Boek: De doden vertellen mij hun geheimen - Emily Craig

Maaike (Apologist)
Emily Craig is van origine medisch illustrator, maar toen een kennis bij de politie haar vroeg om een kleireconstructie van het gezicht van een moordslachtoffer te maken, werd ze zo geboeid door dit werk dat ze een nieuwe carrière begon als forensisch antropoloog. Anders dan een forensisch patholoog, die zich bezighoudt met de weke delen en dus alleen uit de voeten kan met een relatief vers lijk, is het werkterrein van een forensisch antropoloog beperkt tot de niet-vergankelijke stukken: het skelet. Craigs expertise is dus vooral noodzakelijk als de slachtoffers verminkt zijn of in verregaande staat van ontbinding verkeren.

Forensisch pathologen zijn er wereldwijd vrij veel, maar het totale aantal forensisch antropologen bedraagt slechts enkele tientallen over de hele VS. Bij grote rampen, waar tientallen of honderden slachtoffers zodanig verbrand of verpletterd zijn dat hun buitenkant onherkenbaar is geworden, wordt Craigs hulp dan ook vaak ingeroepen. Het boek beschrijft onder andere haar betrokkenheid bij het identificeren van de slachtoffers van Waco, Oklahoma City en natuurlijk de aanslag op het World Trade Center.

Ondanks de vele beroemde zaken lijkt dit boek in de verste verte niet op Crime Scene Investigations of Discovery Channel. De zaken worden lang niet altijd netjes afgerond, en als dat wel gebeurt, heeft het forensisch team er in dat stadium weinig meer mee te maken. In plaats van de ene spectaculaire aanwijzing na de andere op te duikelen, maakt Craig vaker het bewijs rond tegen iemand die toch al verdacht werd. Ze is in de eerste plaats lid van een team.

Craig is geen hyperprofessionele televisieheld, en vertelt dan ook bij iedere zaak wat haar emotionele reactie was: de mix van betrokkenheid en gepaste afstand ten opzichte van de slachtoffers, verdriet bij het meemaken van massaverwoesting als die van 11 september, en trots als de zaak tot een goed einde wordt gebracht. Het neigt een beetje naar sentimentaliteit, en je krijgt zelfs af en toe de indruk dat deze mevrouw een overgevoelig type is. Aan de andere kant zegt dit soort perspectief natuurlijk veel meer over hoe het werk echt is dan welke spoedcursus schedelreconstructie dan ook.

Naast haar eigen emoties besteedt Craig ook veel aandacht aan het wegnemen van misverstanden en vooroordelen die er over haar vak bestaan. We moeten er niet van uitgaan, waarschuwt ze, dat je met vingerafdrukken het lijk zomaar kunt identificeren - je hebt vingerafdrukken nodig van toen de persoon nog leefde, om ze mee te vergelijken! Dergelijke tips zijn nuttig voor personen die in de veronderstelling leven dat de overheid ergens een supercomputer heeft met vingerafdrukken en DNA-gegevens van iedere burger. Maar mensen met een redelijke algemene ontwikkeling vinden het misschien een beetje beledigend om zo te worden toegesproken.

Doordat zoveel ruimte in beslag wordt genomen door emoties en zeer basale kennis, wordt er niet echt diep ingegaan op de techniek van het vak. 'De doden vertellen mij hun geheimen' is eerder 'Een dag uit het leven van een forensisch anthropoloog' dan 'Forensische antropologie - een introductie'. Maar uiteindelijk wordt wat je niet te weten komt over wetenschap, gecompenseerd door wat je wel leert over de dagelijkse praktijk.

Titel: De doden vertellen mij hun geheimen
Auteur: Emily Craig
Oorspronkelijke titel: Teasing secrets from the dead
Vertaling: Susan Ridder
Uitgeverij: Archipel
ISBN: 9063051662
Omvang: 288 pagina's