Film: Shadow Festival

Jelle Schot (JelleS)
Van 23 november t/m 3 december vindt het International Documentary Filmfestival Amsterdam plaats, een gerenommeerd festival met alle grote titels op documentairegebied. Voor de kleine creatieve en experimentele films binnen de discipline is bij het IDFA echter weinig ruimte. Componist/filmmaker/docent Stefan Majakowski besloot om in de schaduw van het IDFA een nieuw podium voor de experimentele documentaire op te starten, met de toepasselijke naam Shadow Festival. Het festival is dit jaar al aan de zevende editie toe, met dezelfde lijfspreuk als altijd: 'special films deserve a special context.'




In de Melkweg en De Uitkijk in Amsterdam zijn van 21 t/m 29 november weer talloze lezingen, workshops en unieke documentaires te bezoeken. Veel aandacht voor studenten, maar ook genoeg films van professionals. Er zijn tevens een aantal oudere documentaires te bekijken die nog nooit in Nederland te zien zijn geweest. Alle filmmakers zullen na de voorstelling aanwezig zijn voor een gesprek met de zaal, en o.a. de Portugese cineast Pedro Costa en de Amerikaanse fotograaf/filmmaker Allan Sekula zullen een lezing geven. Er is een speciaal blok ingesteld om het werk van jonge Nederlandse filmmakers te tonen.

De pers kreeg een aantal films uit het programma van 30 korte en lange documentaires te zien. Het experimentele blijkt vooral op de vorm te duiden. Zo creëert People in Order (24 min) een blik op de Engelse maatschappij door de bevolking in te delen in een aantal categorieën (leeftijd, kosten woning). De mensen vertellen enkel hoe oud ze zijn of hoeveel hun huist kost. Het geeft dan ook een zeer oppervlakkig beeld en heel onderhoudend is het niet, maar je moet het dan ook zien als een experiment. De plannen voor een lange versie zijn er al. Het eveneens Britse Surrey Girls (13 min) kiest voor een totaal andere aanpak om een deel van de maatschappij te tonen. Vijf typische Engelse meisjes, die door anderen als 'slags' worden omschreven, vertellen over jongens, drugs en hun verleden. Het lijkt in eerste instantie een humoristische kijk op de typische jeugd uit de achterbuurten, maar dankzij vragen over hun ouders ontstaat alsnog een mooi beeld over de achtergrond van de meisjes.



People in Order


Het Taiwanese Yellow Box (53 min) is gefilmd volgens het 'fly on the wall' principe van de 'Direct Cinema'. De camera is als een vlieg op de muur en registreert enkel, het regisseren gebeurt pas in de montagekamer. Door het zwart-wit beeld en de onbeweegbare camera krijg je het idee naar beelden van een beveiligingscamera te kijken. De documentaire volgt een aantal schaarsgeklede meisjes in kiosken langs de Taiwanese wegen. Door zich uitdagend te kleden hopen ze klanten te lokken en zoveel mogelijk nootjes te verkopen. Het eenzame bestaan in de kleine kiosken, dag en nacht, wordt mooi weergegeven, maar het zijn vooral de hilarische gesprekken tussen de meisjes over drugs en het verschil tussen hun vriend en echtgenoot die Yellow Box tot een aanrader maken.

Bijzonder is de verloren Amerikaanse documentaire Symbiopsychotaxiplasm: Take One (73 min) uit 1963, die nog nooit in Europa te zien was. De crew komt tijdens het maken van de film in opstand, gelukkig voor ons werd dat allemaal vastgelegd. Ook een aanrader is het debuut van de Israëlische filmstudente Chana Zalis, getiteld The Unkosher Truth (35 min). De studente filmt de reis met haar vader, een Rabbijn, waar ze hem wil vertellen dat ze al jarenlang een Duits, niet-Joods vriendje heeft. Zeer persoonlijk en daardoor ook goed geslaagd.



Symbiopsychotaxiplasm: Take One


Het zou te lang worden om alle getoonde films duidelijk te beschrijven en te beoordelen, maar bij elke film had ik het idee dat ik niet gebaald zou hebben als ik ervoor betaald had. Het zal voor velen vaak te experimenteel zijn, en het is dan ook een festival voor de echte liefhebber. Vooral voor filmstudenten en mensen die werkzaam zijn in de filmsector is het een bezoek zeker waard. Korte films veranderen niet alleen de manier waarop films gemaakt worden, maar het zijn ook goede trainingen voor jonge cineasten. Het Shadow Festival is dan ook de uitgewezen plek om jong talent te ontdekken. Voor de mensen die de komende tijd naar het IDFA gaan: stap ook eens de Melkweg of De Uitkijk binnen, je weet maar nooit wat je ontdekt.

Voor meer informatie over het programma en de prijzen, bezoek de website.