Health Special: Gezond de winter door!
Heeft het zin om extra vitaminen en mineralen in te nemen door middel van voedingssupplementen?
Naar de werking van vitaminen is veel onderzoek gedaan en over de noodzaak om voldoende vitaminen en mineralen binnen te krijgen bestaat geen discussie. Er bestaat wel discussie over hoevéél vitaminen en mineralen mensen dagelijks tot zich zouden moeten nemen. Daar bestaat veel onenigheid over.
Aan de ene kant is er de Voedingsraad, een instelling van overheidswege, die voor elk van de dertien vitaminen een aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) heeft vastgesteld. Dat is de hoeveelheid, die volgens de Voedingsraad voldoende is om gezond te leven. Bij voorkeur krijgen mensen deze vitaminen binnen door dagelijks goed en afwisselend te eten. Beetje vlees, beetje vis, melk, bruinbrood, water en veel groente (2 ons) en fruit (2 stuks). Kort gezegd krijgt u daarmee voldoende binnen, aldus de Voedingsraad. Dat is echter nog maar de vraag. Hoewel het buiten kijf staat dat een evenwichtige voeding belangrijk is voor een goede gezondheid, zijn er veel aanwijzingen dat de dagelijkse voeding niet voldoende voedingsstoffen bevat. Dat komt onder andere omdat de grond waarop onze dagelijkse groenten worden verbouwd verarmd is, omdat onze levensstijl is veranderd (lees: verslechterd) en omdat wetenschappers steeds meer positieve effecten ontdekken van hoog gedoseerde vitaminen.Een voorbeeld: Vitamine C
De bekendste vitamine is misschien wel vitamine C. Naar deze specifieke vitamine is veel onderzoek gedaan. Wat blijkt uit tal van wetenschappelijke studies? Het is een vitamine die infecties, virussen en andere aandoeningen kan voorkomen. Een griepje duurt gemiddeld één dag korter bij mensen die het tijdens de ziekte slikken. Mensen die het altijd slikken hebben maar liefst 50 procent minder kans om het uberhaupt te krijgen! Er zijn steeds sterkere aanwijzingen dat vitamine C zelfs het risico op hartaandoeningen en kanker kan verminderen. Er is een 'maar': die positieve werking treedt alleen maar op als vitamine C dagelijks in hoge doseringen wordt ingenomen. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid die de Voedingsraad adviseert (60 milligram) is veel te laag. Om in de toekomst voordeel te hebben van vitamine C zouden mensen minstens het tien, twintig, en soms wel honderdvoudige moeten innemen. Dat komt overigens een stuk meer in de buurt van de hoeveelheid vitamine C die dieren dagelijks krijgen. De meeste dieren maken vitamine C namelijk zelf aan, in grote hoeveelheden zelfs. De mens is één van de weinige zoogdieren die dat niet doet en het zelf tot zich moet nemen. Hoeveel groenten en fruit u ook eet: zulke hoeveelheden krijgt u nooit binnen. Een voedingssupplement is dan dé oplossing. En nogmaals: dit is geen folklore of geitenharensokken-praat, maar met degelijk wetenschappelijk onderzoek meermalig aangetoond.
Ziektes voorkomen
En dat was nog maar één vitamine. Ik zal ze hier niet één voor één behandelen, dat gebeurt bijvoorbeeld veel beter op de website van Natuurlijkerwijs.nl. De conclusie die we kunnen trekken is dat de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid weliswaar voldoende is om niet spontaan ziek te worden, maar volstrekt onvoldoende om ziektes en kwalen in de toekomst te voorkomen. Een multivitamine, en bij voorkeur een hoog gedoseerde, is dan ook geen overbodige luxe maar eigenlijk pure noodzaak voor mensen die gezond willen blijven. Ook mensen die zich niet goed voelen hebben baat bij vitaminen. Er zijn diverse experimenten met vitaminen als geneesmiddel voor bijvoorbeeld infecties, virussen en zelfs AIDS en kanker. Vooropgesteld: dit zijn nog experimenten, maar de resultaten zijn hoopgevend.Veiligheid
Meer vitaminen ok, maar is een teveel dan niet schadelijk? Dat is een vraag die veel mensen bezighoudt. Kan het geen kwaad om extra vitaminen in te nemen?
Het antwoord is geruststellend: neen. Dat concludeerde de Engelse onderzoeker J. Marks van de Universiteit van Cambridge op basis van maar liefst 155 onderzoeken over dit onderwerp.
Sommige vitaminen kunnen tot in 1000 (!) keer de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid worden ingenomen. Zeker voor in water oplosbare vitaminen (B en C) is er eigenlijk geen enkele limiet. Voor de in vet oplosbare vitaminen (A, D, E en K) geldt wel een beperking, hoewel ook hiervan zonder problemen veel meer dan de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid kan worden ingenomen. Vitamine A kan tot tien keer de ADH worden ingenomen, evenals vitamine D. Vrouwen die zwanger willen worden of zijn moeten het gebruik van vitamine A overigens beperken tot maximaal drie keer de ADH. Vitamine E kan tot maximaal 100 keer de ADH en vitamine K 50 keer de ADH worden ingenomen. Deze zeer hoge doseringen komen in geen enkel supplement voor.
Niet af en toe, maar altijd
Voedingssupplementen zijn geen medicijnen, geen aspirientje om in te nemen bij hoofdpijn. Het positieve effect van (multi)vitaminen treedt alleen op bij voortdurend gebruik. Linus Pauling, tweevoudig winnaar van de Nobelprijs en grondlegger van de vitaminetherapie, heeft wel eens gezegd dat hij meer dan 100 zou worden als hij tijdig was begonnen met vitamine C. Hij begon er pas op latere leeftijd mee. Hij werd 93.Conclusie
Naar de werking van vitaminen wordt steeds meer onderzoek verricht. En de meeste onderzoeken laten positieve resultaten zien. Er komt steeds meer bewijs dat meer vitaminen tot een betere gezondheid leidt. Zowel direct als op de lange termijn. Vitaminen zijn goed voor de dagelijkse gezondheid, maar ook om het risico op aandoeningen in de toekomst te voorkomen. En voor degenen die sceptisch zijn is één feit onontkoombaar: de schadelijke effecten van hoog gedoseerde vitaminen zijn vrijwel nihil. Met andere woorden: baat het niet, dan schaadt het niet.
Met dank aan: Drs F.B. Akkerma