Boek: Andrew Morton - Tom Cruise

Chantal (rocha01)
Andrew Morton is een bekend schrijver als het gaat om biografieën. De meesten zullen de naam meteen koppelen aan zijn biografie over Prinses Diana. Het blijft altijd een apart genre binnen de literatuur. Je duikt in iemands leven -al dan niet met toestemming van de betreffende persoon- om dit hele leven binnenste buiten te keren. Morton is erg bedreven in het vak en heeft aan zijn oeuvre nu een nieuwe titel toegevoegd: Tom Cruise - Een ongeautoriseerde biografie. Zoals de titel al aangeeft, hebben we hier te maken met een optekening waarvoor de persoon in kwestie geen expliciete toestemming heeft gegeven. Het verhaal wordt niet door Cruise zelf erkent. Maakt dit het relaas minder waar of minder intrigerend? Absoluut niet. Het blijft een opmerkelijk verhaal dat zich vooral richt op de 'nieuwe' Cruise als pleitbezorger voor Scientology.

Jeugdproblemen
Morton begint in zijn biografie natuurlijk met de jeugd van Thomas Cruise Mapother VI, zoals de acteur voluit heet. Dat deze jeugd niet geheel vlekkeloos is verlopen blijkt al snel. Op jonge leeftijd wordt het gezin Cruise in de steek gelaten door een drankzuchtige vader. Moeder Cruise staat voor de taak om Tom en zijn zussen zo goed mogelijk op te voeden. De leerproblemen, dyslexie, die Tom al snel tijdens zijn schoolloopbaan ervaart, maken het voor de acteur-in-wording niet makkelijk. Hij probeert dit langs alle kanten te compenseren: met sport, met acteren, met de clown uithangen. Daarnaast is Cruise al snel seksueel rijp en ook actief. Zijn 'looks' lijken het al vroeg goed te doen bij de meisjes. Er is iets in zijn uitstraling dat de meisjes wel aanspreekt en maakt dat velen voor hem vallen. Morton bespreekt enkele van zijn jeugdvriendinnen, ook nadat hij deze jaren later nog heeft gesproken over de Cruise zoals die vandaag de dag in de media naar voren komt.

De jonge Cruise komt al gauw in contact met Scientology -religie of sekte- via zijn eerste vrouw, Mimi Rogers. De sekte is zich bewust van de 'catch' die zij met Tom hebben gedaan en hij wordt dan ook binnengehaald als een grote. De scientologygemeenschap van oprichter Ron Hubbard, onder leiding van David Miscavage, doet er alles aan het Tom zoveel mogelijk naar de zin te maken om hem zo voorgoed in te lijven. Dit lukt, want Tom is erg gevoelig voor de weelde en roem die hem binnen de sekte wordt toebedeeld. Scientology wordt zijn leven en wat in het begin nog slechts een geloof lijkt te zijn, ontwikkelt zich al snel als een geheel nieuwe levenswijze. Tom weet met zijn charisma veel anderen voor de sekte binnen te halen, 'grote' namen, en vooral ook rijken. Het feit dat Tom met Scientology wordt geassocieerd legt de sekte geen windeieren. Tot op de dag van vandaag is Tom één van de leidende figuren binnen deze wereldwijd omstreden groep.

Waar Morton goed in slaagt is het scheppen van het beeld dat Cruise de laatste jaren achterlaat. Van een sympathieke acteur die erg goed is in wat hij doet en zeker de titel 'acteur van de twintigste eeuw' verdient, transformeert hij in een geobsedeerde sekteleider die iedereen met wie hij in contact komt in zijn 'geloof' wil trekken. Ben je niet vóór Scientology, dan ben je niets op deze wereld. Er is maar één leefwijze volgens Tom en hij doet er alles aan om die leefwijze op te leggen aan zijn omgeving, tot op de set aan toe. Beledigingen aan het adres van 'leken' zijn hem niet vreemd, zoals Morton beschrijft aan de hand van vele voorbeelden Het bekendste verhaal is dat van Brook Shields die hij als 'gestoord' omschrijft omdat zij koos voor traditionele behandeling bij haar postnatale depressie. Het wordt in deze biografie maar al te duidelijk dat Scientology het vooral voorzien heeft op het onderuit halen van de professie psychiatrie/psychologie.
Dat Morton veel mensen heeft gesproken om deze biografie tot stand te brengen is duidelijk. Dat Cruise er zelf geen bijdrage aan heeft geleverd is ook heel begrijpelijk. Het boek is immers geen pleitbezorger voor Scientology en dus per definitie 'crap' volgens Tom.

Andere kijk
Tom Cruise - Een ongeautoriseerde biografie leert je als lezer ineens een hele andere persoon kennen. De meesten zullen zich wel het beroemde beeld herinneren van Cruise die bij Oprah op de bank op en neer springt als een dolle om zijn liefde voor Katie Holmes te uiten. De één zal dit grappig noemen, acteerwerk. De ander is er van overtuigd dat hij 'bezeten' is door de sekte. Het lezen van het boek maakt in ieder geval duidelijk dat er meer achter Tom schuilgaat dan alleen een goed acteur en -zoals hij zelf graag wil doen geloven- een liefdevolle partner en vader. Vooral het huwelijk van Cruise met Nicole Kidman krijgt veel aandacht. Terecht, want het duurde dan ook ruim 10 jaar. Kidman heeft zich uiteindelijk los weten te wrikken uit het Scientology-geloof.

Morton slaagt er heel goed in om de controverse tussen bewondering voor een goed acteur en verbazing over de aparte levenswijze van de acteur weer te geven. Dit lukt hem mede dankzij de vele mensen uit de nabije omgeving van Cruise en Scientology (voormalige leden van de sekte) die mee wilden werken aan het boek. Conclusie van de auteur is vooral dat hij niet ontkent dat Cruise een heel goed en begenadigd acteur is, maar daarnaast ook een obsessieve, claimende Scientology-freak waar velen bang voor zijn -terecht of onterecht. Een heldere biografie, die zeker meer duidelijk maakt over de persoon Cruise en over de omstreden sekte/religie die Scientology heet en de thuishaven is van Cruise.


Uitgever: TM Trademark ISBN: 9789049900724 Pagina's: 336
Waardering: