Koning van Katoren

Toen ik destijds te horen kreeg dat het boek Koning van Katoren van Jan Terlouw verfilmd zou gaan worden waren mijn verwachtingen hooggespannen. Uiteindelijk waren ook de verfilmingen van Terlouws boeken Oorlogswinter en Briefgeheim zeer geslaagd te noemen en viel er dus van de verfilming van het meest fantasierijke boek uit Terlouws oeuvre wel wat te verwachten.

Na het lezen van de recensie van collega TheaterMaMa was het al snel duidelijk dat de makers van de jeugdfilm een enorme bok hadden geschoten. De productie van Koning van Katoren was dan ook niet helemaal zonder slag of stoot gegaan. Koning van Katoren zou oorspronkelijk al in 2005 worden gemaakt door regisseur Martin Koolhoven. De op dat moment nog Engelstalige film zou worden gebaseerd op een scenario van de Belg Jean-Claude Van Rijckeghem, die we ook kennen van de succesvolle jeugdfilm Kruistocht in Spijkerbroek. Ondanks het budget van 12 miljoen euro haakte Koolhoven af vanwege het zwakke scenario en werd hij opgevolgd door Pieter Kuypers. Die werd op zijn beurt weer opgevolgd door Paula van der Oest, die echter ook niks met het script aankon. Uiteindelijk kwam men uit bij Ben Sombogaart, die eerder naam had gemaakt met films als De Tweeling en Abeltje. Het budget van de inmiddels weer Nederlandstalige film werd teruggeschroefd naar zo'n 5 miljoen euro en het scenario werd door maar liefst vier schrijvers onder handen genomen.

Koning van Katoren werd voor een groot gedeelte gefilmd in Italië. Dit levert natuurlijk mooie landschappen op voor het denkbeeldige land Katoren, een land dat veel herkenbare problemen kent zoals milieuvervuiling, machtsmisbruik van de regeringsleiders en de welbekende problematiek met de diverse religies. Waar het oorspronkelijke verhaal zich afspeelde in de negentiger jaren van de vorige eeuw heeft Sombogaart het verhaal verplaatst naar de huidige tijd, waarin media als mobiele telefonie, touchscreens en internet een grote rol spelen. Op het moment dat er romantiek in het verhaal wordt toegevoegd kakt het toch al niet snelle verhaal nog meer in. Dat komt de film van 120 minuten zeker niet ten goede. Vooral als je het boek van Terlouw kent zal je al snel merken dat de scenaristen er een rommeltje van hebben gemaakt. Zo hoeft de hoofdrolfiguur Stach (Mingus Dagelet) in plaats van zeven maar vijf opdrachten uit te voeren, worden de opdrachten in een andere volgorde uitgevoerd en is zijn grote liefde Kim (Abbey Hoes) geen burgemeestersdochter maar een journaliste.

Met jeugdfilms als Kauwboy, Brammetje Baas en Achtste Groepers Huilen Niet weten we dat men in Nederland best wel in staat is om geslaagde producties te maken. Ben Sombogaart slaagt er echter niet in om het verhaal van Koning van Katoren van Jan Terlouw ook maar enigszins te benaderen en heeft er een zouteloos geheel van gemaakt die nergens naar smaakt. Collega Borizzz had onlangs de film nog gezien en zwoor dat hij het glimmende schijfje nooit van zijn leven meer wilde zien. Na het bekijken van deze rommelige film kan ik zijn mening alleen maar beamen.

Koning van Katoren is een jeugdfilm die geschikt is voor jonge pubers, die nooit het boek van Terlouw hebben gelezen, maar die wel de maatschappelijke problematiek uit het verhaal zullen herkennen. Ben je echter bekend met het oorspronkelijke verhaal van Koning van Katoren, dan valt het aan te raden om dit gedrocht over te slaan, teneinde de herinnering aan het spannende jeugdverhaal in leven te houden. Sommige verhalen zijn gewoon niet goed te verfilmen en dat gaat ook zeker op voor het fantasierijke verhaal van Jan Terlouw, dat zelfs na veertig jaar nog niet verouderd overkomt.