This Must Be the Place

Nick (hakunamatafaka)

Waar regisseur Paul Sorrentino in The Consequences of Love nog een intiem beeld schetste van een man die tot waanzin werd gedreven door het routineuze, mechanische leven in een hotel, portretteert hij in This Must Be the Place een gepensioneerde rockster, die zijn leven saai vindt. Een eigenaardige roadmovie die qua stijl vele vergelijkingen toont met Jim Jarmusch' Broken Flowers. Bij die film gold ook: de één vindt het niets, de ander prijst hem de hemel in.


We volgen de enigszins verveelde, gepensioneerde ex-rockster Cheyenne (Sean Penn) die, samen met zijn vrouw, een teruggetrokken leven leidt in een grote villa. Dankzij zijn vroegere faam is hij qua geld binnengelopen, waardoor hij nooit meer van zijn leven hoeft te werken. De banaliteit van het leven en de lichtheid van het bestaan maken van Cheyenne daarentegen wel een weemoedig persoon. Je ziet hem constant als apathisch figuur rondwentelen, met een merkwaardig lachje onder zijn vele make-up, dat aan de laatste stuiptrekking van een paard doet denken. Wanneer hij door middel van een telefoontje verneemt dat zijn joodse vader op sterven ligt, besluit hij om naar New York af te reizen. Hij heeft zijn vader al meer dan dertig jaar niet gesproken en hoopt op een laatste, ultieme verzoeningspoging. Dit blijft echter uit omdat zijn vader inmiddels gestorven is. Via familieleden krijgt hij te horen dat de vader zijn gehele leven had besteed aan het zoeken van een nazibeul die hem in Auschwitz als kampbewaarder altijd martelde. Cheyenne zet deze zoektocht verder voort, en zo krijgen we een fragmentarische roadtrip door de gehele VS te zien.

Wie een conventionele roadmovie verwacht, komt van een koude kermis thuis. Het is eerder een surreële trip dan een goed opgebouwde film. Het gaat van hak op de tak en soms zijn situaties niet eens te verklaren, of zie je niet hoe Cheyenne precies op een plek terechtkomt. Er wordt louter aangegeven in welke stad hij zich bevindt, verder is het giswerk. Op deze manier wordt het nergens langdradig en heeft Sorrentino de gelegenheid om vele personages in de film op te voeren. De mensen die Cheyenne tegenkomt zijn bij vlagen erg komisch, absurdistisch of bevooroordeeld. Dit zorgt voor leuke situaties. En waar je aan het begin vooral om Cheyenne zijn cynisme en nihilistische visie op de wereld moet gniffelen, vervormt hij zich, naarmate de film vordert, tot een personage dat empathie opwekt.

Door de metaforische elementen, zoals een Hitler-figuur achterop een trekker, wat voor de nodige dosis, absurdistische humor zorgt is het een ongebruikelijke film. Dankzij deze aanpak zal er slechts een beperkte groep mensen zijn die de film kan waarderen. Op visueel vlak is het pure kunst, de natuurbeelden zijn erg mooi vormgegeven en dankzij de mystieke muziek wordt er een lief, imposant en innoverend sfeertje gecreëerd. Sean Penn slaagt erin om van Cheyenne een enigmatisch personage te maken dat nooit verklaard wordt en waarvan een precieze achtergrond ontbreekt. Hierdoor zijn de bizarre daden, teksten en handelingen die Cheyenne in de film verricht erg leuk en onvoorspelbaar, omdat je niet precies weet met wat voor persoon je van doen hebt. Het enige wat we weten is dat hij bezig is met een zelfontdekkingstrip en dat de leegte van het bestaan hem tart.

Toch, omdat een doorwrochten plot ontbreekt, mist er iets. Aanvankelijk is het een hele opgave om jezelf met Cheyenne te identificeren, en wanneer een scéne leuk begint te worden, schakelt de film snel over naar een volgend fragment waardoor je weer helemaal opnieuw erin moet komen. De scénes liggen soms zo ver van elkaar af dat het lachwekkend wordt. Van een dramatische Holocaust-scene tot een potje tafeltennis. De drama, gecombineerd met humor, werkt ook niet altijd even goed en komt bijwijlen geforceerd over, omdat Sorrentino de neiging heeft te veel segmenten in elkaar te vermengen.

This Must Be the Place is een onsamenhangende film waaraan veel mankeert. Dessalniettemin werkt hij op één of andere manier ook betoverend en laat het een merkwaardige indruk achter. Niet alles valt met elkaar te rijmen en een ‘what the fuck?’ momentje zal zeker voorkomen, maar het is zeker het proberen waard.