John Carter

Het is dit jaar precies 100 jaar geleden dat Edgar Rice Burroughs zijn allereerste verhaal  publiceerde. In 1912 verscheen namelijk Under the Moons of Mars als eerste deel in een reeks van elf delen getiteld Barsoom. De naam is afgeleid van de benaming die de planeet Mars in deze verhalen heeft en waar de verhalen zich afspelen. Burroughs zou later wereldberoemd worden als de geestelijk vader van Tarzan van de Apen. Het is maar goed dat de beste man niet meer hoeft mee te maken dat de verfilming van zijn schrijversdebuut de grootste flop van 2012 wordt genoemd.

Eerlijk gezegd is het mij een raadsel waarom deze film zo geflopt is. Was het omdat de film op een verkeerd moment verscheen? Was het de onbekendheid van de cast? Wie het weet mag het zeggen. Het kwam in elk geval niet door de schrijver van dit grootse epos. John Carter is een schoolvoorbeeld van de perfecte combinatie van sciencefiction en fantasy. Burroughs was met zijn korte verhalen een grote inspiratiebron voor schrijvers zoals Ray Bradbury en Arthur C. Clarke. Ook regisseurs als George Lucas en James Cameron werden enorm door het werk van Burroughs beïnvloed, wat vooral terug te zien is in films als de Star Wars-reeks en Avatar. Misschien was dat wel de reden waarom veel bioscoopgangers ook de neiging hadden om de John Carter-film met bovenstaande rolprenten te vergelijken en voelde de Disney-film aan als een herhalingsoefening.

De produktie van John Carter ging dan ook bepaald niet gemakkelijk. In 1931 wilde Robert Clampett, bekend van de Looney Tunes-tekenfilms, al een animatiefilm van het verhaal maken. Het idee werd echter al snel in de koelkast gezet, waar het 79 jaar zou blijven staan. In de jaren tachtig van de vorige eeuw wilde Mario Kassar (Rambo) al een film maken van het verhaal, met Die Hard-regisseur John McTiernan op de regiestoel en Tom Cruise in de titelrol. Kassar was ook verbonden met de deal die hij met Paramount maakte in de jaren negentig. Het bleef tot 2004 echter oorverdovend stil rondom dit project met de werktitel A Princess of Mars.

In 2004 wilde men Robert Rodriguez proberen te strikken voor de regie van de film, maar deze kwam niet veel verder dan het inhuren van Frank Farzetta voor het maken van futuristisch aandoende filmsets. Rodriguez werd vervolgens door de studio vervangen door Kerry Conran, regisseur van onder meer het imponerende Sky Captain and the World of Tomorrow. In 2005 verliet ook Conran het project en werd hij vervangen door Jon Favreau. In augustus 2006 verliepen de rechten op het verhaal en aangezien Paramount haar vizier had gericht op de verfilming van Star Trek en Favreau bezig ging met Iron Man, kreeg Disney de kans om de rechten op het verhaal opnieuw te bemachtigen. Ditmaal ging de studio in zee met regisseur Andrew Stanton, die eerder naam had gemaakt met films als Wall-E en Finding Nemo. Een man met ervaring op het gebied van fantasyfilms.

Voor de enkeling die de film nog niet kent, kort het verhaal: John Carter (Taylor Kitsch) is een ex-militair uit de Amerikaanse Burgeroorlog. Als de oorlog voorbij is wil hij het vechten voor gezien houden, maar tot zijn grote ergernis wordt Carter ingezet om opstandige indianen in toom te houden. Bij een aanval van die indianen komt Carter in een mysterieuze grot terecht, waar hij zijn bewustzijn verliest om kort daarna weer bij te komen op de planeet Barsoom (Mars). Op de planeet blijkt een grote oorlog aan de gang te zijn tussen twee volkeren. Al snel beseft Carter dat het lot van de planeetbewoners in zijn handen rust. Tot overmaat van ramp wordt hij dan ook nog verliefd op de strijdlustige prinses van Helium, Dejah Thoris (Lynn Collins).

Zoals we van Stanton gewend zijn is ook John Carter een lust voor het oog. De film zit propvol met de meest waanzinnige wezens die je je maar kan bedenken. Vooral de manier waarop het Martiaanse ras, de Tharks, wordt uitgebeeld is zeer indrukwekkend. Het meest imponerend is echter de zespotige marshond Woola. Neem daarbij de prachtig uitgevoerde ruimteschepen en de spanning opbouwende filmmuziek van Michael Giacchino en je weet dat je een prima film te pakken hebt.

Extra's:

Een proefopname van John Carter uit 1931

Van verhaal naar film in 100 jaar
Een tien minuten durend eerbetoon aan Edgar Rice Burroughs. Met medewerking van onder meer regisseur Andrew Stanton, Willem Dafoe en John Favreau blikt men terug op het leven van de legendarische schrijver. Daarnaast zien we tussendoor nog wat opnames achter de schermen van dit sciencefantasy spektakel.

De film is ook te bekijken met audiocommentaar van Andrew Stanton, Jim Morris en Lindsey Collins.