Film: John Rabe

Hans (orko82)
We schrijven het jaar 1937. De Tweede Chinees-Japanse oorlog is in volle gang. In oktober 1937 maken Japanse soldaten zich gereed om de Chinese stad Nanking in te nemen. Het Chinese leger blijkt tijdens de oorlog inferieur aan het Japanse leger. Dat Nanking zal vallen is dan ook een kwestie van tijd. De Japanners hebben de twijfelachtige eer om bekend te staan als wrede bezetters. De Chinese verdedigingslinie vecht dapper, maar houdt geen stand. De stad telt dan nog ongeveer een half miljoen inwoners. Is er een sprankje hoop aanwezig voor deze burgers om hun bezetter te overleven?


John Rabe vertelt het waargebeurde verhaal over de gelijknamige hoofdpersoon. John Rabe (Ulrich Tukur) is een Duitser gestationeerd in Nanking. Hij is een zakenman in dienst van de multinational Siemens. Op het moment dat de Japanse manschappen Nanking aanvallen, besluit John Rabe in Nanking te blijven. Vele buitenlanders ontvluchtten de stad voordat de regie van de stad definitief in Japanse handen komt. John Rabe niet, hij voelt het als zijn plicht om te blijven en de burgers een helpende hand toe te steken. Hij creëert samen met andere buitenlanders de Nanking Veiligheidszone, een plek waar burgers bescherming zoeken tegen de Japanse soldaten. Mede dankzij zijn optreden worden ongeveer 200.000 Chinezen gered. De bezetting van Nanking zal later veelzeggend bekend worden als 'Het Bloedbad van Nanking'.


De tijdsgeest komt goed naar voren wanneer John Rabe gaat nadenken welke Duitsers hem kunnen helpen om de Japanners tot rust te manen. De Duitsers en Japanners hebben immers een bondgenootschap gesloten. Daarom is ook John Rabe gekozen als voorzitter van de Nanking Veiligheidszone, een Duitser zal de bezetter met rust laten. Het wrange is dat John Rabe, lid van de Nazipartij, een brief schrijft aan hun leider. Hierin staat het verzoek of Adolf Hitler de Japanners wil overtuigen of ze geen misdaden tegen de menselijkheid willen begaan. We kunnen dus concluderen dat de Duitse propagandamachine anno 1937 goed zijn werk heeft gedaan.
Het drama komt pas goed op gang als het Japanse leger definitief zijn intrek heeft genomen in de stad. De ware kracht van de film schuilt dan in de montage van de scènes waar Japanners hun boekje te buiten gaan. Een weerzinwekkend moment in is wanneer de bezetters wedstrijden houden wie de meeste Chinezen kan onthoofden. Het lugubere hieraan is dat de Japanse kranten tussenstanden van deze wedstrijden publiceren. Door dit soort fragmenten ga je als bioscoopbezoeker realiseren dat een veiligheidszone noodzakelijk is geweest voor de Chinese bevolking.


John Rabe wordt ook wel de Chinese Oskar Schindler genoemd. De man die duizenden Joden redde van de nazi’s. Gaat deze vergelijking op na het zien van deze film? Ja en nee. Het staat buiten kijf dat John Rabe hetzelfde respect verdient voor het redden van duizenden mensen van een gewisse dood. De verfilming van de daden van Oskar Schindler in Schindler’s List is echter beter gelukt. Ulrich Tukur speelt John Rabe zeer degelijk, maar de acteerprestatie wordt nooit sprankelend. Het personage ontbeert een sterke persoonlijkheid met charismatische eigenschappen. Hierdoor blijft altijd het gevoel hangen dat je naar een oerdegelijke Duitse zakenman zit te kijken. De rol van Steve Buscemi als Amerikaanse arts is daarentegen wel dynamisch. Hij speelt een arts met een ongezouten mening die graag zijn kont tegen de krib gooit. Steve Buscemi weet met deze rol wel raad en geeft hierdoor kleur aan verschillende fragmenten in de film.


John Rabe is een film die je moet zien, alleen al vanwege het feit dat zulke misdaden nooit vergeten mogen worden. Het betreft een kleine geschiedenisles over de rijke historie van Azië, waarover wij jammerlijk genoeg te weinig horen op onze Europese scholen. Laat je leiden door de boodschap die deze film uitdraagt en niet zozeer door de hoofdrolspelers.


Label: Cinemien Releasedatum: 26 november 2009 Kijkwijzer:
Waardering Film:




Kijk voor meer films en dvd's in Film, Tv & Radio.