Vinyl

Ben je wel eens op een feest geweest, of heb je wel eens zo'n optreden meegemaakt, van een band die zo veel energie heeft, waar zoveel passie voor muziek uit spreekt, waar het publiek zo van tekeergaat dat je het idee hebt dat de hele tent instort van pure muzikale overweldiging? In Vinyl wordt de muziekindustrie, door de ogen van verschillende spelers van het spel, zo neergezet dat je het idee hebt dat de verzamelde muzikale energie van de personages genoeg is om elke tent af te breken.

Vinyl: Bobby Cannavale

In de bijna twee uur durende eerste aflevering van Vinyl, dat maandagavond van start gaat op HBO, duiken we in het leven van Richie Finestra. Hij is directeur van een succesvol New Yorks platenlabel in de jaren 70 en staat op het punt de tent te verkopen aan het Duits-Nederlandse PolyGram. Maar er zitten wat haken en ogen aan de deal en terwijl deze verhaallijn zich uitspreidt over de aflevering, toont regisseur Martin Scorsese niet alleen hoe Richie betrokken is geraakt bij het muziekwereldje, maar ook hoe andere medewerkers van zijn label, leden van zijn gezin en zijn artiesten de industrie ervaren.

Het is verleidelijk om de clichéterm seks, drugs en rock & roll uit de kast te halen om Vinyl te beschrijven. Want het klopt dat deze elementen aanwezig zijn, maar de serie wordt er niet toe beperkt. Vinyl opent in 1973, het jaar waarin niet alleen rock & roll successen viert, maar ook disco, hip-hop en punk in opkomst zijn. En al deze muziekstijlen, en meer, komen langs in wat bijna een document is, een weergave van de levendigheid van de seventies, een tijdcapsule vol passie. Scorsese zet een wereld neer die vertrouwd aanvoelt, die het voor elkaar krijgt een verouderde stijl te tonen zonder dat dit ouderwets overkomt, doordat het verhaal dat ermee verteld wordt zo natuurlijk en boeiend is. Dat is voor een groot deel natuurlijk de verdienste van de geweldige cast, waarin Bobby Cannavale, die nog nooit een slechte rol heeft gespeeld, als Richie Finestra het middelpunt is. Maar het is ook te danken aan Terence Winter, bedenker van Boardwalk Empire, en schrijver van The Wolf of Wall Street, die de input van Mick Jaggers idee voor een film over de muziekindustrie heeft omgezet in dit eerste, tiendelige seizoen van een tv-serie.

Vinyl: James Jagger en Juno Temple
James Jagger als punkrocker Kip Stevens en Juno Temple als A&R-assistent Jamie Vine

In de eerste aflevering van Vinyl zien we hoe Richie probeert het hoofd boven water te houden in zijn werk en privéleven, maar ook hoe A&R-medewerker Jamie Vine (Juno Temple) de beginnende punkrocker Kip Stevens (James 'zoon van' Jagger) ontdekt en, ahum, stimuleert om beter te worden. We zien hoe een vergaderzaal met muziekkenners gezamenlijk ABBA afkraakt, terwijl Richie het herkent als de hitmachine die het is. We zien hoe platenbazen, in een tijdperk zonder internet en streamingdiensten, de radiobazen te vriend moeten houden en hoe een snuifje coke hier en daar de normaalste zaak van de wereld is, of hoe een zakelijke meeting wordt gehouden in een club waar op dat moment een uitgebreide orgie plaatsvindt.

Vinyl kent daarnaast ook een reeks verschijningen van (vertolkingen van) bekende artiesten. In de pilot komen de leden van Led Zeppelin langs, en in volgende afleveringen zullen Andy Warhol, David Bowie, Otis Redding, Elvis Presley en John Lennon naast andere bekende namen de revue passeren.

Vinyl: Bobby Cannavale
Bobby Cannavale als Richie Finestra

De pilot van Vinyl weet de wereld rondom zijn personages goed op te zetten, maar presenteert zich ook bijna als een speelfilm. Dat komt natuurlijk door het prachtige set design en de hand van Scorsese in de weergave, maar deze wereld is zo rijk gevuld met beelden en verschillende stijlen van muziek, en de lengte van deze aflevering overstijgt zodanig die van een standaardaflevering, dat de pilot visueel, thematisch en simpelweg qua speelduur avondvullend is. Het presenteert Richie anno 1973 als het resultaat van zijn ervaringen, en zet voor hem de deur open naar een herontdekking van zijn liefde voor muziek, en de passie voor de industrie die daaruit resulteert. Vinyl voelt authentiek, gedreven en is een must om te zien voor muziekliefhebbers.