CD: John Coltrane - Kind of Coltrane 1926-1967

Hans-Robert (Adagio)
Er zullen maar weinig muziekliefhebbers zijn die John Coltrane niet kennen. Deze jazzheld wordt vaak in één adem genoemd met andere saxofoonlegendes als Charlie Parker, Sonny Rollins en Stan Getz. Het label Brilliant Jazz bracht onlangs een 10-CD box uit met daarin bekende en minder bekende opnames van Coltrane. De box kreeg de naam Kind of Coltrane 1926-1967 mee.


De set bevat diverse opnames die dateren uit het einde van de jaren vijftig tot 1963. Hiermee wordt een belangrijk deel van de muzikale loopbaan van Coltrane behandeld. De meeste opnames zijn live en de kwaliteit laat af en toe te wensen over, maar dit is kenmerkend voor veel opnames uit die tijd.

Ambitieus
Coltrane heeft als muzikant geen beste start gemaakt. Zijn talent is pas laat tot bloei gekomen. In zijn beginperiode is Coltrane verslaafd geweest aan heroïne. In deze tijd, vlak na de Tweede Wereldoorlog, speelde Coltrane onder meer in de bands van Eddie Vinson, Dizzy Gillespie en Johnny Hodges. Halverwege de jaren vijftig wist hij succesvol af te kicken en stortte hij zich op zijn saxofoonstudie: zo oefende Coltrane vaak acht uur per dag. Zijn nieuwe en ambitieuze instelling heeft verstrekkende gevolgen voor zijn carrière gehad.

Hij volgde Sonny Rollins op als tenorsaxofonist in het Miles Davis kwintet, dat later met altsaxofonist Cannonball Adderley tot sextet werd uitgebreid. Uit deze tijd stamt de wereldberoemde plaat Kind of Blue van Miles Davis: een album waar Coltrane dus ook aan meegewerkt heeft.

Druk
Als bebopsaxofonist ontwikkelde Coltrane een zeer snelle speelstijl. Deze stijl is ook op Kind of Coltrane 1926-1967 terug te horen. Niet iedereen - zelfs niet iedere jazzliefhebber - kan deze stijl waarderen. Solo's zijn extreem druk en duren soms erg lang. Het is mooi om te horen dat Coltrane zijn sax tot in de puntjes beheerst, maar af en toe heb je als luisteraar wel behoefte aan een muzikale pauze in de kakofonie.

De cd-box is merkwaardig samengesteld. Zo heeft cd acht van de box de titel Soultrane gekregen. Deze opnamen zijn echter een kopie van het album Mating Call: een lp die oorspronkelijk verscheen onder de naam van pianist, arrangeur en componist Tadd Dameron. Soultrane is daarnaast ook nog eens de originele naam van een totaal ander album van Coltrane. Nog een voorbeeld: cd zeven is getiteld Just You Just Me. Deze plaat is echter oorspronkelijk uitgebracht onder de titel Tenor Conclave en is ingespeeld door de Prestige All Stars: een gelegenheidsgroep bestaande uit vier tenor-saxofonisten die van de gelegenheid gebruik maakte om een soort muzikale battle uit te voeren.

Samenraapseltje
Zo blijkt Kind of Coltrane 1926-1967 eigenlijk een muzikaal samenraapseltje. Hoe komt dit nu? Coltrane heeft - zeker in zijn beginperiode - vaak als sideman voor andere muzikanten opgetreden. In deze review noemde ik al Miles Davis en Tadd Dameron. Al deze opnamen werden door zijn platenmaatschappij uit commercieel oogpunt later opnieuw uitgebracht onder Coltranes naam en Kind of Coltrane 1926-1967 heeft hier vervolgens diverse opnamen van gebruikt.

De box is als gevolg enkel interessant voor een selecte groep. Het blijft echter een feit dat Coltrane één van de grootheden der jazz is. Daarnaast is ¤ 24,99 (adviesprijs) ook niet verschrikkelijk veel geld voor een dergelijke uitbreiding van je jazzcollectie. Leuk voor de Coltrane-liefhebber dus...


Label Brilliant Jazz Datum: 27 juni 2007 Waardering: