Boek: Garth Nix - Heer Donderdag
In de fantasyreeks De Zeven Sleutels van het Koninkrijk van de Australische auteur Garth Nix is Heer Donderdag het vierde boek. Elke slimmerd kan vast wel inschatten waar een donderdag hoort in een zevendelige reeks. Meneer Maandag verscheen in 2003, gevolgd door Grim Dinsdag, Vrouwe Woensdag en nu Heer Donderdag. In het Engels is de reeks al voortgezet met Lady Friday en Superior Saturday. Aangezien de boektitels slaan op de personages in de boeken, kan ik verklappen dat het in het Nederlands Dame Vrijdag wordt (die overigens net op de laatste pagina van Heer Donderdag geïntroduceerd wordt) en Overste Zaterdag. Meester Zondag heeft zelfs in het Engels nog geen eigen boek, maar dat zal spoedig volgen. Het Huis
Maar het is de beurt aan Heer Donderdag. De complexe wereld waarin hoofdpersoon Arthur Penhaligon zich probeert te redden, wordt steeds grimmiger en ingewikkelder. Nadat hij in Meneer Maandag na een heftige astma-aanval toevallig in het bezit komt van de sleutel van Meneer Maandag, rolt hij van het ene avontuur in het andere. De normale wereld is die waarin hij een astmatisch jongetje is, levend in een groot en liefdevol gezin. Zijn ingewikkeldste bezigheid is school. De wereld waar hij in terecht komt, is die van het Huis en zijn Huislingen. Het duurt te lang om de enorme complexiteit van de door Nix beschreven wereld uiteen te zetten, maar er blijkt een prachtige Wiki-pagina te zijn die uiteenzet hoe de wereld in elkaar steekt. Alhoewel het beter is gewoon de boeken te lezen. Arthurs belangrijkste doel is in eerste instantie een weg terug naar huis zoeken, maar al gauw komt dat plan op een tweede plek te staan. Hij wordt geacht de zeven sleutels en de zeven delen van de Wil (de zeven delen van de Architect, maker en heerser van het Huis, eerste wezen dat uit het Niets kwam) te zoeken en die samen te brengen.
NietslingenIn Heer Donderdag blijkt dat er een Nietsling naar Arthurs beeltenis is geschapen en naar zijn huis in de gewone wereld is gestuurd. De gedachte dat er tussen zijn geliefde familieleden een nep-Arthur rondloopt met kwade bedoelingen, doet Arthur bijna zijn doel in het Huis vergeten. Als zijn vriendin Lover aanbiedt dit probleem op te lossen, kan Arthur weer even rustig ademhalen. Zijn avontuur met Vrouwe Woensdag is net voorbij, maar hem is duidelijk geen rust gegund. Arthur wordt opgeroepen voor dienst in het leger, dat geleid wordt door Heer Donderdag. Een dienstoproep kun je niet weigeren, dus in afwachting van Lovers strijd met zijn Nietslinge tegenpool, meldt hij zich als rekruut. Verdere problemen ontstaan als hij 'tussen de oren gewassen' wordt, een gebruikelijke procedure in het huis, die je brein leeg wast. Het kost Arthur de tweede helft van het boek om zich te herinneren wat hem te doen staat. Toeval en afkomst leveren hem de nabijheid van Heer Donderdag op, zowel een kans als een ramp, want Heer Donderdag is een vrij explosief figuur, vol woede. Gaat het Arthur lukken de vierde sleutel en Wil te bemachtigen? Lukt het hem überhaupt om zijn diensttijd (een eeuw) te overleven?
Briljant
Zoals al eerder gezegd is de complexiteit van Nix’ wereld grenzeloos. Het is een briljant in elkaar gezet geheel van onwaarschijnlijkheden, dat op een doodgewone manier uiteengezet wordt. Voor de oplettende lezer zijn er vast al wat verwijzingen duidelijk geworden. Namen als Arthur Penhaligon zijn niet zomaar gekozen en de zeven Dagen en bestuurders van het Huis hebben elk last van een vervelende zonde, zoals Heer Donderdag woede met zich meedraagt. Het is bijna een must om elk boek een tweede keer te lezen om alle referenties te spotten en te snappen. Voor kinderen is het eerste deel van het boek nog wel te lezen, maar de serie wordt per boek volwassener. Het doet met zijn zeven delen wel wat aan de Harry Potter-reeks denken, die halverwege ook niet meer aan te raden is aan te jonge tieners. De Potter-reeks wordt gelezen door de hele wereld, terwijl De Zeven Sleutels van het Koninkrijk een stuk minder bekend is. Onterecht, naar mijn mening, want dit is een prachtige reeks, die in niets onderdoet voor Rowlings creatie. Een verfilming van deze zevendelige reeks van Nix zou er heel interessant uit kunnen zien.
OeuvreNix werd bekend met een eerdere jeugdserie, Het Oude Koninkrijk, bestaande uit de titels Sabriel, Lirael en Abhorsen (plus een dun nakomelingetje Over de muur). Het Oude Koninkrijk heeft net als De Zeven Sleutels tieners als belangrijkste hoofdpersonages. De beide reeksen bevatten een enorm rijk gekleurde wereld. De meest gekke dingen worden beschreven als absolute waarheid, waardoor je het aanneemt voor zoete koek. Nix schrijft over vreemde werelden alsof het de aarde zelf is en heeft duidelijk geen enkele moeite met het geloofwaardig brengen van al die magie en bijbehorende eigenaardigheden. Nix heeft meer boeken geschreven, waarvan de standalone De Lappenheks de moeite waard is om te vermelden, omdat dat het enige andere boek is dat in het Nederlands vertaald is. Dit licht chaotische boek is de moeite waard voor liefhebbers van sprookjes.
Uitgever: Mynx ISBN: 978 90 225 4788 5 Pagina's: 224
Waardering:
