Berberian Sound Studio
Op het afgelopen Internationale Film Festival van Rotterdam was er voor liefhebbers van cultfilms één titel die met kop en schouders boven de rest van de programmering uitstak. In het verleden zagen we al menigmaal een film die zich afspeelde bij de opnames van een film, maar in Berberian Sound Studio van Peter Strickland draait het voor het eerst om de foleyartiest, de man die zorg draagt voor de geluidseffecten in de film.
Gilderoy (Toby Jones) is een specialist in het maken van natuurgetrouwe geluidseffecten voor rustgevende natuurdocumentaires. In het midden van de jaren zeventig wordt hij naar Italië gehaald, om daar mee te gaan werken aan een revolutionaire giallofilm. Gilderoy blijkt echter niet opgewassen tegen de extreem expliciete beelden, waarvan hij de begeleidende geluiden moet verzorgen. De film The Equestrian Vortex blijkt namelijk een langdurige orgie van misselijkmakende slachtpartijen en foltering te zijn, waarbij weerloze vrouwen worden uitgewoond met roodgloeiende kachelpoken en er meer doden vallen dan in het complete oeuvre van Argento en Fulci bijelkaar. Gilderoy heeft in het begin de nodige moeite om zich aan te passen in de Italiaanse filmwereld. Zo is er natuurlijk de taalbarrière en snapt hij ook niets van de Italiaanse cultuur. Daartegen begrijpen de Italianen hem ook niet helemaal, wat er mede voor zorgt dat Gilderoy zich steeds meer geisoleerd voelt en daardoor langzaam de grip op werkelijkheid en fantasie dreigt te verliezen.
Berberian Sound Studio van Peter Strickland is een prachtig eerbetoon aan de Italiaanse cinema uit de zeventiger jaren. Het giallogenre, films met extreem hard geweld en expliciet ziekelijke beelden, was in het midden van de zeventiger jaren erg populair door succesvolle films van grootmeesters zoals Dario Argento. In Berberian Sound Studio krijgen we eindelijk de kans om eens een blik achter de schermen te kunnen werpen bij de productie van zo'n film. Het meest bijzondere van deze film is, dat we uiteindelijk geen seconde te zien krijgen van de horrorfilm The Equestrian Vortex die gemaakt wordt in deze film. De gezichtsuitdrukkingen van Gilderoy, bij het bekijken van de bloederige uitspattingen op het witte doek, spreken boekdelen. Berberian Sound Studio ademt op indrukwekkende wijze de sfeer van de zeventiger jaren uit. Zo zien we prachtige apparatuur in de studio en kent de film ook een ijzersterke soundtrack van James Cargill en wijlen Trish Keenan van de band Broadcast en Nurse With Wound. Want het draait in deze rolprent voornamelijk om; geluid.
Watermeloenen wordt kapotgesmeten en aan stukken gehakt, bossen radijs worden de strot omgedraaid en grote kroppen sla worden emotieloos verzopen in grote bakken met woest klotsend water. De studio waar Gilderoy terecht is gekomen is blijkbaar de goedkoopst werkende in Italië, wat Gilderoy al merkt als hij de kosten van zijn vliegticket wil declareren. Antonio Mancino is ook heerlijk op dreef als de flamboyante regisseur Santini, die duidelijk niet al teveel verstand lijkt te hebben van zijn vak. Toch waant de man zich een artistiek meester op het niveau van Fellini en ontsteekt in woede als Gilderoy hem vraagt, waarom Santini hem heeft gevraagd mee te werken aan een horrorfilm. "Dit is geen horrorfilm, dit is een Santinifilm!" Santini is een gladjakker die weet hoe je met een mooi verhaal een heleboel ranzigheid kan verkopen. Dan is er nog producer Francesco (Cosimo Fusco), een hufterige kerel met wie Gilderoy's visie op het filmvak ook menigmaal botst tijdens zijn werkzaamheden.
Berberian Sound Studio is duidelijk een film voor zowel liefhebbers van de Italiaanse slashercinema als eenieder die geinteresseerd is de ontwikkeling van geluidseffecten bij een film. In een interview met de cineast merkt Strickland al op dat de film een aantal bijzondere tegenstrijdigheden kent. Zo speelt de film zich af in een analoog werkende studio, maar werden zowel beeld als geluid digitaal opgenomen. Het verhaal speelt zich af in een Italiaanse studio, maar werd in de Three Mills Studios in Oost-Londen opgenomen. Ook het feit dat de film grotendeels in Italiaans gesproken is, draagt zeker bij aan de donkere sfeer van het geheel. Berberian Sound Studio is een film die de kijker regelmatig een hartverzakking bezorgt, met door merg en been gaande geluidseffecten. Ben je dus uit op een film met veel actie en avontuur, dan kan je deze beter overslaan. Ben je echter een liefhebber van de betere Italiaanse horrorfilms van weleer, dan is Berberian Sound Studio zwaar verplichte kost.