Habemus Papam

De paus is gestorven. In Rome gaat het Heilige College van Kardinalen in conclaaf om over een opvolger te stemmen. De keuze valt op kardinaal Melville (Michel Picolli). De eer is enorm, maar de druk te groot. Als hij voor een overvol Sint-Pietersplein wordt aangekondigd, slaakt hij een heftige angstkreet en snelt weg. Er wordt besloten een psychoanalyticus (Nanni Moretti) met de nieuwe paus te laten praten. Het baat echter niet. Als de paus er op een gegeven moment tussenuit knijpt, vertelt de woordvoerder (Jerzy Stuhr) de overige kardinalen dat de paus in zijn slaapkamer blijft om tot zichzelf te komen. Om hem een hart onder de riem te steken, organiseert de psychoanalyticus – die net als de kardinalen niet weg mag zolang de paus het volk nog niet heeft toegesproken – een volleybaltoernooi.

Wat als de vers gekozen paus plankenkoorts krijgt? Dit is het uiterst originele uitgangspunt van het Italiaanse drama Habemus Papam van regisseur, producent, scenarioschrijver en hoofdrolspeler Moretti. En het is een startpunt dat tot vele glimlachmomenten leidt. Zo zwaait de paus tijdens een wandeling naar de stomverbaasde leden van de Zwitserse Garde en mag hij na zijn "ontsnapping" in een klein café geen gebruik maken van de telefoon. Tevens biedt het basisidee de mogelijkheid de paus eens niet te laten zien als een heilige, maar gewoon als een mens. Een mens, in dit geval, vol met twijfels en onzekerheden. Jammer genoeg wordt ondanks de (pogingen tot) psychoanalyse niet zoveel duidelijk over hem, behalve dan dat hij een afgewezen acteur is en dat nog altijd betreurt. Hierdoor is het - ondanks het sterke acteerwerk van Picolli - lastig om voorbij de ietwat oppervlakkige constatering te komen dat het een aandoenlijke oude man is.

Een ander minpuntje van het verhaal is het ronduit kluchtige volleybaltoernooi. Ondanks de speelse plaagstoten naar alle deelnemende partijen (de kardinalen bidden allemaal dat ze niet tot paus worden verkozen, de psychoanalyticus heeft narcistische trekken, een journalist doet een kansloze poging een passerende kardinaal een quoteje te ontlokken) die tot dan toe zijn uitgedeeld, is er geen moment waarop de willing suspension of disbelief in gevaar komt. Maar bij het zien van een groep bejaarde, diepreligieuze mannen die onder leiding van een ongelovige zielenknijper op uiterst amateuristische wijze een bal over een halfslap gespannen net proberen te slaan, is het toch verdomd lastig om in de film te blijven. Gezien het intrigerende uitgangspunt, de prettige relativering van heilige huisjes, een puike Piccoli en een aantal magnifieke beeldcomposities met schitterende fresco’s is het dan ook jammer dat deze film doorschiet en niet doorpakt.