Le Quattro Volte
Een oude herder hoest zich door de eindfase van zijn leven in Calabrië (de punt van de “laars van Italië”). Bijna gelijktijdig met zijn dood wordt er een geitje geboren. Als het na een tijdje mee mag met de kudde belandt het arme dier in een greppel. Het verliest de groep en het blaat wat het kan, maar het leidt tot niets: het geitje blijft alleen. De winter zet in en uiteindelijk gaat het geitje schuilen onder een grote boom. Deze boom wordt in het voorjaar gebruikt voor een ritueel van de dorpsbewoners: hij wordt gekapt en in het dorp opnieuw “geplant”. Vervolgens wordt de boom in stukken gehakt en naar een plek gebracht waar er houtskool van gemaakt wordt. Deze houtskool wordt vervolgens geleverd aan de inwoners van het dorpje zodat de schoorsteen weer kan roken.
De titel van het Italiaanse drama Le Quattro Volte betekent “de vier keren”. Gebaseerd op ideeën van Pythagoras, is de gedachte achter deze vertelling dat de mens vier afzonderlijke levens heeft die elkaar opvolgen. Behalve een rationeel wezen, is de mens namelijk ook dierlijk, plantaardig en mineraal. Deze vier fasen komen duidelijk van elkaar gescheiden en op volgorde aan de orde in de film, maar een concrete, aanwijsbare link tussen deze verschillende facetten wordt niet in alle gevallen getoond. Ook op andere vlakken maakt de rustig vertelde film het de kijker niet makkelijk. Er wordt bijvoorbeeld niet gesproken, er is geen soundtrack, de camera staat vaak ver van de in beeld gebrachte handelingen af en de scènes duren behoorlijk lang. De 88 minuten die de film duurt, zullen vanwege deze punten voor sommigen voelen als 188 minuten.
Hier staat tegenover dat er ook een aantal (droog)komische fragmenten in de film zit. Zo zorgt een hond er onbedoeld voor dat een auto het hek vernield waardoor de geiten zich op de gekste plekken in het dorp gaan ophouden. Waar deze hond voor wat luchtigheid zorgt, leidt het zien van zowel de oude herder als het geitje tot ontroering en medelijden. Bij de geitenhoeder gebeurt dit omdat hij in een klein kamertje woont, zielig voor zich uit staart in het land en met zijn gekuch de halve soundtrack van het eerste deel voor zijn rekening neemt (de andere helft bestaat uit het geluid van koebellen die de geiten om hun nekken dragen). En voor het kleine, schattige geitje geldt dat het onmogelijk is om niet mee te leven als het arme beestje in ultieme angst en eenzaamheid blatend ronddoolt in het grote, onbekende bosgebied.
Maar het gaat de film niet in eerste instantie om emoties die worden opgeroepen door specifieke scènes. Le Quattro Volte wil de kijker doen beseffen dat de vier genoemde facetten (menselijk, dierlijk, plantaardig, mineraal) één geheel zijn, aldus regisseur Michelangelo Frammartino in het ruim acht minuten durende interview dat als extraatje op de dvd staat. Ook vertelt hij over de invloeden voor deze film, reïncarnatie en zijn interesse in herders. Op een gegeven moment zegt Frammartino wat er (hopelijk) gebeurt als de kijker helemaal op gaat in de film: “Zoals de mens houtskool wordt, wordt de kijker film.” Uit deze zin spreekt ambitie, gevoel voor poëzie en natuurlijk de focus op de transformaties van de mens. Hiermee wordt een bondige parallel met de film getrokken.