleer de community de game volledig onder de knie krijgt.

Conclusie
Europa Universalis IV is een gigantische game. Bij het aanschaffen weet je dat je een investering doet: pas na honderden uren zul je het spel door en door kennen. Weet dat deze recensie enkel de éénspelermodus behandelt. Daarnaast bevat de titel nog een hele multiplayermodus tot en met 32 spelers en ondersteuning van Steam Workshop. Europa Universalis IV is een absolute aanrader voor elke fan van het genre en zal de komende jaren de plak zwaaien als een van de beste strategietitels op de markt.

Gespeeld op Windows, ook beschikbaar op Mac en Linux.

Zie hier de FOK!games beoordelingsrichtlijnen.