Interview: Matthijs van Boxsel
Naar aanleiding van het verschijnen van zijn nieuwste boek Domheid voor beginners kreeg FOK! de gelegenheid wat vragen te stellen.
Domheid, een onderwerp waar u uw hele carrière aan hebt gewerkt, wat betekent domheid voor u?
Domheid is het handelen tegen beter weten in. Domheid is zelfdestructief gedrag. Domheid is jezelf onmogelijk maken in gezelschap.
Domheid is een typisch menselijke eigenschap. Anders dan dieren, die een instinct tot zelfbehoud hebben, is de mens in staat omwille van een waanidee over ras, natie of geloof zichzelf en zijn soort op het spel te zetten. Om niet aan zijn zelfdestructieve neigingen ten onder te gaan is de mens gedwongen geweest zijn intelligentie te ontwikkelen.
Domheid is dus niet een gebrek aan intelligentie. Integendeel. Domoren zijn juist gevaarlijk als ze intelligent zijn. En hoe intelligenter ze zijn, des te rampzaliger de gevolgen van hun domheid.
Het monster van de domheid schuilt in ons allen. De mensen hebben de domheid met elkaar gemeen, maar verschillen onderling in de manieren waarop ze dit angstaanjagende monster bedwingen.
Wat is het doel van dit boekje, wat wilt u hiermee bereiken?
Mijn boekje helpt je het aandeel van de domheid in onze samenleving te ontdekken, maar ook staan er tips in om van je domheid te genieten.
Aan domheid valt niet te ontsnappen, daarom kun je er maar beter het beste van maken. Als je dan toch faalt, faal dan op een zo hoog mogelijk niveau. Als je dan toch valt, val dan zingend. Doe als ik en maak van domheid ook jouw sterkste kant. Ik kan er sinds 1995 van leven, dankzij de vele lezingen en vertalingen van mijn boek.
Hoe zijn de reacties op het boek?
Ik heb geen klagen. Goede recensies en een vliegende verkoop. Misschien heeft dat ook met Sinterklaas te maken. Het is natuurlijk het ideale cadeau om er iemand mee voor schut te zetten. Verder staat het boek vol plaatjes en anekdotes, dus iedereen komt aan zijn trekken.
Overigens haalden ook mijn eerdere boeken hoge oplagen. Ze zijn in zestien landen vertaald, wat mij vervult met trots en verbijstering. Overal in de wereld heb ik Stoomcursussen Domheid gegeven. Ik concludeerde daaruit dat domheid iets internationaals was. Maar mijn Hongaarse vertaler wees erop dat er nog een boek uit Nederland was dat overal ter wereld was verschenen, namelijk de Lof der Zotheid van Erasmus. Conclusie: domheid is een typisch Nederlands exportproduct!
Welke doelgroep heeft dit boek volgens u?
Geen flauw idee. Ik schrijf mijn boeken in eerste instantie voor mezelf; het is mijn persoonlijke poging greep te krijgen op de idiotie van het bestaan. Maar het is natuurlijk prachtig als anderen er ook plezier aan beleven.
Wat zijn de plannen voor de toekomst, kunnen we nog meer boeken van uw hand verwachten?
Ik werk nu aan De topografie van de Domheid, waarin alle steden en provincies ter wereld zijn verzameld die spreekwoordelijk bekend staan als dom (denk aan Kampen, Dokkum en Weert). Dan volgt nog De Theologie van de Domheid, Domheid en seks (het domme blondje en de achterlijke hunk), Domheid en sport, en Domheid en handel.
Plannen en inspiratie genoeg dus merk ik. Hoeveel tijd gaat er ongeveer in een boek zitten compleet met onderzoek?
Gemiddeld doe ik vijf jaar over een boek. Inmiddels heb ik zoveel materiaal verzameld dat ik in principe tot mijn dood thuis zou kunnen blijven om de resterende delen af te maken. Ik heb ook een grote bibliotheek. Boeken maken me gelukkig.
Heeft u daarnaast nog wel tijd voor ontspanning?
Naast de domheid besteed ik veel tijd aan de ’Patafysica, dat is de wetenschap van denkbeeldige oplossingen die onderzoek doet naar evident onzinnige en onnuttige zaken. De Nederlandse Academie voor ’Patafysica (zie www.batafysica.nl) berekent onder meer de oppervlakte van God, de zijwindgevoeligheid van de optelsom, de seksuele component van het gapen. Wij hebben ook een scheurtjesspecialist in ons midden, en ook iemand die studie doet naar de letter r. Ook speel ik de vijfsnarige banjo, en fiets ik graag door de bergen in Frankrijk met mijn vriendin.
Leest u graag en welke schrijver/stijl is dan favoriet?)
Mijn favoriete schrijvers zijn W.F. Hermans (De God Denkbaar, Denkbaar de God), Robert Musil (Der Mann ohne Eigenschaften), J.L. Borges (verhalen), Stefan Themerson (The mystery of the sardine).
Tot slot,had u al eerder van FOK! gehoord?
Jazeker, mijn vriendin is een journalist die mij wijst op dit soort sites. Overigens heb ik niet genoeg tijd om me overal in te verdiepen. Zo heb ik heb ook nooit een televisie gehad. Ter ontspanning beweeg ik me wel eens op Facebook waar ook de Encyclopedie van de Domheid een pagina heeft.
Lees de review van het boek hier