Quantum Break

Het was 21 mei 2013 toen de Xbox One officieel werd aangekondigd. Tijdens het onthullingsevenement werd ook Quantum Break geïntroduceerd, de actie/avonturengame van ontwikkelstudio Remedy Entertainment. De game beloofde bijna drie jaar lang min of meer het paradepaardje van Xbox One te worden. Quantum Break mixt actievolle gameplay met een tv-serie, waarbij laatstgenoemde beïnvloed wordt door de keuzes die de speler maakt in de game.

Remedy kennen we met name van de Max Payne- en Alan Wake-games, hoewel de wat oudere gamers zich wellicht ook het destijds populaire Death Rally uit 1996 voor MS-DOS nog kunnen herinneren. Max Payne en Alan Wake hadden veel dingen gemeen: het zijn verhaalgedreven, third person shooters en invloeden van tijd spelen in zekere zin een rol. Zo was het in Max Payne dat het grote publiek kennis maakte met het fenomeen bullettime; de mogelijkheid om tijd ernstig te vertragen en in slow-motion kogelregens op vijanden af te vuren. Ook in Alan Wake is er qua verhaalvertelling sprake van een achronologisch verloop en had je een soort slow-motion ontwijkmanoeuvre. Quantum Break tilt deze technieken naar een nieuw niveau.

Introductie
Quantum Break vertelt het verhaal van Jack Joyce (Shawn Ashmore) en Paul Serene (Aiden Gillen), oude vrienden die elkaar na lange tijd weer treffen. Paul Serene heeft zich ontplooid tot succesvol zakenman en runt Monarch Corporation, een razendsnel groeiend bedrijf dat specialiseert in onderzoek naar tijdreizen. De game trapt af met het bezoek van Jack aan Riverport University, waar Paul hem gevraagd heeft met spoed naartoe te komen. Paul staat op het punt om een grensverleggend experiment uit te voeren en wil zjin goede vriend Jack persoonlijk aan zijn zijde hebben op het moment van de uitvoering. De eerste paar minuten van Quantum Break zetten meteen op indrukwekkende wijze de toon: in de huid van Jack wordt de speler midden in de nacht met een taxi afgezet op de campus van Riverport University en het eerste wat opvalt is de mate van detail in de omgeving en de grafische pracht. De campus is een grote bende, er lopen demonstrerende studenten rond, de grasvelden staan vol met tentjes, de grond is bezaaid met demonstratieborden en her en der zijn slogans neergekalkt. Het blijkt dat Monarch Corporation door de jaren heen steeds meer delen van het universiteitscomplex opgeslokt heeft om hun experimentele doeleinden te kunnen verwezenlijken. Het volgende doelwit is de universiteitsbibliotheek, met hevige protesten van studenten als gevolg.

Het wederzien tussen de twee oude makkers toont een geloofwaardige vriendschap. Terwijl Paul je rondleidt door het groteske complex van Monarch, heb je zelf bewegingsvrijheid om rond te lopen en bezienswaardigheden te bestuderen. Die bezienswaardigheden, zoals plattegronden, diploma's die aan de muur hangen, achtergelaten post-its en openstaande e-mails op (Microsoft Surface) tablets of (Windows 10) laptops vormen tijdens het hele spel een gigantische bron aan achtergrondverhaal. Tijdens de rondleiding krijg je al een idee hoe zorgvuldig de A.I. is uitgewerkt. Paul beweegt als NPC buitengewoon natuurlijk, loopt niet tegen muren omhoog en slaat niet op tilt als je hem in de weg loopt. Wat volgt is een gebeurtenis die verdomd veel weg heeft van het mislukte teleport-experiment uit Half-Life.

Gameplay
Na het experiment, dat ondanks een dramatische wending toch succesvol was, begint de game pas echt. Een grote explosie sloopt een heleboel in de omgeving, met één belangrijk slachtoffer: tijd. Hoofdpersonen Jack en Paul bevinden zich beide in het epicentrum van de catastrofe en krijgen als gevolg hiervan buitennatuurlijke capaciteiten. Al snel komt Jack erachter dat hij kortstondige momenten de tijd kan stilzetten op specifieke, afgebakende gebieden ('Time Stop'). Naast bijvoorbeeld het stilzetten van vallende objecten, speelt deze vaardigheid, samen met nog een aantal tijd-manipulerende trucjes, een sleutelrol in de gameplay. Time Stop biedt enkele unieke combat-mogelijkheden, waarbij veruit het leukste is om vijanden te bevriezen in hun positie en vervolgens het magazijn van je pistool, SMG of assault rifle te legen in de 'bevroren' tijdsbubbel. Enkele seconden later vervolgd de tijd in deze bubbel weer, zodat de ongelukkige alle kogels in één keer in zijn donder krijgt en door de impact meters achteruit geblazen wordt. Daarnaast kun je met Time Stop bijvoorbeeld ook handgranaten 'mid-air' bevriezen, of vijanden stilzetten en ze vervolgens met een aanloop trakteren op een soort superman-punch.

Standaard third person shooter-elementen zijn aanwezig: mikken met linkertrigger, schieten met rechtertrigger, de mogelijkheid tot wisselen van cameraschouder, een ietwat simpel coversysteem en de mogelijkheid tot blind vuren vanuit cover. Jack kan wandelen, rennen, springen en klimmen. De actie, de vuurgevechten in combinatie met je unieke gaven, spelen geweldig. Remedy heeft een kien oog voor detail van omgevingen dat zich niet beperkt tot mooie glimmende textures. Je allereerste vuurgevecht vindt plaats in een laboratorium tussen allerlei tafeltjes die vol staan met onderzoeksapparatuur. Zodra jij en je tegenstanders het vuur openen, vliegen er overal doosjes, buisjes, boeken, microscopen en allerlei andere zooi door de lucht. Dit soort relatief eenvoudige omgevingsinteractie geeft een ontzettende boost aan de immersion in een spel, iets wat vandaag de dag nog steeds vaak vergeten lijkt te worden. Even later bevindt Jack zich in een bibliotheek, waarbij de enige dekking wat houten boekenkasten zijn die in no-time gereduceerd zijn tot grote loshangende splinters.

Al snel lukt het Jack om zijn nieuw opgedane krachten beter te beheersen. Behalve Time Stop leert Jack in de beginfase van de game meer tijdmanipulatie-moves, zoals Time Vision. Dit is de minst inspirerende superpower maar niettemin erg handig. Met Time Vision verandert de omgeving in een monochrome setting waarbij vijanden, quest objectives en POI's worden gemarkeerd. Dit werkt alleen zolang je stil staat en is dus bij uitstek geschikt als voorbereiding op een gevecht. Verwacht geen Far Cry-achtige taferelen waarbij je eerst uitgebreid het hele speelveld in kaart kunt brengen, het gaat om korte momentopnames met een beperkte radius, zodat je snel even kunt plannen wat je volgende moves zijn. Denk aan het tot ontploffing brengen van wat olievaten die toevalligerwijs naast een duo onoplettende bewakers staat, waarna je je vuur en superpowers kunt focussen op twee andere vijanden. Wat wel erg tof is aan Time Vision is dat er op sommige plekken ook zogenaamde time fractures zichtbaar zijn. Dit zijn gebeurtenissen die ergens in het verleden hebben plaatsgevonden en door Jack opnieuw 'afgespeeld' kunnen worden. Dit kan gaan om gesprekken tussen belangrijke personages, maar bijvoorbeeld ook om een vrachtwagen die een uur eerder ergens het terein op reed. Door het fragment terug te spoelen, kan Jack plaatsnemen op het betreffende voertuig om een onbegaanbaar terein te betreden.

Andere vaardigheden betreffen Time Dodge, een razendsnelle boost waarmee je korte afstanden ineens kunt afleggen zonder dat vijanden dat doorhebben, en Time Shield, waarmee je een tijdelijk schild opwerpt die kogels en andere gevaren tegenhoudt. De speciale gaven zijn een perfect verlengstuk van je normale, ietwat beperkte gevechtsmogelijkheden. Het zal je waarschijnlijk ook niet lukken om door de golven vijanden te werken zonder de tijdmanipulatietrucs. Quantum Break is wat dat betreft ook heel beperkt in uitrusting, upgrades en andere typische gameplayelementen uit shooters. Er zijn geen health pickups, geen armor, je hebt geen inventaris en upgrades beperkt zich tot het verbeteren van je time skills. Je hebt drie categorieën (slots) voor wapens, shotguns, pistolen en automatische geweren, waarbij binnen iedere categorie een aantal verschillende wapens beschikbaar zijn.

De motion capture in Quantum Break is erg goed gelukt, Jack beweegt haarfijn en realistisch, en ook gezichtsuitdrukkingen tonen gedetailleerd emoties als boosheid en verbazing. Maar mankeert er dan niets aan deze voortreffelijke shooter? Helaas wel. Quantum Break is een erg korte, ontzettend lineaire game. De tijdmanipulatie die je buiten gevechten kunt gebruiken is zeer beperkt. Geïnteresseerden in de game hebben waarschijnlijk wel de gameplaymomenten gezien waarin Jack onderdelen van een instortende brug en rondlviegende auto's tegenhoudt met zijn krachten. In de praktijk zijn deze momenten ontzettend beperkt en bieden totaal geen vrijheid. Het zijn een paar gezette, half gescripte momenten waarop je even je tijd-terugdraai-trucje mag doen. Dat doet echter niets af aan de fantastische gameplay, de prachtige omgevingen, de geniale gevechten en het bijzondere verhaal.

Quantum Break: de serie
Quantum Break bestaat uit vijf acts die onderverdeeld zijn in een aantal episodes. Aan het einde van een act is het aan de speler om lastige keuzes te maken die de rest van de game drastisch beïnvloeden. Voordat je je keuze maakt krijg je een voorspelling van de gevolgen die aan jouw keuze kleven. Als je je keuze eenmaal gemaakt hebt volgt een aflevering van de tv-serie.

Het is duidelijk dat er in Quantum Break niet is bespaard op de cast, met namen als Aiden Gillen, Lance Reddick en Shawn Ashmore. De gebeurtenissen in de serie sluiten goed aan op het verloop van de game, maar het blijven twee aparte werelden. Het leeuwendeel van de acteurs in de serie leveren prima acteerwerk maar ondanks de goede aansluiting op de game komt het plotverloop geforceerd over, waarbij sommige afleveringen meer weghebben van een B-actiefilm. Toch is het vrij uniek om de uitwerking van spelkeuzes te zien in een serie, te meer vanwege de vele verschillende routes die je hierdoor qua verhaal kunt bewandelen.

Na het uitspelen van acts kun je de bijbehorende aflevering nog eens terugkijken. Ook uitgespeelde levels kun je opnieuw spelen, eventueel op een andere moeilijkheidsgraad en met de mogelijkheid een andere keuze te maken bij de zogenaamde 'intersections'. Andere redenen voor het opnieuw spelen van Quantum Break zijn het verzamelen van alle collectibles of het maximaliseren van je time-skills, maar in de praktijk had ik na het uitspelen van de game niet meteen de neiging om opnieuw te beginnen om de uitwerking van andere keuzes te zien.

Conclusie
Quantum Break is ontzettend ambitieus. Door game en film met elkaar te verweven probeert Remedy een nieuwe formule uit die ondanks alles wat de ontwikkelaar daarvoor uit de kast haalt niet erg aanslaat. De combi game en serie werkt wel maar de serie voelt hierdoor soms geforceerd. Het is dan ook de gameplay waar Quantum Break buitengewoon goed scoort: de vele shootouts met de ijzersterke mix van tijdmanipulatie en voortreffelijke shooter-mechanics zijn memorabel, vergelijkbaar met de supervette knokpartijen die Remedy ons vijftien jaar geleden al voorschotelde met Max Payne. Ondanks dat het tv-seriegedeelte voor sommigen misschien overbodig voelt, zit het verhaal wel degelijk prima in elkaar. Quantum Break is in zijn geheel zonder meer een must-play, in het bijzonder voor hen die in het verleden konden genieten van Max Payne en Alan Wake.