Fantastic Beasts & Where To Find Them

Toen een aantal jaar geleden werd aangekondigd dat het nog niet gedaan was met het Harry Potter-universum waren er gemengde reacties. De voorstanders waren vooral blij dat ze nog geen definitief afscheid hoefden te nemen, de tegenstanders waren vooral cynisch tegenover het boek dat werd gekozen. Fantastic Beasts & Where To Find Them is een schoolboek geschreven door Newt Scamander en is te vinden op de boekenlijst van Hogwarts, ook wanneer Harry Potter voor het eerst zijn boeken gaat aanschaffen in Diagon Alley in Harry Potter & The Philosopher's Stone. Hoe verfilm je een encyclopedie? Het antwoord kwam niet veel later: zet J.K. Rowling maar aan het werk en het komt helemaal goed. Een aanvullend antwoord was: zet David Yates weer op de regisseursstoel en het kan niet meer misgaan. Is dat ook de werkelijkheid geworden en weet de film de hoge verwachtingen van de fans en Potter-liefhebbers volledig waar te maken?

Newt Scamander is een veelzijdige man met een grote interesse voor de verschillende wilde magische wezens die er te vinden zijn. Dit brengt hem echter tijdens zijn periode op Hogwarts in de problemen en zorgt er zelfs voor dat hij van school gestuurd wordt. Wanneer hij na een periode van omzwervingen de opdracht krijgt om een boek te schrijven over de wezens waardoor hij zo gefascineerd is, brengt hem dat naar New York, ongeveer 60 jaar voordat een twaalfjarige jongen genaamd Harry Potter zijn eerste stappen zet in de beroemde tovenaarsschool. Op dat moment wordt de tovenaarswereld geteisterd door een tovenaar genaamd Grindelwald, een aartsvijand van Albus Dumbledore. In New York komt Newt echter met een hele andere missie die daar niets mee te maken heeft. Die missie wordt alleen gedwarsboomd wanneer een No-Maj (het Amerikaanse woord voor Muggle of Dreuzel) genaamd Kowalski per ongeluk de koffer waarmee Newt reist opent. In die koffer bevinden zich alle magische dieren die Newt tijdens zijn reis heeft weten te verzamelen. Door een samenloop van omstandigheden belandt Newt in een reddingsmissie met Kowalski, de Macusa (het Magische Congres van Amerika) heks Tina Goldstein en haar zus Queenie, een Legilimens (iemand die gedachten kan lezen). Samen gaan ze op onderzoek uit en komen er achter dat New York misschien toch niet zo veilig was dan er werd gedacht.

Voor dit eerste hoofdstuk van de vijf films die deze sectie van de franchise uiteindelijk moet gaan tellen, stond J.K. Rowling dus voor de moeilijke taak om het screenplay te schrijven, nog steeds geholpen door haar inmiddels goede vriend en Harry Potter-scriptschrijver Steve Kloves. En er valt al snel te concluderen dat ze die vuurdoop heeft weten te overleven en het tot een fantastische resultaat heeft weten te brengen. Het verhaal barst van de originaliteit en laat zeker niet de banden met het Potter-verhaal liggen. Voor de fans van dat universum is er genoeg om hun hart op te halen. Dat begint al bij de introductie van het personage Newt, een opgewekte Hufflepuff die het niet zo nauw neemt met de regels. Haast te vergelijken met Harry Potter. Maar ook de onderliggende verhalen die Rowling in de film weet te verwerken zijn elke keer weer verbluffend. Een voorbeeld daarvan is de opkomst van de New Salem Philanthropic Society, een organisatie die de opkomst van tovenarij in de Amerikaanse samenleving bloot wil leggen en een halt toe roepen. Een sleutelfiguur hierin wordt Credence, een schuchtere jongen die zijn heil vindt bij Percival Graves (Collin Farrell), een ministerieambtenaar. De onderliggende verhouding tussen de zussen Tina en Queenie is enigszins een gemiste kans, maar zal hoogstwaarschijnlijk in de volgende films nog verder worden opgebouwd. 

Dit is misschien ook het grootste punt van kritiek dat kan worden gegeven op de film als geheel: er is een te groot element van inleiding aanwezig. En dat er de wil is om te veel te introduceren in iets meer dan twee uur, leidt tot vermoeiing en afraffeling aan de kant van de verhaalontwikkeling. Zo blijft het publiek nog met een aantal hoofdvragen achter wanneer de credits gaan rollen. Tegelijkertijd valt daar weer tegen in te brengen dat dit pas een eerste hoofdstuk is in een groter verhaal en dat er misschien straks als er naar de gehele verhaallijn van de vijf films gekeken wordt, er een andere conclusie getrokken wordt. Op dit moment is het echter storend en jammer. Ook zijn de special-effects niet wat ze vaak geweest zijn in de Harry Potter-films. De wezens zien er soms net iets te computergegenereerd uit en daardoor wordt de plank een aantal keer flink misgeslagen. Wat daar echter weer tegenover staat is de sublieme soundtrack die is gecomponeerd door James Newton-Howard. De originele en soms zelfs grappige arrangementen gaan op sommige momenten een eigen level leiden en spelen in die momenten ook enigszins hun eigen rol. Als er dan toch het vergelijk getrokken wordt met zijn voorgangers, kan Newton-Howard met trots worden opgenomen in het rijtje van indrukwekkende componisten van de begeleidende factor in een film, en dan met name die van de Harry Potter-films. 

Het acteerwerk is zoals verwacht van een hoog niveau. Eddie Redmayne is fenomenaal als de eigenaardige tovenaar Scamander en wordt uitermate goed begeleid in het verhaal door Jacob Kowalski, gespeeld door comedian Dan Fogler. Voeg daar welkome bijrollen van Collin Farrell, Ezra Miller en John Voight aan toe en een succesformule is tegelijkertijd ook de uitkomst. Er is dus zeker een reden geweest waarom er zo weinig naar buiten gebracht is over de rollen van de acteurs in de opmars naar de release van de film; het verrassingselement blijft toch nog misschien wel het leukste van de hele film. En dat er nog een verrassing is in het slotstuk, zal zeker niet als een verrassing komen voor de oplettende kijker. 

Fantastic Beasts & Where To Find Them is alles waar de fans om hebben gevraagd en biedt een uitermate goede basis voor de films die nog gaan komen. Er is weer een sterk staaltje cinematografie afgeleverd en het is te merken dat er met het script en het scenario met veel aandacht is omgesprongen. Harry Potter als fenomeen, nu in de belichaming van Newt Scamander, is weer helemaal terug, maar dan is er natuurlijk wel weer de vraag: is dat wel ooit een moment weg geweest?