Utopia is minder mysterieus dan het zelf denkt te zijn

Een gezonde dosis grafisch geweld; een actueel centraal onderwerp en een leuke diverse cast: de nieuwe Amazon-serie Utopia is op papier een interessante serie. Maar het is niet zo goed uitgewerkt als prettig was geweest.

Je zou denken dat de makers van Utopia een ijzersterk gevoel voor de tijdsgeest hebben en daar slim op ingehaakt zijn door een serie te schrijven over de uitbraak van een virus, maar nee; deze Amerikaanse serie is gebaseerd op de gelijknamige Britse serie uit 2013 - vele jaren voordat we ook maar een beetje konden vermoeden dat onze levens zo radicaal zouden veranderen. En de productie van deze versie begon al in 2019.

Maar on-topic is Utopia wel; centraal staan een griepachtig virus en het mogelijke vaccin ervoor, maar daar houden de vergelijkingen met het echte leven ook wel op. De serie is meer geïnteresseerd in mysterieuze samenzweringen en megalomaan helden- of schurkengedrag dan in het dramatisch onderzoeken van 'het nieuwe normaal' en hoe dat eruit zou kunnen zien. Misschien maar goed ook, want dan zou Utopia behoorlijk uit de toon vallen; dat nieuwe normaal kunnen we immers allemaal zelf wel raden.

Utopia: Sasha Lane, Dan Byrd, Jessica Rothe, Ashleigh LaThrop

In Utopia wordt in een huis, tussen een stapel rommel, een reeks pagina's van een comic ontdekt. Het blijkt 'Utopia' te heten en het vervolg te zijn op 'Dystopia', een comic die onder andere populair is bij een groep comicfans die al snel de centrale personages in de serie worden. In Dystopia waren, jaren geleden, namelijk al verwijzingen te vinden naar bijzondere ziekte-uitbraken in de wereld, zoals SARS en MERS, die toen nog plaats moesten vinden. De ontdekking van Utopia roept bij de groep de wens op de pagina's zo snel mogelijk te willen bemachtigen, want als de maker van deze comics nog meer epidemieën weet te voorspellen en zij kunnen de hints ontdekken, dan kunnen ze wellicht de wereld redden, zo denken zij.

Wat het meeste opvalt aan Utopia is hoe haastig dit verhaal verteld is. In acht afleveringen wordt een brede diversiteit aan personages geïntroduceerd, van comicfans tot wetenschappers en van gewetenloze huurmoordenaars tot megalomane CEO's en stap voor stap wordt uitgelegd wat het verband is tussen de verschillende personen en waarom ze allemaal zo naarstig op zoek zijn naar Utopia (en, voor sommigen, willen voorkomen dat iemand ooit te weten komt wat erin staat). Maar er wordt weinig tijd genomen om gebeurtenissen te laten inzinken en het verhaal is erg gefragmenteerd tussen de diverse groeperingen in de cast.

De verhaallijn begint bij de ontdekking van de comic en de poging deze te bemachtigen, maar al snel blijken er meerdere partijen interesse te hebben in de pagina's. Natuurlijk zorgt dit voor een mate van spanning en de makers schuwen er ook niet voor om grafisch geweld te tonen om dit te benadrukken. Tegelijk is er het mysterie over de 'voorspellende gaven' van de comic én een verhaallijn over een in de VS opgedoken griepachtig virus, waarvan je als kijker wellicht wat eerder dan de makers beoogden doorhebt waar het vandaan komt.

Daar komt bovenop dat het verhaal van punt naar punt springt zonder een echt interessante route te nemen. Vooral de wijze waarop een personage, halverwege het seizoen, op basis van hele matige hints ineens zich ineens realiseert hoe de vork in de steel zit is ongeloofwaardig en onderstreept hoe schrijver Gillian Flynn (Gone Girl, Sharp Objects) meer geïnteresseerd is in het halen van de eindstreep dan het beleven van een een interessante reis daar naartoe. Opvallend is ook hoe er op meerdere punten kleine verwijzingen naar Alice in Wonderland zijn gemaakt, zonder dat hier echt iets mee wordt gedaan; het wekt aan de ene kant de indruk dat er veel ambitie in Utopia zit om zowel breed als diep te gaan in de vertelling, maar dat dit niet volledig is uitgewerkt.

Utopia: Jessica Rothe

Wat de serie voor zich heeft spreken - een centrale rol voor comicfans, leuke personages gespeeld door een goede cast, een op sommige momenten interessante regie en op andere momenten sprookjesachtige kijk op de wereld - wordt helaas dus niet goed ondersteund door een verhaal dat na het kijken van de serie nog even leuk blijft rondzingen. Hoewel de kijkervaring best leuk is voor een middagje bingewatchen, is het niet de meest voor de hand liggende keuze in het brede streamingaanbod.

Utopia is vanaf vandaag te zien op Amazon Prime Video.