Civilization VI: Gathering Storm
Iedereen die fan is van Civilization weet dat de game pas echt “af” is wanneer het laatste deel twee uitbreidingen heeft gehad: we hebben de eerste al gehad in de vorm van Rise and Fall en hoogstwaarschijnlijk wordt het ontwikkeltraject van deel zes nu afgesloten met Gathering Storm. Waarbij Rise and Fall zich met de era scores richtte op de ontwikkeling van de civilizations zelf, komt Gathering Storm met een onderwerp dat iedereen in de wereld aangaat: klimaatverandering.
Zoals de titel al doet vermoeden rommelt het in de virtuele wereld van Civilization VI en af en toe laat moeder natuur van zich horen in de vorm van natuurrampen. Je civilization krijgt nu te maken met onder andere sneeuwstormen, orkanen, vulkaanuitbarstingen en overstormingen. Deze komen zowel met voor- als nadelen: de grond rondom de vulkaan wordt vruchtbaar door de as en ook de overstromingen kunnen gebruikt worden voor landbouw. De natuurrampen hebben niet zoveel invloed als ik graag zou hebben gezien: de schade is al gauw gefixt door een aantal builders en de damage voor militaire units is te verwaarlozen als je niet in oorlog bent. Het is eerder irritant dan impactvol, hoewel het de wereld wel een stukje dynamischer maakt. Dat ik al gedwongen werd te overwegen of ik mijn steden aan de kust wilde plaatsen of niet in het geval dat de zeespiegel gaat stijgen geeft wel aan dat de natuurrampen, hoewel makkelijk te managen, ook wel iets is waar je zo min mogelijk last van wilt hebben.
De natuurrampen worden wel een groter probleem naarmate je de end-game nadert, want in Gathering Storm krijg je te maken met klimaatverandering. Het is goed om te zien dat Firaxis het probleem van de end-game voor Civilization VI erkent, want die bestond vaak alleen maar uit het produceren van dezelfde units als je niet voor een science victory ging. Naarmate je strategic resources zoals kolen, uranium en olie claimt kun je deze gebruiken voor energie, waardoor bepaalde gebouwen in je stad beter werken. Dat komt natuurlijk met de keerzijde dat deze frabrieken gigantisch veel CO2 de lucht in stoten, waardoor de zeespiegels gaan stijgen en extreme weersomstandigheden zoals orkanen en droogtes vaker voorkomen.
Helaas heeft het klimaatverandering-mechaniek hetzelfde probleem als dat met de natuurrampen in de early game: je kan het heel makkelijk counteren. Wanneer een stad aan de kust dreigt te overstromen kun je binnen een aantal beurten een stormvloedkering plaatsen en het probleem is al zo goed als opgelost. Aan de andere kant kun je natuurlijk extra veel gaan uitstoten als je zelf goed beschermd bent, zeker als je tegenstanders civilizations zijn die bonussen krijgen van steden aan de kust. Daarin schuilt de sterke kant van klimaatverandering: het is iets wat de hele wereld aangaat, waardoor je wordt gedwongen met andere civilizations samen te werken. Dat zal waarschijnlijk minder van toepassing zijn als je tegen de computer speelt, maar als multiplayer meer je ding is (en wat naar mijn mening ook de leukste manier is om Civilization VI te spelen) biedt klimaatverandering een nieuwe laag van strategie op het sociale niveau.
Hoewel klimaatverandering niet het meest impactvolle mechaniek is, is de nieuwe Diplomatic victory een mechaniek dat er beter in slaagt wat leven in de brouwerij te brengen in je end-game. Net zoals in Brave New World voor Civilization V doet het wereldcongres opnieuw zijn intrede in de game, en kun je met een nieuwe currency genaamd favour diplomatic points verzamelen om zo een diplomatic victory op te kunnen eisen. Het leuke van favour is dat je het op meerde manieren kan verdienen, zoals de meeste envoys hebben naar city-states, het vormen van alliances, of door te ruilen met andere civilizations. De manier waarop je dus een diplomatic victory kan winnen is wellicht het meest veelzijdige van alle victories in Civilization VI, en dat je tegenstanders ook weer punten afnemen door te stemmen zorgt er voor dat de victory niet zo “statisch” voelt, zoals de culture victory.
De tech- en culture tree krijgt ook een flinke boost voor de end-game, met onder andere nieuwe technologieën waarmee je klimaatverandering kan tegengaan, krachtige militaire units, onderzoeksstations die je scientific victory kunnen versnellen en drie nieuwe regeringsvormen. Daarnaast komt Gathering Storm, zoals je mag verwachten van een nieuwe Civ-uitbreiding, met een hele rits nieuwe Civilizations: de Canadezen maken weer hun opwachting na een hele lange periode van afwezigheid en ook de Ottomanen, al heel lang een favoriet van de fans komen terug in Gathering Storm.
Het is duidelijk dat Gathering Storm de nadruk legt op de end-game van Civilization VI, en er voor het grootste deel in slaagt het een oppepper te geven. De nieuwe diplomatic victory en favour zijn goed geslaagd en ook klimaatverandering is interessant, hoewel het wel makkelijk te counteren is met de juiste tech. Verder wil de game je uitdagen om globaal te gaan denken over hoe je het klimaatprobleem moet aanpakken en hoe je het beste een diplomatic victory uit het vuur kan slepen, wat een aardige toevoeging is aangezien je in de basisgame en Rise and Fall vooral bezig was je eigen Civ op de been te houden en dat prima afkon zonder de hulp van anderen. Net zoals met de vorige delen geldt dat Civilization VI pas “af” is als het een aantal uitbreidingen heeft gehad, en met Gathering Storm vormt deel zes daar op geen uitzondering. Gathering Storm voegt veel toe en heeft oog voor waar de game mee worstelde, en samen met de andere uitbreiding vormt de game nu een mooi, complex, diepgaand geheel. Een nadeel is wel dat de uitbreiding prijzig is – hoewel Gathering Storm een goede uitbreiding is, denk ik niet dat het de prijs van 40 euro kan rechtvaardigen. 10 euro minder was waarschijnlijk meer waar voor je geld geweest.
