Film: Zodiac

Joris (Scylla)
In 1969 was er een moordenaar actief die al snel bekend kwam te staan als de Zodiac Killer. Hoewel de moordenaar in de jaren ’70 al niet meer actief was, is hij mede door de brieven die hij aan kranten in San Francisco stuurde lange tijd voorpaginanieuws gebleven. Het bleef jarenlang een geruchtmakende zaak, en de moordenaar die claimde wel 37 levens op zijn geweten te hebben, bleef de media lange tijd boeien. De zaak Zodiac heeft gediend als inspiratie voor een aantal (strip) boeken en ook een paar films, waarvan Dirty Harry misschien nog wel het meest bekend is geworden. David Fincher heeft deze zaak als inspiratiebron gebruikt voor zijn nieuwste film, Zodiac, waarin hij vooral het onderzoek, wat een groot deel van de zeventiger jaren in beslag nam, nauwkeurig in beeld brengt.

Waarheidsgetrouwe nagelbijter
David Fincher, van wiens hand de meesterwerken Se7en en Fight Club zijn, brengt in Zodiac in beeld wat de moordzaak gedaan heeft met de levens van drie mannen die in werkelijkheid een belangrijke rol hebben gespeeld in het onderzoek naar de identiteit van de psychopaat. Jake Gyllenhaal (Donnie Darko, Brokeback Mountain) speelt Robert Graysmith, op wiens boeken de film is gebaseerd. Als een jonge, ietwat klunzige cartoonist bij de San Francisco Chronicle raakt hij betrokken bij de zaak wanneer er aan het eind van 1969 brieven van de moordenaar binnenkomen op de redactie van de krant. De Zodiac schrijft een deel van zijn bericht in code, en Graysmith’s nieuwsgierigheid wordt gewekt. Hij raakt bevriend met Paul Avery (Robert Downey Jr.) misdaadverslaggever van de Chronicle, die er uiteindelijk aan onderdoor zal gaan. Daarnaast zien we Mark Ruffalo als inspecteur Dave Toschi samenwerken met zijn partner om de de seriemoordenaar te pakken te krijgen. Naarmate de zaak steeds uitzichtlozer wordt raakt Graysmith meer en meer bevangen door het mysterie, en uiteindelijk gaat hij zelf op onderzoek uit.


David Fincher heeft bij het maken van de film nauw samengewerkt met de schrijver Graysmith, heeft zich door duizenden pagina’s politierapporten heen gewerkt, en heeft zo ongeveer alle betrokkenen die nog in leven zijn geïnterviewd om zo tot een zeer waarheidstrouwe film te komen. Het is hierdoor ook geen spannende of spectaculaire serialkiller-film zoals Se7en geworden, en de moorden die in de film voorkomen zijn ook droog en direct in beeld gebracht. Het gaat David Fincher in Zodiac niet zozeer om de psyche van de moordenaar, zoals in Se7en, maar Fincher wil juist laten zien wat de zaak Zodiac heeft gedaan met de personen van de drie betrokkenen. De motivaties en karakters van Graysmith, Avery, en Toschi worden in de tweeënhalf uur durende thriller gedetailleerd in beeld gebracht en je zit als kijker dicht op de huid van het drietal. Hierdoor is Zodiac dus geen snelle actiethriller geworden, maar eerder een goed uitgewerkte psychologische thriller, waarin het niet om de moordenaar gaat, maar om diens achtervolgers.


Broeierig Francisco
Het verhaal van de film beslaat ongeveer de gehele jaren ’70, en dit decennium komt in de film zeer sfeervol naar voren met een bruisend San Francisco als achtergrond. Fincher doet niet aan stereotypen, kitsch, Starsky & Hutch taferelen of goud en avocado kleuren. Hij heeft er voor gezorgd dat alles, jasjes, strikjes, auto’s zonnebrillen, etcetera, zeer authentiek oogt en dit draagt veel bij aan het realisme van de film. San Francisco wordt prachtig ingetogen in beeld gebracht, en de soundtrack is precies zoals een soundtrack zou moeten zijn: je merkt niet dat hij er is maar draagt toch ontzettend bij aan het gevoel van de film.

Hierbij komt nog dat er ontzettend sterk in geacteerd wordt. Jake Gyllenhaal heeft in Donnie Darko al laten zien dat hij ontzettend goed karakterrollen spelen kan, en ook in Zodiac weet hij overtuigend de obsessie die Robert Graysmith met de seriemoordenaar heeft te vertalen naar het witte doek. Robert Downey Jr. is perfect gecast als de vlotte misdaadverslaggever die uiteindelijk aan lager wal zal raken. Mark Ruffalo, die een hoop films op zijn naam heeft staan maar een grote rol nog miste op zijn CV, overtuigt nog het meest door in de huid te kruipen van inspecteur David Toschi.

Een geweldige regisseur en dito cast zorgen ervoor dat de tweeënhalf uur van de film nergens gaan vervelen. David Fincher heeft met Zodiac een broeierige psychologische thriller af weten te leveren die alleen al de moeite waard is door het San Francisco van de jaren ’70.


Label: Warner Bros. Releasedatum: 31 mei 2007 Kijkwijzer:
Waardering film: